Danıştay'dan VDK performans değerlendimesi hakkında önemli karar

Danıştay'dan VDK performans değerlendimesi hakkında önemli karar

11.01.2016 tarih ve 29590 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Vergi Denetim Kurulu Performans Değerlendirme Sistemi Yönetmeliği’nde (Yönetmelik) performans değerlendirme sistemi, “Vergi Müfettişlerinin mesleki yeterlik ve yetkinliklerinin objektif, nesnel ve mukayeseli bir şekilde değerlendirilmesi için görev yaptıkları süre içindeki sınavlarda elde ettikleri başarı derecesi, grup başkanlarının Vergi Müfettişlerinin iş performansına ilişkin değerlendirmeleri, düzenledikleri vergi inceleme raporları hakkında rapor değerlendirme komisyonları tarafından yapılan değerlendirmeler, düzenledikleri diğer inceleme, araştırma, görüş, denetim ve soruşturma raporları hakkında yapılan değerlendirmeler, lisansüstü eğitim düzeyleri ve benzeri kriterler esas alınarak oluşturulur” şeklinde tanımlanmıştır.

Yönetmelik kapsamında vergi müfettiş ve müfettiş yardımcılarına ilişkin performans değerlendirmesi farklı kriterler çerçevesinde yapılmaktadır.

Diğer taraftan, bazı Vergi Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları performans değerlendirme sisteminden kaynaklı sorunlar yaşamakta ve performans değerlendirme sisteminden yeterli puan alamadıkları için konuyu yargıya taşımaktadırlar.

Bu kapsamda açılan bir davayı karara bağlayan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Yönetmelik değişikliği sebebiyle bir kısmının konusuz kaldığına, bireysel işlemin ise iptaline karar verdi.

T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2023/801
Karar No : 2024/65

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ: Av. ...

İSTEMİN KONUSU: Danıştay İkinci Dairesinin 23/11/2022 tarih ve E:2018/1167, K:2022/5881 sayılı kararının, esas ve yargılama giderleri ile karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısım bakımından idareleri lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi yönünden davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Vergi müfettiş yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından, performans değerlendirmesinden başarısız sayılmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlem ile 11/01/2016 tarih ve 29590 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Vergi Denetim Kurulu Performans Değerlendirme Sistemi Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 6. fıkrasının iptali istenilmiştir.

Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 23/11/2022 tarih ve E:2018/1167, K:2022/5881 sayılı kararıyla;

Davacının, performans değerlendirmesi sonucunda başarısız sayılmasına ilişkin işlem yönünden;

Vergi müfettiş yardımcılarının performanslarını ölçmek amacıyla getirilen performans değerlendirme sisteminin; birden fazla parametrenin ölçümü sonucu elde edilen puanların yüzdelerinin alınması suretiyle genel performans puanının elde edilmesi üzerine kurulduğu, başka bir ifade ile her bir parametrenin tavan puanının 100 puan olarak öngörüldüğü dikkate alındığında; idare tarafından öncelikli olarak, davacıya "Çalışmalara ilişkin değerlendirmeler" parametresinden, 100 puan alabilecek sayı ve nitelikte iş verilmesi ve davacının tamamladığı iş oranına göre not takdirine gidilmesi gerekmekte iken, tarafına verilen işlerin tümünü tamamlaması halinde dahi 100 tam puan alamayacak şekilde iş tevdi edildiği;
Davacı ile emsali vergi müfettiş yardımcılarına verilen işler ve bu işler karşılığında alınan puanlar arasında ciddi bir orantısızlık bulunduğu ve idarece bu orantısızlığın sebeplerinin açıklanmadığı;

Davacının ilk performans döneminde grup başkanı değerlendirmesi 100 puan olarak takdir edilmesine karşın, ikinci performans döneminde 70 puan takdir edildiği dikkate alındığında, davalı idarece, aynı kişiye yönelik olan değerlendirmeler arasındaki 30 puanlık farkın sebeplerinin nesnel veriler ile açıklanması gerekmekte iken, bu hususa ilişkin sunulan sebeplerin somut gerekçelerinin ortaya konulamadığı,

Bu itibarla; tam puan alabilecek sayı ve nitelikte iş tevdi etmemek suretiyle davacının, daha fazla çalışarak performans puanını artırma imkanını ortadan kaldıracak şekilde görev dağılımı yapan ve aynı durum ve şartlarda bulunan personeline, farklı muamelede bulunmak suretiyle, Anayasa'da belirlenen eşitlik ilkesine aykırı hareket eden davalı idarece tesis edilen, davacının performans değerlendirmesinden başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı,

Kamu kurumlarına tezsiz yüksek lisansta indirim yapılabilir mi?

Diğer taraftan, genel performans değerlendirmesinde esas alınan diğer bir parametre olan grup başkanı notuna ilişkin olarak, ilk performans dönemindeki grup başkanı tarafından 100 tam puan verilen davacıya, ikinci performans dönemindeki grup başkanı tarafından 70 puan takdir edilmesinin sebeplerinin, somut ve hukuken geçerli bilgi ve belge ile ortaya konulamadığı dikkate alındığında, davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemde bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmadığı,

Düzenleyici işlem yönünden;
İptali istenen kuralın, 07/04/2021 tarih ve 31447 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile değiştirildiği dikkate alındığında, düzenleyici işlem yönünden davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle,

Bireysel işlemin iptaline, düzenleyici işlem yönünden karar verilmesine yer olmadığına, 566,00-TL yargılama gideri ile karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre duruşmalı işler için belirlenen 19.000,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, düzenleyici işlem yönünden tarafların haklılık durumuna göre değerlendirme yapılması gerektiği, dava konusu yönetmelik hükmünün hukuka uygun olduğu ve Yönetmelik hükmüne dayanılarak davacının performans değerlendirilmesinden başarısız sayılmasına ilişkin bireysel işlemin de hukuka uygun olduğu; bireysel işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükten kaldırılmış olan düzenleyici işlemin hukuki incelemesinin yapılmaması nedeniyle eksik inceleme yapıldığı, bu bağlamda idareleri lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi ve idareleri aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle, bireysel işlemin iptaline, düzenleyici işlem yönünden karar verilmesine yer olmadığına, ... -TL yargılama gideri ile karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre duruşmalı işler için belirlenen ... -TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin 23/11/2022 tarih ve E:2018/1167, K:2022/5881 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 24/01/2024 tarihinde, yargılama giderleri ile vekalet ücreti yönünden oyçokluğu, diğer kısımlar yönünden oybirliği ile karar verildi.

KARŞI OY
X- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinde, bu Kanun'da hüküm bulunmayan ve madde metninde sayılan hallerde 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun uygulanacağı belirtilmiş, sözü edilen haller arasında "yargılama giderlerine" de yer verilmiş, 04/02/2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 450. maddesiyle 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılmış, aynı Kanun'un 447. maddesinin ikinci fıkrasında ise; "Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/6/1927 tarih ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır." hükmüne yer verilmiştir.

6100 sayılı Kanun'un "Yargılama giderinin kapsamı" başlıklı 331. maddesinde yargılama giderlerini oluşturan unsurlar sayılmış, maddenin 1/ğ bendinde; vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekalet ücretinin yargılama giderleri arasında olduğu belirtilmiş, Kanun'un "Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri" başlıklı 331. maddesinin birinci fıkrasında da; "Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder." kuralına yer verilmiştir.

Temyiz başvurusuna konu kararda, dava konusu düzenlemenin değiştirildiğinden söz edilerek, davanın bu kısmının konusunun kalmadığı gerekçesiyle, işin esasına girilerek haklılık/haksızlık değerlendirmesi yapılmaksızın karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesine rağmen yargılama giderleri ve bu giderler arasında yer alan vekalet ücretinin davalı idarece davacıya ödenmesine hükmedildiği görülmektedir.

2577 sayılı Kanun'un 31. maddesinde yer alan atıf hükmü uyarınca yargılama giderleri konusunda 6100 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerektiğinde kuşku bulunmamaktadır. 6100 sayılı Kanun'un 331. maddesinin birinci fıkrasında, davanın konusuz kalması nedeniyle esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde yargılama giderlerinin ne şekilde takdir edileceği hususu düzenlenmiştir. Temyiz başvurusuna konu kararda, dava konusu düzenlemenin değiştirildiğinden bahisle uyuşmazlık hakkında kısmen "karar verilmesine yer olmadığına" karar verilmiş olması nedeniyle, bu kısım yönünden, başvuruya konu kararın hüküm fıkrasında yer alan yargılama giderlerine 6100 sayılı Kanun'un metnine yer verilen 331. maddesinin birinci fıkrasındaki kural çerçevesinde hükmedilmesi gerekir.

Bu durumda; kısmen iptal, kısmen konusu kalmadığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı kararıyla neticelenen davada, karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısım yönünden tarafların davanın açıldığı tarihteki haklılık durumları belirlenip buna göre yargılama giderleri konusunda hüküm kurulması gerekirken, böyle bir değerlendirme yapılmaksızın, bu kısım yönünden de yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı idareye yükletilmesine hükmedilmiş olduğundan, temyiz başvurusuna konu kararın bu yönden bozulması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyoruz.