Memurun sicili iyi ise disiplin cezasında idare bir alt ceza vermek zorunda mı? Memura alt disiplin cezası hangi durumlarda verilir
657 sayılı devlet memurları kanununa göre yürütülen soruşturmalarda memurun Geçmiş Hizmetleri Sırasındaki Çalışmalarının Olumlu Olması ve Ödül veya Başarı Belgesi Almış olması durumunda idarelere bir alt ceza verebilme hakkı tanınmıştır.Geçmiş yıllarda verilmiş olan Danıştay kararlarında idarenin bir alt ceza uygulamaması durumunlarında idarece verilen kararlar iptal edilmekteydi. Ancak son yıllarda verilmiş olan kararlarda bir alt ceza vermenin idarenin takdirinde olduğu mahkemelerce idarenin alt ceza vermesi yönünde zorlanamayacağı yönünde kararlar verilmektedir.İdarelerce .verilen disiplin cezalarında bir alt ceza verme yetkisi idarede olmakla birlikte disiplin amirlerince verilen cezalarda alt ceza değerlendirmesi yapılmalı eğer alt ceza verilirse gerekçesi alt ceza verilmez ise yine gerekçesi kararlarda yer almalıdır.
T.C.
DANIŞTAY
12. DAİRE
E. 2016/7454
K. 2018/1485
T. 10.4.2018
* İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( Grafik Öğretmeni Olarak Görev Yapan Davacının 657 S.K. Md. 125/E-(j) Uyarınca Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası İle Cezalandırılmasına İlişkin MEB Yüksek Disiplin Kurulu Kararının İptalinin İstendiği - 657 S.K. Md. 125/2 Uyarınca İdareye Kendilerine Disiplin Cezası Verilen Devlet Memurlarından Geçmiş Hizmetleri Sırasındaki Çalışmaları Olumlu Olan ve Ödül veya Başarı Belgesi Alan Memurlara Bir Derece Hafif Olan Disiplin Cezasını Uygulamak Konusunda Takdir Hakkı Tanındığı/İdarenin Yargı Kararıyla Yönlendirilmesine veya Takdir Hakkına Müdahale Edilmesine Hukuken Olanak Bulunmadığından Davacı Hakkında Bir Alt Ceza Uygulanması Hususunda Değerlendirme Yapılmadığı Şeklindeki İdare Mahkemesi Kararında Hukuki İsabet Bulunmadığı )
* İDARENİN TAKDİR HAKKINA MÜDAHALE EDİLMESİ ( 657 S.K. Md. 125/2 Uyarınca İdareye Kendilerine Disiplin Cezası Verilen Devlet Memurlarından Geçmiş Hizmetleri Sırasındaki Çalışmaları Olumlu Olan ve Ödül veya Başarı Belgesi Alan Memurlara Bir Derece Hafif Olan Disiplin Cezasını Uygulamak Konusunda Takdir Hakkı Tanındığı/İdarenin Yargı Kararıyla Yönlendirilmesine veya Takdir Hakkına Müdahale Edilmesine Hukuken Olanak Bulunmadığından Davacı Hakkında Bir Alt Ceza Uygulanması Hususunda Değerlendirme Yapılmadığı Gerekçesiyle Dava Konusu İşlemin İptaline İlişkin Kararın Bozulması Gerektiği )
* DİSİPLİN CEZALARI ( Yurt Dışında Devletin İtibarını Düşürecek veya Görev Haysiyetini Zedeleyecek Tutum ve Davranışlarda Bulunanlar Hakkında Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasının Uygulanacağı - Geçmiş Hizmetleri Sırasındaki Çalışmaları Olumlu Olan ve Ödül veya Başarı Belgesi Alan Memurlar İçin Verilecek Cezalarda Bir Derece Hafif Olanın Uygulanabileceğine İlişkin Hüküm İle İdareye Takdir Hakkı Tanındığı/İdarenin Yargı Kararıyla Yönlendirilmesine veya Takdir Hakkına Müdahale Edilmesine Hukuken Olanak Bulunmadığından Davacı Hakkında Bir Alt Ceza Uygulanması Hususunda Değerlendirme Yapılmadığı Şeklindeki İdare Mahkemesi Kararında Hukuki İsabet Bulunmadığı )
* DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA CEZASI ( Yurt Dışında Devletin İtibarını Düşürecek veya Görev Haysiyetini Zedeleyecek Tutum ve Davranışlarda Bulunma - Geçmiş Hizmetleri Sırasındaki Çalışmaları Olumlu Olan ve Ödül veya Başarı Belgesi Alan Memurlar İçin Verilecek Cezalarda Bir Derece Hafif Olanın Uygulanabileceğine İlişkin Hükmün Dava Konusu İşlemin İptaline Gerekçe Olamayacağı )
657/m.125
2709/m.125/4
2577/m.2/2
ÖZET : Dava, grafik öğretmeni olarak görev yapan davacının, 657 Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-(j) maddesi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kararının iptali istemine ilişkindir.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin ikinci fıkrasında, idareye kendilerine disiplin cezası verilen Devlet memurlarından geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlara bir derece hafif olan disiplin cezasını uygulamak konusunda takdir hakkı tanınmış olup, söz konusu yetkinin kullanılması açısından idarenin yargı kararıyla yönlendirilmesine veya takdir hakkına müdahale edilmesine hukuken olanak bulunmadığından, davacı hakkında bir alt ceza uygulanması hususunda değerlendirme yapılmadığı şeklindeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu durumda, İdare Mahkemesince uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken; davacıyla ilgili olarak, geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları, ödül ve başarı belgesi durumu göz önünde bulundurularak, bir alt ceza uygulanıp uygulanmayacağı hususunun kararda hiç değerlendirilip tartışılmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen karar bozmayı gerektirmiştir.
İstemin Özeti : Zonguldak İdare Mahkemesince verilen 17/10/2014 tarihli ve E:2014/685, K:2014/1513 Sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi : Sakine Ö. Korkut
Düşüncesi : İdare mahkemesince verilen kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
KARAR : Dava; Bartın İli, Merkez Kız Teknik ve Meslek Lisesi'nde grafik öğretmeni olarak görev yapan davacının, 657 Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-(j) maddesi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun 27.02.2014 tarihli ve 942054 Sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları, ödül ve başarı belgesi durumu göz önünde bulundurularak davacıya alt ceza verilip verilmeyeceği hususu dava konusu işlemde hiç değerlendirilip tartışılmadan, davacının 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-(j) maddesi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarılma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (j) alt bendinde; "Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak" fiili, Devlet memurluğundan çıkarma disiplin cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Aynı maddenin devamında, geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanın uygulanabileceği hükmü yer almaktadır.
Anayasa'nın 125. maddesinin 4. fıkrasında, "Yargı yetkisi, idarî eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olup, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamaz. Yürütme görevinin kanunlarda gösterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlayacak, idarî eylem ve işlem niteliğinde veya takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı verilemez." kuralına yer verilmiş; 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin 2. fıkrasında, "İdari yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır. İdari mahkemeler, yerindelik denetimi yapamazlar, yürütme görevinin kanunlarda gösterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlayacak, idari eylem ve işlem niteliğinde veya idarenin takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı veremezler." düzenlemesi yer almaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının Avrupa Birliği Mesleki Eğitim Programı Leonardo da Vinci Hareketlilik Projeleri kapsamında hazırlanan ve kabul edilen "3G Grafik Animasyon Uygulamaları" konulu proje kapsamında 20.05.2013-20.06.2013 tarihleri arasında 7 öğrenci ile birlikte Portekiz'e gittiği, bulunduğu ülkede "Gezi parkı protestoları" olarak adlandırılan eylemlere elektronik ortam (facebook) konuşmaları ve siyası içerikli pankartları öğerencilere taşıtarak destek verdiği fiillerinin sübuta erdiğinden bahisle Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin ikinci fıkrasında, idareye kendilerine disiplin cezası verilen Devlet memurlarından geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlara bir derece hafif olan disiplin cezasını uygulamak konusunda takdir hakkı tanınmış olup, yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler karşısında; söz konusu yetkinin kullanılması açısından idarenin yargı kararıyla yönlendirilmesine veya takdir hakkına müdahale edilmesine hukuken olanak bulunmadığından, davacı hakkında bir alt ceza uygulanması hususunda değerlendirme yapılmadığı şeklindeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu durumda, İdare Mahkemesince uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken; davacıyla ilgili olarak, geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları, ödül ve başarı belgesi durumu göz önünde bulundurularak, bir alt ceza uygulanıp uygulanmayacağı hususunun kararda hiç değerlendirilip tartışılmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle Mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 10.04.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
