İdare Kesinleşen Disiplin Cezasını Geri Alıp Yeni Bir Ceza Verebilir mi?
Soruşturma raporunda getirilen teklif doğrultusunda yetkili disiplin amiri tarafından verilerek tebliğ edilen 657 sayılı Kanun’un 135. maddesinde yer alan yedi günlük itiraz süresinin dolması ile kesinleşen aylıktan kesme cezasının idare tarafından geri alınarak yeni bir disiplin cezası tesis edilemeyeceği hakkında.
T.C. DANIŞTAY Onikinci Daire Esas No: 2016/7512 Karar No : 2018/3400
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; 23/05/2013 tarihli ve 28655 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun 3. maddesinin birinci fıkrasının (y) bendinde, "PTT: Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi" olarak tanımlanmış; "Değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler ile atıflar" başlıklı 31. maddesinin üçüncü fıkrasında da, "... T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğüne yapılan atıflar PTT'ye yapılmış sayılır." hükmüne yer verilmiş olduğundan, PTT Genel Müdürlüğü yerine, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi hasım mevkiine alınarak, işin gereği görüşüldü:
Dava; ......... PTT Başmüdürlüğü, .......... PTT Merkezi ....... gişe memuru olarak görev yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-(g) maddesi ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/d maddesi ve hizmet sözleşmesinin 15/b maddesi gereğince sözleşmesinin feshine ilişkin PTT Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun ......işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile ...........Mahkemesi kararının incelenmesi sonucunda, ......... tarihinde gün sonu kasa sayımında tespit edilen 43.807,00 TL kasa açığının, davacının bu parayı zimmetine geçirmesinden kaynaklandığının anlaşıldığı, hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; ........ PTT Başmüdürlüğü ......... PTT Merkezi .......Şubesinde gişe memuru olarak görev yapan davacının, çalıştığı 1 nolu gişede ....... tarihinde gün sonu kasa sajnmında 43.807,00 TL kasa açığının tespit edildiği, davacının, bu durumun işlem yapan bir müşteriden hata ile eksik para alınmasından kaynaklandığını ileri sürerek ertesi gün kasa açığını kapattığı, bu olay nedeniyle başlatılan soruşturma sonucunda düzenlenen 05.08.2011 tarihli soruşturma raporunda söz konusu kasa açığının bir usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususunun adli yargılama sonucunda kesinlik kazanacağı belirtilerek davacının aylıktan kesme (sözleşme ücretinden kesme) cezası ile cezalandırılmasının teklif edildiği, getirilen teklif doğrultusunda disiplin amiri tarafından, davacının 399 sayılı KHK hükümleri ile 657 sayılı Kanun'un 125/C-(ı) maddesi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği ancak PTT Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun ...... tarihli toplantısında, davacıya verilen aylıktan kesme cezasının, davacının zimmet suçundan yargılandığı davada .........Ağır Ceza Mahkemesince ....... hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği göz önünde bulundurularak, disiplin amirinin yetkisini aşmak suretiyle bu cezayı verdiğinden bahisle iptal edildiği, daha sonra da davacının son savunması alınarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/E-(g) maddesi ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/d maddesi ve hizmet sözleşmesinin 15/b maddesi uyarınca sözleşmesinin feshine karar verilmesi ve bu kararın ....... tarihinde yönetim kumlu tarafından onaylanması üzerine sözleşme feshine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Disiplin cezaları, kamu görevlilerinin mevzuata, çalışma düzenine, hizmetin gereklerine aykırı fiillerine karşı düzenlenen idari yaptırımlardır. Kamu hizmetlerinden sürekli uzaklaştırılabilmek gibi ağır sonuçlara neden olabilen disiplin cezaları, ağırlığıı ve önemi sebebiyle Anayasa'nın 38. maddesindeki suç ve cezalara ilişkin kurallara tabi tutulmuşlardır.
Danıştay’ın yerleşik içtihatlarıyla da kabul edildiği üzere ilgili yasal düzenlemeler çerçevesinde kesinleşen disiplin cezaları, disiplin cezalarını veren idari merciler yönünden bağlayıcı ve kesin nitelikte olup, idari mercilerin vermiş oldukları disiplin cezalarını geri almaları verdikleri disiplin cezası yerine bir başka disiplin cezası verme yoluna gitmeleri kural olarak olanaksızdır. Kamu hizmetinin belli bir düzen içerisinde yürütülmesi için farklı olup, disiplin cezası vermeye yetkili organlar, bu organların oluşumu, çalışma usulü, karar oluşturulması, bu kararlara itiraz ve bütün bu sürecin her aşaması için öngörülen süre koşulları ile disiplin cezası işlemi sıkı şekil şartına bağlı olarak uygulanabilmektedir. Bu özellik, disiplin cezasının yeni bir idari işlemle ortadan kaldırılmasına engeldir.
Yetkili disiplin amiri ya da kurullarınca verilen disiplin cezaları ancak; bir yasama tasarrufu olan disiplin affı kanunu ile, bir yargı (iptal) kararı ile ya da 657 sayılı Kanunun 133. maddesinde öngörülen şardarın gerçekleşmesi durumunda sicil dosyasından silinmesi hallerinde ortadan kalkabilir.
Dairemizin ............... sayılı ara kararı ile davacı hakkında yapılan disiplin soruşturması sonucunda hazırlanan .................soruşturma raporuyla getirilen teklif uyarınca davacının 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin ............Başmüdürlüğünce tesis edilen ................. tarihli işlem ile bu işlemin davacıya tebliğine ilişkin tebliğ belgesinin aslının veya onaylı bir örneğinin davalı idareden istenilmesine karar verilmiştir. Davalı idarenin ara kararına cevaben göndermiş olduğu bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacı hakkında yapılan disiplin soruşturması sonucunda hazırlanan 05.08.2011 tarihli ve 27 sayılı soruşturma raporuyla getirilen teklif doğrultusunda, yetkili disiplin amiri tarafından davacının 399 sayılı KHK hükümleri ile 657 sayılı Kanun'un 125/C-(ı) maddesi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, bu cezanın 22.08.2011 tarihinde davacıya tebliğ edildiği ancak ..................... Yüksek Disiplin Kurulunun 10.10.2011 tarihli toplantısında, davacıya verilen aylıktan kesme cezasının, disiplin amirinin yetkisini aşmak suretiyle bu cezayı verdiğinden bahisle iptal edildiği, daha sonra da davacının son savunması alınarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/E-(g) maddesi ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/d maddesi ve hizmet sözleşmesinin 15/b maddesi uyarınca sözleşmesinin feshine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı hakkında, soruşturma raporunda getirilen teklif doğrultusunda yetkili disiplin amiri tarafından verilerek tebliğ edilen, 657 sayılı Kanun'un 135. maddesinde yer alan yedi günlük itiraz süresinin dolması ile de idari yönden kesinleşen aylıktan kesme cezasının, idare tarafından geri alınarak yeni bir disiplin cezası tesis edilmesi mümkün olmadığından, dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.