İl İçi Atamalarda Harcırah Yolluk Ödenir mi?
Kamu kurumlarında çalışan memurların bazen aynı il merkezi içinde farklı birimlere atamaları yapılmaktadır.Aynı il merkezi içinde işyeri değişikliği yapan memurlar il merkezinde yapılan atamadan dolayı harcırah alıp alamayacağı alacaksa hangi durumlarda alacağı hususunda tereddüt yaşamaktadırlar.Bu yazımızda il içinde yapılan atamalarda sürekli görev yolluğu ödenip ödenemeyeceği ödenecekse hangi şartlarda ödenmesi gerektiği hususlarını açıklamaya çalışacağız.
Öncelikle bir memura sürekli görev yolluğu ödenebilmesi için memurun memuriyet mahallinin değişmesi gerekmektedir.Memuriyet Mahallinin tanımı ise harcırah kanununda yapılmıştır.
Harcırah kanununda yer alan düzenleme göre memuriyet mahalli “Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgâhının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü, büyükşehir belediyelerinin olduğu illerde ise il mülki sınırları içinde kalmak kaydıyla memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu ilçe belediye sınırları içinde kalan ve yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler ile belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu yerlerin devamı niteliğindeki mahaller ve kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri,” şeklinde tanımlanmıştır.
Yapılan tanımlamaya bakıldığında büyükşehir olmayan illerde il merkezinde yapılan tayinlerde sürekli görev yolluğu verilmeyeceği ve mehil müddeti kullanılmayacağı kanun maddesinden açık olarak anlaşılmaktadır.
Büyükşehir olan illerde şehir merkezinde yapılan atamalarda sürekli görev yolluğu ödenip ödenmeyeceği hususunda ise 39.sıra nolu Harcırah Genel Tebliğinde yer alan hususlara bakmak gerekecektir.
İlgili tebliğde büyükşehir belediyelerinin olduğu illerde görev yapan memur ve hizmetliler için yeni bir memuriyet mahalli tanımı yapılmıştır.
Söz konusu düzenleme ile büyükşehir belediyelerinde il mülki sınırları içinde kalmak kaydıyla;
- Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu ilçe belediye sınırları içindekalan ve yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler,
- İlçe belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu yerlerin devamıniteliğindeki mahaller,
- Kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerler, memuriyet mahalli olarak belirlenmiştir.
Böylece büyükşehir olan illerde; ilçe sınırları içinde ilçe belediye merkezi ile yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler memuriyet mahalli olarak kabul edilmiş, aynı ilçe sınırları içinde belediye merkezi ile yerleşim özellikleri itibarıyla bütünlük arz etmeyen yerler ise memuriyet mahalli dışı kabul edilerek harcırah ödenmesi imkanı getirilmiş, ayrıca ilçe belediyelerinin yerleşim yerlerinin birbirlerine yakınlaşması hatta birbirleri ile sınır oluşturacak şekilde iç içe girmesi nedeniyle ilçe sınırları dışına çıkmakla birlikte birinci fıkrada belirtilen yerler ile bütünlük arz eden ve aralarında yerleşim özellikleri bakımından ayrım bulunmayan yerler de memuriyet mahalli olarak kabul edilmiştir.
Bu nedenle; 30/3/2014 tarihinden sonra yapılan atamalara ilişkin olarak, idarelerce yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz eden yerler ile bu yerlerin devamı niteliğinde olan yerlerin belirlenmesinde; yerleşim özellikleri bakımından konut, işyeri, meydan, okul, kamu binaları gibi resmi ve özel bütün yapıların topluca bulunduğu ve insanların yerleşmek amacıyla bir arada yaşadığı aralarında boşluk bulunmayan yerler ile bu bütünlüğün kesintisiz olarak devam ettiği yerlerin dikkate alınması ayrıca bu yerlerin dışında kalmakla birlikte kurumlarınca sağlanan servis araçları veya bu mahiyetteki taşıt araçları ile ulaşım sağlanan (her gün gidiş dönüş olmak üzere) yerlerin de memuriyet mahalli olarak belirlenmesi gerekmektedir.
İlgili harcırah tebliğinde büyükşehir olan illerde hangi durumlarda harcırah ödenip hangi durumlarda harcırah ödenmeyeceği hususu örneklerle ayrıntılı olarak anlatılmıştır.Özellikle büyükşehir olan illerde il içi ataması yapılan memurlar aşağıda yer alan örneklere göre kendi durumlarını değerlendirmeli ve ona göre sürekli görev yolluğu alma ve mehil müddeti kullanma durumlarını belirlemelidirler.
Uygulama örneklerinde geçici görevlendirmelere ilişkin örnekler verilmiş olsa bile geçici görev yolluğunda ve sürekli görev yolluğunda memuriyet mahalli kavramı aynı olduğundan verilen örnekler sürekli görev yolluğunda da kullanılabilmektedir.
Tabi ki burada unutulmaması gereken bir hususta sürekli görev yolluğu ödenebilmesi için memurun evini taşıması gerektiği hususudur.Memurun memuriyet mahalli değişmiş olmakla birlikte memur evini taşımamış ve yeni atandığı yere eski ikametgahından gidip gelmeye devam ediyor ise sürekli görev yolluğu ödenmesi mümkün değildir.
Konuya ilişkin olarak daha önceki yıllarda verilmiş olan danıştay kararında evini taşımayan memura sürekli görev yolluğu ödenmeyeceği hüküm altına alınmıştır.İlgili karara göre evini taşımayan memur sadece 1 günlük yevmiye ile eski iş yerinden yeni iş yerine kadarki yol masrafını alabilecektir.Yer değiştirme masrafı ile aile masrafı evini taşımayan memurlara ödenmeyecektir.
Danıştay 5. Daire 1995/4056 E., 1998/2720 K.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
……….Olayda, … Merkez … Köyü İlkokulunda Öğretmen olarak görev yapan davacının … Merkez’de bir ilkokula atandığı, atama sırasında sürekli görev yolluğunun ödenmiş olduğu, daha sonra yapılan inceleme sonucu davacının esasen … İl Merkezi’nde oturmakta olduğunun ve görev yaptığı köye gidip geldiğinin tesbiti üzerine yer değişikliğinin herhangi bir masrafı gerektirmediğinden bahisle ödenmiş olan yolluğun maaştan kesinti suretiyle geri alındığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Bu durumda, hernekadar … Merkez’de ikamet etmekte iken görev yaptığı köye gidip geldiği tesbit edilen davacının … Merkez’de bir okula atanması sırasında evini ve aile bireylerini nakletmesinin sözkonusu olmaması nedeniyle harcırahın belirtilen unsurlarından aile masrafı ve yer değiştirme masrafına hak kazanması mümkün değil ise de söz konusu atama nedeniyle görev yeri değişen davacıya harcırah unsurları içinde yer alan yol masrafı ve yevmiyenin ise ödenmesi gerektiği açık olup, mahkemece davacıya ödenen ve daha sonra geri alınan harcırahla ilgili bilgi belgelerin getirtilmesi suretiyle harcırahın sözüedilen unsurları yönünden gerekli araştırma yapılarak yukarıda belirtilen esasa göre bir karar verilmesi gerekirken bu yönde bir inceleme yapılmadan davanın tümüyle reddedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
İL İÇİ ATAMALARDA SÜREKLİ GÖREV YOLLUĞU ÖDENİP ÖDENEMEYECEĞİNE İLİŞKİN 39. NOLU HARCIRAH TEBLİĞİNDE YER ALAN UYGULAMA ÖRNEKLERİ:
A) Farklı ilçeler arasında görevlendirme yapılması:
Örnek 1. Ankara’nın Çankaya İlçesinin İlker Mahallesinde görev yapan memura; Yenimahalle İlçesinin OstimMahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin yerleşim özellikleri bakımından İlker mahallesi ile bütünlük arz etmesi ve bu yerin devamı niteliğinde olması nedeniyle kendisine harcırah ödenmemesi, aynı memurun yerleşim özellikleri bakımından İlker Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen Yenimahalle İlçesinin Karacakaya Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 2. Adana’nın Seyhan İlçesinin Yeşiloba Mahallesinde görev yapan memura; Sarıçam İlçesinin Balcalı Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin yerleşim özellikleri bakımından Yeşiloba mahallesi ile bütünlük arz etmesi ve bu yerin devamı niteliğinde olması nedeniyle kendisine harcırah ödenmemesi, aynı memurun yerleşim özellikleri bakımından Yeşiloba Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen Sarıçam İlçesinin Kılıçlı Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 3. İstanbul’un Tuzla İlçesinin Yayla Mahallesinde görev yapan memura; Başakşehir İlçesinin Altınşehir, Başak Mahallelerinde bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin yerleşim özellikleri bakımından Yayla mahallesi ile bütünlük arz etmesi ve bu yerin devamı niteliğinde olması nedeniyle kendisine harcırah ödenmemesi, aynı memurun yerleşim özellikleri bakımından Yayla Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen Başakşehir İlçesinin Şamlar Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 4. Balıkesir’in Altıeylül İlçesinin Bahçelievler Mahallesinde görev yapan memura; Karesi İlçesininPaşaalanı Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin yerleşim özellikleri bakımından Bahçelievler Mahallesi ile bütünlük arz etmesi ve bu yerin devamı niteliğinde olması nedeniyle kendisine harcırah ödenmemesi, aynı memurun yerleşim özellikleri bakımından Bahçelievler Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen Karesi İlçesininKocaavşar Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 5. Samsun’un İlkadım İlçesinin Kale Mahallesinde görev yapan memura; Canik İlçesinin Gazi Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin yerleşim özellikleri bakımından Kale Mahallesi ile bütünlük arz etmesi ve bu yerin devamı niteliğinde olması nedeniyle kendisine harcırah ödenmemesi, aynı memurun yerleşim özellikleri bakımından Kale Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen Canik İlçesinin Gökçepınar Mahallesinde bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
B) Aynı ilçe içerisinde görevlendirme yapılması:
Örnek 1. Ankara’nın Altındağ İlçesinin Aydınlıkevler Mahallesinde görev yapan memura; yine Altındağ İlçesinde Siteler, Karapürçek gibi yerleşim özellikleri bakımından Aydınlıkevler Mahallesi ile bütünlük arz eden bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin memuriyet mahalli kapsamı içerisinde kalması nedeniyle harcırah ödenmemesi, aynı memurun Kavaklı, Peçenek gibi yerleşim özellikleri bakımından Aydınlıkevler Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 2. Adana’nın Pozantı İlçesinin Cumhuriyet Mahallesinde görev yapan memura; yine Pozantı İlçesinde İstiklal, Kurtuluş, Gökbez gibi yerleşim özellikleri bakımından Cumhuriyet Mahallesi ile bütünlük arz eden bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin memuriyet mahalli kapsamı içerisinde kalması nedeniyle harcırah ödenmemesi, aynı memurun Alpu, Fındıklı gibi yerleşim özellikleri bakımından Cumhuriyet Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 3. İstanbul’un Beykoz İlçesinin Kanlıca Mahallesinde görev yapan memura; yine Beykoz İlçesinde Gümüşsuyu, Yalıköy gibi yerleşim özellikleri bakımından Kanlıca Mahallesi ile bütünlük arz eden bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin memuriyet mahalli kapsamı içerisinde kalması nedeniyle harcırah ödenmemesi, aynı memurun Poyraz, Göllü, Paşamandıra gibi yerleşim özellikleri bakımından Kanlıca Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 4. Balıkesir’in Altıeylül İlçesinin Gümüşçeşme Mahallesinde görev yapan memura; yine Altıeylül İlçesinde Gaziosmanpaşa gibi yerleşim özellikleri bakımından Gümüşçeşme Mahallesi ile bütünlük arz eden bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin memuriyet mahalli kapsamı içerisinde kalması nedeniyle harcırah ödenmemesi, aynı memurun Pamukçu, Selimiye gibi yerleşim özellikleri bakımından Gümüşçeşme Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 5. Samsun’un Alaçam İlçesinin Yenicami Mahallesinde görev yapan memura; yine Alaçam İlçesinde Çeşme gibi yerleşim özellikleri bakımından Yenicami Mahallesi ile bütünlük arz eden bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin memuriyet mahalli kapsamı içerisinde kalması nedeniyle harcırah ödenmemesi, aynı memurun Soğukçamgibi yerleşim özellikleri bakımından Yenicami Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
Örnek 6. Mardin’in Onüçmart Mahallesinde görev yapan memura; Artuklu İlçesinde Yalım gibi yerleşim özellikleri bakımından Onüçmart Mahallesi ile bütünlük arz eden bir yerde görevlendirilmesi halinde bu yerin memuriyet mahalli kapsamı içerisinde kalması nedeniyle harcırah ödenmemesi, aynı memurun Gökçe gibi yerleşim özellikleri bakımından Onüçmart Mahallesi ile bütünlük arz etmeyen bir yerde görevlendirilmesi halinde ise harcırah ödenmesi,
