Yükseköğretim kurumlarının disiplin kurulu toplantılarına sendika temsilcisi de katılacak
Bilindiği üzere, 4688 sayılı yasanın verdiği yetkiyle hazırlanan toplu sözleşme hükümlerine göre sendika temsilcilerinin de katılması gerekmektedir. Ancak, bazı kurumlarda yükseköğretim kurumları disiplin kuruluna sendika temsilcileri katılmadan işlem tesis ediliyor. Sendika temsilcisi olmadan teşkil edilen bir disiplin kurulunun almış olduğu işlemin iptali için açılan davada Ankara 12. İdare Mahkemesi Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın idari işlemini iptal ederek, yükseköğretim kurumları bünyesinde yapılan disiplin kurulu toplantılarına sendika temsilcilerinin de katılması gerektiğine karar verdi.
Ankara 12. İdare Mahkemesi kararın gerekçesinde “Uyuşmazlıkta; davalı idarece her ne kadar 2547 Sayılı Kanun ve Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliğinde özel olarak düzenlendiğinden ve bu kurullarda sendika temsilcisinin bulunması gerektiğine dair bir düzenleme olmadığına ilişkin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 21.06.2017 tarih ve E:2015/86, K:2017/2642 sayılı kararına göre işlem tesis edildiği ileri sürülmüş ise de, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda, yükseköğretim kurumlarının disiplin kurullarında sendika temsilcisinin de bulunamayacağına ilişkin engel bir hükmün olmadığı da dikkate alınarak, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun Toplu Sözleşmenin Kapsamı başlıklı 28. maddesi delaletiyle düzenlenen Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme'nin "Yükseköğretim kurumları disiplin kurullarında sendika temsilcisinin bulunması başlıklı 20. maddesinde yer alan düzenleme uyarınca söz konusu disiplin kurullarında sendika temsilcisinin de bulunması gerektiğinin kabulü ile bu yönde yapılan başvurunun reddine ilişkin Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun 29/11/2018 tarih ve 2018/125 sayılı kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” ifadelerine yer vermiştir.
T.C.
ANKARA
12. İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/602
KARAR NO : 2019/2490
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Ankara 12. İdare Mahkemesi'nce, dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü:
Dava; davacı sendika tarafından;"Yükseköğretim Kurumlarının disiplin kurulu toplantılarında sendika temsilcisi bulunmaması" yönünde verilen Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun 29/11/2018 tarih ve 2018/125 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Anayasa’nın 128. maddesinin ikinci fıkrasında,"Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır." denilmek suretiyle memurlar ve diğer kamu görevlileri, özlük hakları bakımından yasal güvenceye kavuşturulmuştur.
2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun "Disiplin kurullarının teşekkülü" başlıklı 53/E maddesinde; "Yüksek Disiplin Kurulu Yükseköğretim Genel Kuruludur. Üniversite disiplin kurulu, rektör dışındaki üniversite yönetim kurulu üyelerinden oluşur, kurula akademik olarak en kıdemli profesör üye başkanlık eder. Üniversite bağlı birimlerinin yönetim kurulları aynı zamanda disiplin kurulu olarak görev yapar. Bu birimlerin disiplin kurullarında dekan veya müdür yer alamaz. Bu durumda ilgili disiplin kuruluna, kurul üyelerinden en yüksek unvanlı öğretim üyesi, en yüksek unvanlı öğretim üyesinin birden fazla olması halinde en kıdemli üye, öğretim üyesi bulunmaması halinde en kıdemli öğretim görevlisi başkanlık eder. Yükseköğretim Kurulu personeli için disiplin kurulu, Genel Sekreterin başkanlığında, 1. Hukuk Müşaviri ile Personel, Strateji Geliştirme, İdarî ve Mâlî İşler Daire Başkanlarından teşekkül eder. Üniversitelerarası Kurul personeli için disiplin kurulu, Genel Sekreterin başkanlığında Genel Sekreter Yardımcısı ve Hukuk Müşavirinden teşekkül eder. Yüksek Disiplin Kurulu hariç, disiplin kurullarında profesörlerle ilgili hususların görüşülmesinde doçent ve doktor öğretim üyeleri, doçentlerle ilgili hususların görüşülmesinde doktor öğretim üyeleri ve kendileri ile ilgili hususların görüşülmesinde ilgili üyeler görüşmelere katılamazlar. Soruşturmada görev alanlar disiplin kurullarındaki oylamalara, disiplin kurulunda görev alanlar ile disiplin cezası verenler bu cezalara itirazların görüşüldüğü kurullardaki oylamalara katılamazlar. Herhangi bir sebeple disiplin kurullarının teşekkül edememesi halinde eksik üyelikler eşdeğer unvana sahip öğretim üyeleri arasından senato tarafından belirlenen üyelerce tamamlanır" hükmüne yer verilmiştir.
2547 Sayılı Kanunun 53. maddesinde; üniversite ve bağlı birimlerinin yönetim kurullarının, aynı zamanda disiplin kurulu olarak görev yapacakları, öğretim elemanlarının, memur ve diğer personelin disiplin işlemleri ve disiplin amirlerinin yetkilerinin, devlet memurlarına uygulanan usûl ve esaslara göre Yükseköğretim Kurulunca düzenleneceği, 65. maddesinde; bunun Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle yapılacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
Aynı kanunun 18. maddesinde ise; Fakülte Yönetim Kurulunun kimlerden oluşacağı sayma suretiyle belirtilmiştir.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 1. maddesinde; üniversitelerin, İktisadî ve Ticarî İlimler Akademilerinin, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinin, Devlet Güzel Sanatlar Akademilerinin, Türkiye ve Orta - Doğu Amme İdaresi Enstitüsünün öğretim üye ve yardımcılarının özel hükümlere tâbî olduğu düzenlemesi yer almıştır.
2547 Sayılı Kanunun 53 ve 65/a-9 maddelerine dayanılarak hazırlanan Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliğinin 3. maddesinde; "Yüksek Disiplin Kurulunun, Yükseköğretim Yürütme Kurulunu; Yükseköğretim Kurulu üyelerinin, rektörlerin ve dekanların disiplin işlerinde Genel Kurulu tanımladığı; disiplin kurullarının; Yükseköğretim Kurulunda; Genel Sekreterin başkanlığında 1. Hukuk Müşaviri, Personel, Araştırma-Planlama, Koordinasyon ile İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlarından teşekkül eden kurulu; Üniversitelerarası Kurulda, Genel Sekreterin başkanlığında Hukuk Müşaviri ile Personel Müdürü ve iki uzmandan teşekkül eden kurulu; Yükseköğretim Kurumlarında, bu kurumların yönetim kurullarını ifade ettiği belirtilmiştir.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 134. maddesine dayanılarak hazırlanan Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmeliğin 2. maddesinde; bu yönetmeliğin, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 1. maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren memurlar hakkında uygulanacağı, 21/07/2005 tarihli 25882 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle değişik 4/2 maddesinde; hakkında disiplin soruşturması yürütülen devlet memurunun üyesi olduğu sendikanın temsilcisinin de bu maddede belirtilen disiplin ve yüksek disiplin kurullarında yer alacağı, her bir disiplin ve yüksek disiplin kurulunda görevlendirilen temsilcinin ilgili sendika tarafından önceden bildirileceği, bu şekilde üyesi çift sayıya ulaşan kurullarda oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın kararına itibar edileceği düzenlemeleri bulunmaktadır.
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun Toplu Sözleşmenin Kapsamı başlıklı 28. maddesinde; " Toplu sözleşme; kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarını düzenleyen mevcut mevzuat hükümleri dikkate alınarak kamu görevlilerine uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, ek ödeme, toplu sözleşme ikramiyesi, fazla çalışma ücreti, harcırah, ikramiye, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ve diğer mali ve sosyal hakları kapsar" düzenlemesi yer almaktadır.
Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme'nin "Yükseköğretim kurumları disiplin kurullarında sendika temsilcisinin bulunması" başlıklı 20. maddesinde, "Hakkında disiplin soruşturması yürütülen kamu görevlisinin üyesi olduğu sendikanın temsilcisi, yükseköğretim kurumları disiplin ve yüksek disiplin kurullarında yer alır." düzenlenmesi yer alamktadır.
Dava dosyanın incelenmesinden; Davacı sendika tarafından; Yükseköğretim Kurumlarının disiplin kurulu toplantılarında sendika temsilcisi bulunmamaksızın karar alınmasının Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme'nin "Yükseköğretim kurumları disiplin kurullarında sendika temsilcisinin bulunması" başlıklı 20. maddesi çerçevesinde hukuka aykırı olduğu, yapılacak disiplin kurulu toplantılarına davacı sendika temsilcisinin katılımının sağlanması talebini içeren başvurunun davalı idarece dava konusu işlemle Danıştay İdarî Dava Daireleri Kurulunun 21/06/2017 tarihli 2015/86 Esas 2017/2642 Karar sayılı kararına atıfta bulunularak ve yükseköğretim üst kuruluşlarının disiplin kurullarının teşkilinin 2547 Sayılı Kanunda ayrıntılı olarak düzenlendiği, bu kurullarda sendika temsilcisinin bulunması gerektiğine dair bir düzenlemenin olmadığı ileri sürülerek bu talebin reddedildiği, ret işleminin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; davalı idarece her ne kadar 2547 Sayılı Kanun ve Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliğinde özel olarak düzenlendiğinden ve bu kurullarda sendika temsilcisinin bulunması gerektiğine dair bir düzenleme olmadığına ilişkin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 21.06.2017 tarih ve E:2015/86, K:2017/2642 sayılı kararına göre işlem tesis edildiği ileri sürülmüş ise de, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda, yükseköğretim kurumlarının disiplin kurullarında sendika temsilcisinin de bulunamayacağına ilişkin engel bir hükmün olmadığı da dikkate alınarak, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun Toplu Sözleşmenin Kapsamı başlıklı 28. maddesi delaletiyle düzenlenen Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme'nin "Yükseköğretim kurumları disiplin kurullarında sendika temsilcisinin bulunması başlıklı 20. maddesinde yer alan düzenleme uyarınca söz konusu disiplin kurullarında sendika temsilcisinin de bulunması gerektiğinin kabulü ile bu yönde yapılan başvurunun reddine ilişkin Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun 29/11/2018 tarih ve 2018/125 sayılı kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline, ..