4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre izin vermeye yetkili merciin bir ön inceleme başlatacağı, bu incelemeyi kendisi bizzat yapabileceği gibi, görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı veya hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memur ve diğer kamu görevlilerinden biri veya birkaçı eliyle de yaptırabileceği hükme bağlanmıştır. Bu nedenler Öninceleme yapacak olanlar haklarında öninceleme yapanların üstü konumunda olmak zorundadır.

Esas No : 2005/13

Karar No : 2005/135

Özeti : Müsteşar yardımcılarının teftiş kurulu başkanının üstü konumunda olmadığı, bakanlık teftiş kurulu başkanı ve iki başmüfettiş hakkındaki ön incelemeyi 4483 sayılı Kanunun 5’inci maddesinde öngörülen, üstü konumunda bulunmayan müsteşar yardımcısının yaptığı ve düzenlenen rapor üzerine bakanın soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının kaldırılması hakkında.

İzni İstenenler               :  1- …

                                                  2- …

                                                   3- …

İtiraz Edilen Karar       : Hakkında soruşturma izni istenenlerin tümü için soruşturma izni verilmemesine ilişkin Sağlık Bakanının 9.12.2004 günlü, 19 sayılı kararı

Karara İtiraz Edenler : 1- Ankara Cumhuriyet Savcısı

                                                 2- Şikayetçi …

            ...

1- İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü … hakkında yürüttükleri inceleme sırasında; …'tan, makul bir süre tanımadan ifade istemek, rencide edici ve azarlayıcı hareketlerde bulunmak, gerekli incelemeyi yapmadan adı geçeni görevden uzaklaştırmak, ilgilinin savunma yazısında ve eklerinde değinilen, konusu suç teşkil edebilecek iddiaları incelememek suretiyle görevi kötüye kullanmak

            …

2- … hakkındaki incelemeyi yürüten müfettişlerin yanlı davranışlarına karşın gereken önlemi almamak, incelemede daha önce disiplin cezası almış olan Başmüfettiş …'nun görevlendirilmesini sağlamak, …'ın savunma yazısında ve eklerinde değinilen, konusu suç teşkil edebilecek iddiaları incelemeyen müfettiş raporunu uygulamaya koymak suretiyle görevi ihmal etmek

Eylem Tarihi     : 2004 yılı

Sağlık Bakanlığının 5.1.2005 günlü 51 sayılı yazısı ile gönderilen dosya, Sağlık Bakanının 9.12.2004 günlü, 19 sayılı soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararı ve bu karara yapılan itirazlar, Tetkik Hakimi Arzu Bozkurt Şen'in açıklamaları dinlendikten sonra 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca incelendi;

 Gereği Görüşülüp Düşünüldü:

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinde "Yetkili merci, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararını Cumhuriyet başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye bildirir.

 Soruşturma izni verilmesine ilişkin karara karşı haklarında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisi, soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara karşı ise Cumhuriyet başsavcılığı veya şikayetçi itiraz yoluna gidebilir. İtiraz süresi, yetkili merciin kararının tebliğinden itibaren on gündür."hükmü yer almıştır.

 İtiraza konu Sağlık Bakanının 9.12.2004 günlü, 19 sayılı kararının 10.12.2004 gününde Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına tebliğ edildiği, Ankara Cumhuriyet Savcısının itirazının ise 21.12.2004 tarihinde, 10 günlük yasal süreyi geçirdikten sonra yapıldığı anlaşıldığından, Cumhuriyet Savcısı itirazının süre yönünden reddi gerekmektedir.

Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin suç işlediklerinin ihbar ya da şikayet konusu yapılması veya yetkili merci tarafından bizzat öğrenilmesi halinde 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre izin vermeye yetkili merciin bir ön inceleme başlatacağı, bu incelemeyi kendisi bizzat yapabileceği gibi, görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı veya hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memur ve diğer kamu görevlilerinden biri veya birkaçı eliyle de yaptırabileceği hükme bağlanmıştır.

Dosyanın incelenmesinden; 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Teftiş Kurulu Başkanlığı başlıklı 19 uncu maddesinde, Teftiş Kurulu Başkanlığının Bakanın emir ve onayı üzerine Bakan adına maddede belirtilen görevleri yapacağının hükme bağlandığı, bu durumda, müsteşar yardımcılarının Teftiş Kurulu Başkanının üstü konumunda olmadığı, Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı ve iki Başmüfettiş hakkındaki ön incelemeyi 4483 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde öngörülen üstü konumunda bulunmayan Müsteşar Yardımcısının yaptığı ve düzenlenen rapor üzerine Bakan tarafından soruşturma izni verilmemesine karar verildiği anlaşıldığından, ilgililer hakkında bizzat Bakan tarafından ön inceleme yapılması ya da usulüne uygun olarak görevlendirilecek Başbakanlık Başmüfettişlerine ön inceleme emri verilmesi, bu emre dayalı olarak ön inceleme raporu düzenlenmesi ve yetkili merci tarafından soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin bir kararın tesis edilmesi, verilecek kararın türüne göre gerekli yazılı bildirimlerin yapılması, tesis edilen karara karşı itirazda bulunulması durumunda yazılı bildirimlere ilişkin günlü ve imzalı bildirim alındıları ile itiraz dilekçelerinin de eklenerek dosyanın Dairemize gönderilmesi gerekli görüldüğünden, şikayetçi itirazının kabulü ile Sağlık Bakanının soruşturma izni verilmemesine ilişkin 9.12.2004 günlü ve 19 sayılı kararının kaldırılmasına, gereği yapılmak üzere dosyanın Sağlık Bakanlığına, kararın birer örneğinin itiraz edenlere gönderilmesine 8.2.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.