Kaplıca Tedavisine Giden Kişilerin Harcırahının Kurum Bütçesinden Ödenmesi
Kaplıca tedavisi için memuriyet mahalli dışına sevk edilen hastalara ait tedavi giderlerinin SGK tarafından karşılanması gerekirken kurum bütçesinden ödenmesinin mevzuata uygun olmadığına dair karar.
Kamu İdaresi TürüYüksek Öğretim Kurumları
Yılı2011
Dairesi2
Dosya No38988
Tutanak No40988
Tutanak Tarihi3.11.2015
Kararın KonusuHarcırah Mevzuatı ile İlgili Kararlar
Kaplıca tedavisine giden hastalara ve refakatçilerine 6245 sayılı Harcırah Kanuna göre tedavi masrafı, yol masrafı ve yevmiye ödenmesi.
1-103 sayılı ilamın 9 uncu maddesi ile; Kaplıca tedavisine giden hastalara ve refakatçilerine 6245 sayılı Harcırah Kanuna göre tedavi masrafı, yol masrafı ve yevmiye ödenmesi nedeniyle … TL.ye tazmin hükmü verilmiştir.
Sorumlu temyiz dilekçesinde özetle; henüz tahsil edilemeyen … TL.nin tazminine karar verildiğini,
6245 sayılı Kanunun "Hastalara refakat halinde harcırah" başlıklı 20 inci maddesi ve "Ehliyet tespiti, imtihan, hava değişimi ve tedavi için başka yere gönderilenler" başlıklı (Kanunun yeni halinde "tedavi için kısmı" başlıktan çıkarılmıştır.) 18 inci maddesinin c fıkrasındaki hükümlerin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesi ile mülga olduğunu, 31.12.2009 tarih ve 27449 sayılı 5. mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan tebliğ hükümlerinin gözden kaçırıldığını, anılan hükümler çerçevesinde kaplıca tedavisine giden hastalara ve refakatçilerine ödenmemesi gereken tutarların kişilerden tahsil edilmesine yönelik işlemlerin başlatıldığını,
Şimdiye kadar tahsil edilen miktarlara ait kurum tarafından, tarafına verilen belgelerin ekte sunulduğunu,
Borçlulardan … emekli olduğundan kurumca adresine tebligat yapıldığını ancak, ilgililere ödenen ve borç çıkartılan meblağların bu kişilerin almaması gereken paralar değil 2012 yılında yılın son günü çıkan ve 5. Mükerrer Resmi Gazete'de yayınlanan "SGK tarafından ödenecektir" hükmünün atlanması nedeniyle kurumca yapıldığını,
Bu nedenle, Sayıştay ilamından sonra SGK ile yapılan görüşmeler sonucunda kurumca gerekli yazışmalara başlandığını, kişilere ödenen ve tarafına borç çıkartılan meblağın kurul bütçesine yatırılmasının istendiğini konu ile ilgili yazışmaların da dilekçe ekinde sunulduğunu belirtmiştir.
Başsavcılık;
“……….. Kurulu Başkanlığı 2011 yılı hesabının ... Daire tarafından yargılanması sonucu çıkarılan 103 sayılı İlamın 9 ve 15 inci maddelerinde yer alan tazmin hükmüne karşı Harcama Yetkilisi … ilgideki yazı ile Başsavcılığa intikal ettirilen dilekçesi ve ekleri incelendi.
Adı geçenin dilekçesinde 9 uncu maddeye ilişkin olarak, kaplıca tedavisinde refakat eden kişilerin harcırahının kurum bütçesinden ödenmesinde mevzuatına aykırılık bulunmadığı belirtilerek, hakkında verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesi talep edilmektedir.
Ortaya konulanlar Daire kararının gerekçelerini karşılamaktan uzaktır. Bu itibarla, verilen tazmin hükmünün tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı” şeklinde görüş bildirmiştir.
Dosyada mevcut belgeler okunup incelendikten ve duruşmada hazır bulunan murafaacı ile Sayıştay Savcısı dinlendikten sonra gereği görüşüldü:
6245 sayılı Harcırah Kanunun “Ehliyet tespiti, imtihan, hava değişimi ve tedavi için başka yere gönderilenler” başlıklı 18 inci maddesi 5754 sayılı Kanunun 78 inci maddesiyle “Ehliyet tespiti, imtihan ve hava değişimi için başka yere gönderilenler” şeklinde değiştirilmiş; söz konusu maddenin c bendi ve “Hastalara refakat halinde harcırah” başlıklı 20 nci maddesi 5510 sayılı Kanunun 106 ncı maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Yol gideri, gündelik ve refakatçi giderleri” başlıklı 65 inci maddesinde;
“Hekimin veya diş hekiminin muayene veya tedavi sonrası tıbben göreceği lüzum üzerine genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık hizmetinden yararlanmaları için muayene ve tedavi edildikleri yerleşim yeri dışına yapılan sevkinde, ayakta tedavilerde kendisinin ve bir kişi ile sınırlı olmak üzere refakatçisinin gidiş ve dönüş yol gideri ve gündelikleri; yatarak tedavilerde ise gidiş ve dönüş tarihleri için gündelikleri ile yol gideri Kurumca karşılanır...
Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin yatarak tedavileri sırasında, hekimin veya diş hekiminin tıbben göreceği lüzum üzerine yanında kalan refakatçinin yatak ve yemek giderleri bir kişi ile sınırlı olmak üzere Kurumca karşılanır.” denilmiştir.
25.03.2010 tarih ve 27532 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin “5.2. Yol Gideri ve Gündelik” başlıklı maddesinin (ç) bendinde ise;
“Kaplıca tedavilerine ilişkin yol giderleri ve gündelikler, tedavi için düzenlenmesi gereken sağlık kurulu raporuna dayanılarak karşılanır. Sağlık kurulu raporunun düzenlendiği gün dahil 3 (üç) işgünü içinde kaplıca tesisine müracaat edilmemesi halinde yol gideri ve gündeliklerin ödenebilmesi için yeniden sağlık kurulu raporu düzenlenmesine gerek bulunmayıp SUT eki EK-4/A formu düzenlenmesi yeterli kabul edilecektir. Ödeme işlemleri, tedavinin sağlanabildiği en yakın kaplıca tesisinin bulunduğu yerleşim yeri esas alınarak yürütülecektir. Raporda/ sevk formunda refakatin tıbben gerekli olduğunun belirtilmesi (18 yaşını doldurmamış çocuklar için aranmaz) ve tedavinin yapıldığı tesis tarafından refakatçi kalındığının belgelenmesi halinde refakatçinin yol giderleri ve gündelikleri Kurumca karşılanır. Yol giderleri mutat taşıt bedeli üzerinden ödenir.”
hükmü yer almıştır.
Söz konusu hükümler uyarınca, değişikliklerden önce kurumlarca ödenen kaplıca tedavisine ait hasta ve refakatçi yol masrafları ile yevmiyeler, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenecektir. Ancak uygulamada, …….. Kurulu personelinin kaplıca tedavisine ait giderler Kurul bütçesinden ödenmiştir.
Bu itibarla, Kaplıca tedavisine giden … Kurulu personeli ile refakatçilerine ait giderlerin, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanması gerekirken, 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre tedavi masrafı, yol masrafı ve yevmiye ödenmek suretiyle … Kurulundan karşılanması nedeniyle 103 sayılı ilamın 9 uncu maddesi ile … TL.ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,
(…. Daire Başkanı … ile Üyeler …;
Söz konusu Kaplıca tedavisine giden … Kurulu personeli ile refakatçilerine ait giderlerin, bir kamu idaresi olan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanması gerekirken, diğer bir kamu idaresi olan … Kurumu tarafından karşılanması durumu karşısında; 5018 sayılı Kanun hükümlerine göre kamu kaynağında azalışa sebep olunduğundan ve kamu zararı oluştuğundan bahsedilemez. Her durumda, bu ödemenin ilgili kişilere yapılması, mevzuatın gereğidir.İlgili kişilere ödenmiş olan paranın ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumunca da ödenmiş olması; yani, mükerrer ödeme yapılması söz konusu olmadığına göre, ödenen paranın bu kişilerden geri tahsil edilmesi durumunda, bu defa Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bu kişilere ödeme yapılması gerekecektir.
Buna rağmen, ilgili kişilere ödenen söz konusu tutarların Kurum bütçesine iadesi için Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına yazılmış olduğundan; verilen tazmin hükmünün Kaldırılması gerekir.” şeklindeki ayrışık görüşlerine karşı) oy çokluğu ile,
Yılı2011
Dairesi2
Dosya No38988
Tutanak No40988
Tutanak Tarihi3.11.2015
Kararın KonusuHarcırah Mevzuatı ile İlgili Kararlar
Kaplıca tedavisine giden hastalara ve refakatçilerine 6245 sayılı Harcırah Kanuna göre tedavi masrafı, yol masrafı ve yevmiye ödenmesi.
1-103 sayılı ilamın 9 uncu maddesi ile; Kaplıca tedavisine giden hastalara ve refakatçilerine 6245 sayılı Harcırah Kanuna göre tedavi masrafı, yol masrafı ve yevmiye ödenmesi nedeniyle … TL.ye tazmin hükmü verilmiştir.
Sorumlu temyiz dilekçesinde özetle; henüz tahsil edilemeyen … TL.nin tazminine karar verildiğini,
6245 sayılı Kanunun "Hastalara refakat halinde harcırah" başlıklı 20 inci maddesi ve "Ehliyet tespiti, imtihan, hava değişimi ve tedavi için başka yere gönderilenler" başlıklı (Kanunun yeni halinde "tedavi için kısmı" başlıktan çıkarılmıştır.) 18 inci maddesinin c fıkrasındaki hükümlerin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesi ile mülga olduğunu, 31.12.2009 tarih ve 27449 sayılı 5. mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan tebliğ hükümlerinin gözden kaçırıldığını, anılan hükümler çerçevesinde kaplıca tedavisine giden hastalara ve refakatçilerine ödenmemesi gereken tutarların kişilerden tahsil edilmesine yönelik işlemlerin başlatıldığını,
Şimdiye kadar tahsil edilen miktarlara ait kurum tarafından, tarafına verilen belgelerin ekte sunulduğunu,
Borçlulardan … emekli olduğundan kurumca adresine tebligat yapıldığını ancak, ilgililere ödenen ve borç çıkartılan meblağların bu kişilerin almaması gereken paralar değil 2012 yılında yılın son günü çıkan ve 5. Mükerrer Resmi Gazete'de yayınlanan "SGK tarafından ödenecektir" hükmünün atlanması nedeniyle kurumca yapıldığını,
Bu nedenle, Sayıştay ilamından sonra SGK ile yapılan görüşmeler sonucunda kurumca gerekli yazışmalara başlandığını, kişilere ödenen ve tarafına borç çıkartılan meblağın kurul bütçesine yatırılmasının istendiğini konu ile ilgili yazışmaların da dilekçe ekinde sunulduğunu belirtmiştir.
Başsavcılık;
“……….. Kurulu Başkanlığı 2011 yılı hesabının ... Daire tarafından yargılanması sonucu çıkarılan 103 sayılı İlamın 9 ve 15 inci maddelerinde yer alan tazmin hükmüne karşı Harcama Yetkilisi … ilgideki yazı ile Başsavcılığa intikal ettirilen dilekçesi ve ekleri incelendi.
Adı geçenin dilekçesinde 9 uncu maddeye ilişkin olarak, kaplıca tedavisinde refakat eden kişilerin harcırahının kurum bütçesinden ödenmesinde mevzuatına aykırılık bulunmadığı belirtilerek, hakkında verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesi talep edilmektedir.
Ortaya konulanlar Daire kararının gerekçelerini karşılamaktan uzaktır. Bu itibarla, verilen tazmin hükmünün tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı” şeklinde görüş bildirmiştir.
Dosyada mevcut belgeler okunup incelendikten ve duruşmada hazır bulunan murafaacı ile Sayıştay Savcısı dinlendikten sonra gereği görüşüldü:
6245 sayılı Harcırah Kanunun “Ehliyet tespiti, imtihan, hava değişimi ve tedavi için başka yere gönderilenler” başlıklı 18 inci maddesi 5754 sayılı Kanunun 78 inci maddesiyle “Ehliyet tespiti, imtihan ve hava değişimi için başka yere gönderilenler” şeklinde değiştirilmiş; söz konusu maddenin c bendi ve “Hastalara refakat halinde harcırah” başlıklı 20 nci maddesi 5510 sayılı Kanunun 106 ncı maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Yol gideri, gündelik ve refakatçi giderleri” başlıklı 65 inci maddesinde;
“Hekimin veya diş hekiminin muayene veya tedavi sonrası tıbben göreceği lüzum üzerine genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık hizmetinden yararlanmaları için muayene ve tedavi edildikleri yerleşim yeri dışına yapılan sevkinde, ayakta tedavilerde kendisinin ve bir kişi ile sınırlı olmak üzere refakatçisinin gidiş ve dönüş yol gideri ve gündelikleri; yatarak tedavilerde ise gidiş ve dönüş tarihleri için gündelikleri ile yol gideri Kurumca karşılanır...
Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin yatarak tedavileri sırasında, hekimin veya diş hekiminin tıbben göreceği lüzum üzerine yanında kalan refakatçinin yatak ve yemek giderleri bir kişi ile sınırlı olmak üzere Kurumca karşılanır.” denilmiştir.
25.03.2010 tarih ve 27532 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin “5.2. Yol Gideri ve Gündelik” başlıklı maddesinin (ç) bendinde ise;
“Kaplıca tedavilerine ilişkin yol giderleri ve gündelikler, tedavi için düzenlenmesi gereken sağlık kurulu raporuna dayanılarak karşılanır. Sağlık kurulu raporunun düzenlendiği gün dahil 3 (üç) işgünü içinde kaplıca tesisine müracaat edilmemesi halinde yol gideri ve gündeliklerin ödenebilmesi için yeniden sağlık kurulu raporu düzenlenmesine gerek bulunmayıp SUT eki EK-4/A formu düzenlenmesi yeterli kabul edilecektir. Ödeme işlemleri, tedavinin sağlanabildiği en yakın kaplıca tesisinin bulunduğu yerleşim yeri esas alınarak yürütülecektir. Raporda/ sevk formunda refakatin tıbben gerekli olduğunun belirtilmesi (18 yaşını doldurmamış çocuklar için aranmaz) ve tedavinin yapıldığı tesis tarafından refakatçi kalındığının belgelenmesi halinde refakatçinin yol giderleri ve gündelikleri Kurumca karşılanır. Yol giderleri mutat taşıt bedeli üzerinden ödenir.”
hükmü yer almıştır.
Söz konusu hükümler uyarınca, değişikliklerden önce kurumlarca ödenen kaplıca tedavisine ait hasta ve refakatçi yol masrafları ile yevmiyeler, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenecektir. Ancak uygulamada, …….. Kurulu personelinin kaplıca tedavisine ait giderler Kurul bütçesinden ödenmiştir.
Bu itibarla, Kaplıca tedavisine giden … Kurulu personeli ile refakatçilerine ait giderlerin, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanması gerekirken, 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre tedavi masrafı, yol masrafı ve yevmiye ödenmek suretiyle … Kurulundan karşılanması nedeniyle 103 sayılı ilamın 9 uncu maddesi ile … TL.ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,
(…. Daire Başkanı … ile Üyeler …;
Söz konusu Kaplıca tedavisine giden … Kurulu personeli ile refakatçilerine ait giderlerin, bir kamu idaresi olan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanması gerekirken, diğer bir kamu idaresi olan … Kurumu tarafından karşılanması durumu karşısında; 5018 sayılı Kanun hükümlerine göre kamu kaynağında azalışa sebep olunduğundan ve kamu zararı oluştuğundan bahsedilemez. Her durumda, bu ödemenin ilgili kişilere yapılması, mevzuatın gereğidir.İlgili kişilere ödenmiş olan paranın ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumunca da ödenmiş olması; yani, mükerrer ödeme yapılması söz konusu olmadığına göre, ödenen paranın bu kişilerden geri tahsil edilmesi durumunda, bu defa Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bu kişilere ödeme yapılması gerekecektir.
Buna rağmen, ilgili kişilere ödenen söz konusu tutarların Kurum bütçesine iadesi için Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına yazılmış olduğundan; verilen tazmin hükmünün Kaldırılması gerekir.” şeklindeki ayrışık görüşlerine karşı) oy çokluğu ile,
Editör: TE Bilisim