Kıdem tazminatlarının banka hesabı yerine belediye şirketine aktarılması kamu zararı mıdır?
Sayıştay 7. Dairesi, emekli olan işçilere Belediye tarafından ödenen kıdem tazminatı tutarlarının işçilerin banka hesapları yerine; kıdem tazminatı tutarlarına %1 KDV eklenerek belediye şirketinin hesaplarına yatırılmasının kamu zararı olduğuna hükmetti
|
Karar Tarihi |
02.05.2024 |
|
Daire |
7 |
|
Karar No |
601 |
|
İlam No |
72 |
|
Hesap Yılı |
2022 |
|
Konu |
Personel Mevzuatı |
Emekli olan işçilere Belediye tarafından ödenen kıdem tazminatı tutarlarının işçilerin banka hesapları yerine; kıdem tazminatı tutarlarına %1 KDV eklenerek belediye şirketinin hesaplarına yatırılması:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinin ikinci fıkrasında; “4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.” hükümlerine yer verilmiştir
Aynı Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinin yedinci fıkrasında ise alt işverenlerin yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme süreci ile ilgili diğer usul ve esasların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirleneceği ifade edilmiştir. Bu düzenleme kapsamında Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik 08.02.2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Yönetmelik’in “Amaç ve kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan ihaleler kapsamında, alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatlarının ödenmesinde; kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet sürelerinin hesaplanması, alt işveren ile alt işveren işçisinden istenecek belgeler, merkezi yönetim kapsamı dışındaki kamu kurum veya kuruluşları arasındaki hizmet sürelerine tekabül eden tutarların tahsil ve ödeme işlemleri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtilmiştir.
Aynı Yönetmelik’in “Ödeme usulü” başlıklı 8’inci maddesinde;
“(1) 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin bu Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilen sürelere ilişkin kıdem tazminatları, ilgili kamu kurum veya kuruluşunca mülga 1475 sayılı Kanunun yürürlükte olan 14 üncü maddesi kapsamında ödenir.
(2) Kamu kurum veya kuruluşları tarafından yapılacak olan kıdem tazminatı ödemeleri, 10 uncu maddede belirtilen belgeler esas alınarak doğrudan işçinin banka hesabına yapılır.” denilmiştir.
Adı geçen Yönetmelik’in “Ödemeye esas belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde;
“(1) Kıdem tazminatına hak kazananlar için düzenlenen ödeme belgesine; işçinin yazılı talebi, harcama talimatı, hizmet cetveli ve kıdem tazminatının hesaplanmasını gösteren belge de eklenir.
(2) İşçinin iş sözleşmesinin hangi nedenle sona erdiğine ilişkin olarak alt işverenden alınmış olan belge, kıdem tazminatı ödemesini yapan kamu kurum veya kuruluşu tarafından muhafaza edilir.”
“Hizmet cetvelinin düzenlenmesi” başlıklı 11’inci maddesinde ise;
“(1) Bu Yönetmelik kapsamında kıdem tazminatı talebinde bulunan ve iş sözleşmesi kıdem tazminatını hak edecek şekilde sona ermiş olan işçinin kıdem tazminatına esas toplam süresi, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan ihaleler kapsamında çalışmasının bulunduğu kamu kurum veya kuruluşlarınca düzenlenmiş olan hizmet cetvelleri esas alınarak tespit edilir.” düzenlemeleri yer almıştır.
Yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik hükümlerine göre personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları kapsamında istihdam edilen işçilerin kıdem tazminatı ödemeleri; ilgili kamu kurum veya kuruluşunca mülga 1475 sayılı Kanunun yürürlükte olan 14’üncü maddesi kapsamında işçinin yazılı talebi, harcama talimatı, hizmet cetveli ve kıdem tazminatının hesaplanmasını gösteren belge esas alınarak doğrudan işçinin banka hesabına yapılmalıdır. Ayrıca işçinin iş sözleşmesinin hangi nedenle sona erdiğine ilişkin olarak alt işverenden alınmış olan belge, kıdem tazminatı ödemesini yapan kamu kurum veya kuruluşu tarafından muhafaza edilmelidir.
Rapor dosyası ve eki belgelere bakıldığında; ...Belediyesi … Hizmetleri A.Ş.’de çalışmakta iken 2022 yılında toplamda 32 işçinin emekli olduğu, kıdem tazminatı ödemelerinin doğrudan işçilerin banka hesaplarına değil de … Hizmetleri A.Ş.’nin banka hesaplarına yatırıldığı, bu yüzden kıdem tazminata tutarlarına ek olarak %1 oranında katma değer vergisi ödendiği ve kamu zararına neden olunduğu tespit edilmiştir.
Diğer taraftan sorumluların göndermiş oldukları savunmalardan fazla ödeme iddiasına itiraz etmedikleri ve kamu zararı tutarı olan … TL’nin 09.10.2023 tarih ve 12636 No’lu muhasebe işlem fişi ile tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
