Belediye başkanına, görevlendirme yazısız harcırah verilmesi

Sayıştay 3 Dairesi, belediye başkanına işin aciliyeti nedeniyle görevlendirme yazısı düzenlenmeden ödenen harcırahı kamu zararı kabul etmemiştir. Daire, bahsi geçen seyahatin görevi gereği olması ve fiilen yapıldığının anlaşılması halinde ilgiliye harcırahının ödenmesi gerektiğine hükmetti.

Karar oyçokluğu ile alınmış olup bu konuda azınlık üyesinin görüşünün harcama mevzuatımıza daha uygun olduğunu düşünüyoruz. Dolayısıyla idarelerin daha benzer olayda farklı bir kararla karşılaşmamaları için tüm belgeleri noksansız harcaması gerekmektedir.

Kamu İdaresi Türü Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı 2019
Dairesi 3
Karar No 364
İlam No 6
Tutanak Tarihi 17.11.2020
Kararın Konusu Harcırah Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Harcırah Giderleri

Belediye Başkanı …………’un görevlendirme yazısı olmaksızın muhtelif zamanlarda gerçekleştirdiği yurtiçi seyahatlerine ilişkin konaklama gideri ve yemek bedelinin Belediye Bütçesinden ödenmesi sonucu toplam ………… TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.

15.08.2007 tarihli ve 26614 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin “Yurtiçi geçici görev yolluğu” başlıklı 19 uncu maddesinde;

“ Yurtiçi geçici görev yolluklarının ödenmesinde aşağıdaki belgeler ödeme belgesine eklenir.

a) Görevlendirme yazısı veya harcama talimatı,

b) Yurtiçi/Yurtdışı Geçici Görev Yolluğu Bildirimi(Örnek:19),

c) Yatacak yer temini için ödenen ücretlere ilişkin fatura” hükmüne yer verilerek yurtiçi geçici görevlerde ödeme emri belgesine eklenmesi gereken belgeler belirlenmiştir.

10.02.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun;

“Harcırahın unsurları” başlıklı 5 inci maddesinde;

“Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak olabilir.”

“Yurtiçinde verilecek gündeliklerin miktarı” başlıklı 33 üncü maddesinin (a) ve (d) fıkralarında;

“a) Bu Kanun gereğince verilecek yurtiçi gündeliklerinin miktarı her yıl bütçe kanunları ile tespit olunur.



d) Bu Kanun hükümlerine göre gündelik ödenenlerden (b) fıkrasına göre gündelik ödenenler hariç) yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenir.”

denilmek suretiyle harcırahın unsurları sayılmış ve yurtiçi gündelikler ile yatacak yer temini için ödenecek bedele ilişkin düzenleme yapılmıştır.

22.12.2018 tarihli ve 7156 sayılı 2019 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli H Cetvelinde; memur ve hizmetlilerden ek göstergesi 3000 (dâhil) - 5800 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar için gündelik tutarı 45,20 TL olarak belirlenmiş olup, yine söz konusu Cetveldeki;

“6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50 si, müteakip 90 günü için ise müstahak oldukları gündeliklerinin %40’ı esas alınır.” hükmü ile geçici görevlerde yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesaplanma usulü öngörülmüştür.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca; Belediye Başkanı …………’a harcırah ödenebilmesi için görevlendirme yazısı, yolluk bildirimi ile konaklama faturasının aranması ve kendisine günlük 45,20 TL gündelik ile ilk 10 gün süresince günlük azami 67,80 TL konaklama ücretinin üzerinde bir ödeme yapılmaması gerekmektedir. Ayrıca, yemek bedelinin de harcırah kapsamında ödenmesi mümkün değildir.

Diğer taraftan, ilgilinin yurtiçi seyahatlerine ilişkin görevlendirme yazısının işin aciliyeti nedeniyle düzenlenmediği, ancak söz konusu seyahatlerin görev nedeniyle ve fiilen gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.

Dolayısıyla, mevzuat gereği hak edilen gündelik ve konaklama bedelini aşan ödeme ile yemek bedeli, 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet vermiştir.

Bu itibarla, rapora konu ………… TL’nin,

- Hak edilen gündelik (45,20 x ………… gün) ile konaklama bedelini (67,80 x ………… gün) ihtiva eden ………… TL’si için ilişilecek husus bulunmadığına oy çokluğuyla,

- Geriye kalan ………… TL’sinden;

………… TL’sinin Ödeme Emri Belgesini Harcama Yetkilisi sıfatıyla imzalayan Üst Yönetici (…………) ………… ile Gerçekleştirme Görevlisi (…………) …………’e ,

………… TL’sinin Ödeme Emri Belgesini Harcama Yetkilisi sıfatıyla imzalayan Üst Yönetici (…………) ………… ile Gerçekleştirme Görevlisi (…………) …………’a,

müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine oy birliğiyle,

6085 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.

Azınlık Görüşü;

Üye …………’nın karşı oy gerekçesi;

“10.02.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun “Harcırahın sureti tediye ve mahsubu” başlıklı 59 uncu maddesinde;

“…

Daimi memuriyetle bir yere gönderilenler gidecekleri mahalle varış tarihinden ve muvakkat vazife ile gönderilenler de memuriyetleri mahalline dönüş tarihlerinden itibaren bir ay zarfında harcırah beyannamelerini, evrakı müspiteleri ile birlikte dairesi amirine tevdi ederler. Memurun kendisinden evvel veya sonra hareket eden ailesi için avans para verildiği takdirde bu bir aylık müddet, ailenin evvel gitmesi halinde memur veya hizmetlinin yeni vazifesi mahalline varış tarihinden ve sonra gitmesi halinde de bunların memur veya hizmetli nezdine muvasalatları tarihinden itibaren hesap olunur.

…” hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, 15.08.2007 tarihli ve 26614 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin “Yurtiçi geçici görev yolluğu” başlıklı 19 uncu maddesinde;

“Yurtiçi geçici görev yolluklarının ödenmesinde aşağıdaki belgeler ödeme belgesine eklenir.

a) Görevlendirme yazısı veya harcama talimatı,

b) Yurtiçi/Yurtdışı Geçici Görev Yolluğu Bildirimi (Örnek: 19),

c) Yatacak yer temini için ödenen ücretlere ilişkin fatura”

denilmektedir.

Yukarıda belirtilen mevzuat uyarınca, gündelik ödenebilmesi için kişinin kendisi tarafından düzenlenerek imzalanmış yurtiçi geçici görev yolluğu bildirimi aranması zaruri olup, kişi adına bildirim verildiği varsayılarak gündelik ödenmesi ise mümkün değildir.

Bu itibarla;

- Faturaya dayalı olarak ödenen ve mevzuatta öngörülen azami sınırı aşmayan (67,80 x ………… gün) ………… TL tutarındaki konaklama bedeli için ilişilecek husus bulunmadığına,

- Ödenen gündelik tutarı olan (45,20 x ………… gün) ………… TL’nin ise sorumlulara müştereken ve müteselsilen ödettirilmesine,

karar verilmesi gerekir.”