Sürekli Görev Yolluğun da Çocukları Kim Beyan Eder?
Sürekli görev yolluğun da memurun bakmakla yükümlü olduğu çocukları içinde sürekli görev yolluğu harcırahı alma hakkı bulunmaktadır.Bakmakla yükümlü olunan çocukların her ikisi de memur olan eşlerden hangisi tarafından beyan edileceği hususu ise bazı kurum ve memurlar arasında tereddütlere neden olmaktadır.
6245 sayılı Harcırah Kanununun 3/e maddesinde memur harcırah alabileceği "aile fertleri"nin "memur ve hizmetlinin, harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve furuunu ve erkek ve kız kardeşlerini" ifade edeceği hüküm altına alınmıştır.
Hem anne hemde babanın memur olması halinde çocuklar sadece baba tarafından mı beyan edilecektir.Yoksa anne veya babanın çocukları beyan etmesinde herhangi bir engel varmıdır.Konuya ilişkin daha önceki yıllarda verilmiş olan bir danıştay kararında "Bu maddede geçen "bakma yükümlülüğü" sözcüklerinin 6245 sayılı Yasanın uygulanmasında harcıraha müstehak memur ya da hizmetlinin velayeti altında bulunanları ifade ettiği kuşkusuzdur.
Türk Medeni Kanunun 262 ve 263.maddelerinde ise, çocukların ana ve babanın velayetine tabi olduğu ve velayetin beraberce icra edileceği hükme bağlanmıştır." hükmüne yer verilerek çocuklara bakma yükümlülüğünün anne ve babaya ait olduğu yönünde karar verilmiştir.
İlgili kararda yer alan hükümden hareketle sürekli görev yolluğunda çocukların anne veya baba tarafından beyan edilmesinde mevzuata aykırı bir durum bulunmamaktadır.
Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse 6 çocuğu bulunan karı koca memur olan bir ailenin naklen atanması durumunda çocuklar bayan memur ve erkek memurca 4+2,3+3 şeklinde paylaştırılarak beyan edilebilecektir.
Yanlız sürekli görev yolluğu ödemelerinde yapılacak olan ödemelerin harcırah ta talep edilen ödemelerin fiilen yapılmış olmasına bağlı olduğu unutulmamalıdır.Memur olan anne baba yeni görev yerlerine çocuklarını götürmemeleri durumunda ilgili harcırah ödemelerinden faydalanmaları mümkün değildir.
Danıştay 5. Daire 1992/2592 Karar 1989/2387 Esas No 13/10/1992 Karar Tarihi
AİLEDE ÇOCUKLARA BAKMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN EVİN REİSİ OLAN BABAYA AİT OLDUĞU GEREKÇESİYLE İSTANBUL İLİNDEN ANKARA İLİNE TAYİN OLAN MEMUREYE HARCIRAH ÖDENMEMESİNDE HUKUKA UYARLIK BULUNMADIĞI HK.
Dava, İstanbul İlinden Ankara İline tayin olan davacının çocukları için nakil harcırahı verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi kararıyla; 6245 sayılı Harcırah Kanununun 4/1.maddesin de, harcırah verilecek kimseler arasında memurun aile fertlerinin de sayıldığı, aynı Yasanın 3.maddesinde ise, aile fertlerinin "memur ve hizmetlinin harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usu ve furuu ve er-
kek ve kız kardeşleri" olarak tanımlandığı, ayrıca çeşitli yasalarda, evlilik birliği içinde çocuklara bakma yükümünün aile reisi olarak babaya ait olduğuna işaret edildiği, davacının İstanbul'dan Ankara'ya tayininin çıkması üzerine çocukları için harcırah verilmesi için yaptığı başvurusunun çocuklara bakma yükümlülüğünün olmadığı ve eşinin Bağ-Kur a kayıtlı olarak çalıştığı, gerekçesiyle reddedildiği, 6245 sayılı Yasanın 3 ve 4.maddeleri karşısında ve çocuklarla bakma yükümlülüğü evin reisi olan babaya ait bulunduğundan tesis edilen işlemde bir isabetsizlik bulunmadığı, davacının aile yardımı almakta olmasının durumu değiştirmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Davacı, İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
6245 sayılı Harcırah Yasasının 4/1.maddesinde, "Bu kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara" kanunda öngörülen hallerde harcırah verileceği belirtilmiş, aynı Yasanın 3/e maddesinde ise "aile fertleri"nin "memur ve hizmetlinin, harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve furuunu ve erkek ve kız kardeşlerini" ifade edeceği açıklanmış bulunmaktadır. Bu maddede geçen "bakma yükümlülüğü" sözcüklerinin 6245 sayılı Yasanın uygulanmasında harcıraha müstehak memur ya da hizmetlinin velayeti altında bulunanları ifade ettiği kuşkusuzdur.
Türk Medeni Kanunun 262 ve 263.maddelerinde ise, çocukların ana ve babanın velayetine tabi olduğu ve velayetin beraberce icra edileceği hükme bağlanmıştır.
Olayda, eşi Bağ-Kur'a tabi olarak İstanbul'da çalışan davacının İstanbul İlinden Ankara'ya naklen atanması üzerine, çocuklarıyla birlikte Ankara'ya geldiğinden bahisle çocukları içinde nakil harcırahı verilmesi için yaptığı başvurunun ailede çocuklara bakma yükümlülüğünün babaya ait olduğu gerekçesiyle reddedilmesinde belirtilen nedenlerle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Buna karşılık Harcırah Kanunu nakil nedeniyle yapılan gerçek giderlerin karşılanmasını amaçladığından, davacıya çocuklarından dolayı harcırah verilebilmesi için çocukların İstanbul'dan Ankara'ya getirilmiş olması zorunludur. Dolayasıyla mahkemece bu konuda dosyada yer alan ve gerektiğinde ilgili yerlerden getirtilecek bilgi ve belgeler incelenip değerlendirildikten sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle Ankara 1. İdare Mahkemesinin 23.3.1989 günlü, 1989/283 sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER, SAYI:87) BŞ/SE
