Belediyelerde iş güvenliği uzmanlığına ilişkin görüş yazısı
T.C. ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü Sayı: E-53773008-622.02-7514484 29/09/2023
Konu: 696 ve 375 sayılı KHK Kapsamındaki Personelden İş Güvenliği ve Uzmanı Olarak Görevlendirilenlere Ek Ödemesi Yapılabileceği
…………… BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞINA İlgi: 27.09.2023 tarihli ve E-13185157-622.02-307426 sayılı yazınız. Belediyenizde 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 20 ve geçici 24 üncü maddesi kapsamında istihdam edilen personele, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirilmesi durumunda, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 8 inci maddesinin 7 nci fıkrasında belirtilen hüküm çerçevesinde personele ilave ücret ödenip ödenemeyeceğine ilişkin ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 8 inci maddesinin 7 nci fıkrasında, "Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz." hükmü yer almaktadır. Öte yandan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün 8/9/2023 tarihli ve E-59461153-045.99-286288 sayılı görüş yazısında da belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi oldukları mahalli idare birliklerinde görev yapan her statüdeki personelden iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz olanlar arasından görevlendirme yapılabileceği belirtilmiştir.
Ayrıca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce hazırlanan Belediyelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama Rehberinde ise, "Belediyelere bağlı ve kanunlarla kurulmuş su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmekle görevli genel müdürlükler gibi idareler müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlardır. Bu gibi idarelerin belediyece belirlenmiş iş sağlığı ve güvenliği politikasını benimsemekle beraber; kendi politikalarını ve iş sağlığı ve güvenliği yapılanmalarını oluşturmaları yerinde olacaktır. Ayrı bir tüzel kişilik olarak İSG ile ilgili tüm çalışmaların kendi bünyelerinde planlanması ve gerçekleştirilmesi, iş sağlığı ve güvenliği işveren vekilinin yukarıda sayılan şartları sağlayacak şekilde (genel müdür veya genel müdür yardımcısı vb.) belirlenmesi ve İSG kurulu ve yönetim birimi gibi yapıların kendilerine özgü olarak oluşturulması gerekmektedir. Belediyeler tarafından kurulan veya ortak olunan şirketler ise bu idarelerin aksine, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi sermaye şirketleri olup, belediyelerin tüzel kişiliğinden ayrı ve bağımsız özel hukuk tüzel kişileridir. Bu ticaret şirketlerine, kamu tüzel kişiliği kazandıran herhangi bir kanun hükmü bulunmadığı gibi, kamusal yetki ve ayrıcalıklar da tanınmamıştır. Dolayısıyla, belediye iştiraki olan sermaye şirketlerinin, kamu tüzel kişiliğini haiz değillerdir. Bu şirketlerin 2 yönetimleri belediyelere bağlı olmakla birlikte İSG ile ilgili yapılanmalarını kendi bünyelerinde belediyenin iş sağlığı ve güvenliği politikasına uygun ve bağlı olarak gerçekleştirmeleri yerinde olacaktır. Bu şirketler için gerekli şartları sağlamları durumunda ayrı İSG kurulları oluşturulmalı, İSG profesyonelleri şirket bünyesinden görevlendirilmeli ve çalışmalar planlanmalıdır. Belediye bünyesinde kurulacak İSG koordinasyon kuruluna aktif katılım sağlayarak belediyenin kendi bünyesi ve diğer iştirak şirketleri ile iş sağlığı ve güvenliği konusunda işbirliği ve birlikte çalışma sağlanmalıdır." şeklinde açıklamalara yer verilmiştir. Bu itibarla, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 20 ve geçici 24 üncü maddesi kapsamında istihdam edilen personelden iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personelin gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olarak görevlendirilebileceği ve mevzuatı gereğince öngörülen ilave ödemeden yararlanabileceği değerlendirilmektedir.
Bilgilerini rica ederim.
………….. Bakan a. Yerel Yönetimler Genel Müdürü
