Disiplin amirinin yardımcısını soruşturmacı görevlendirmesi
Disiplin soruşturması sonucunda 657 sayılı Kanunun 125. maddesinin C bendinin (d) alt bendi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılan bir personel, bu işleme yaptığı itirazın reddinin iptali istemiyle dava açmıştır.
Davaya bakan ilk derece mahkemesi; dava konusu işlemin dayanağı olan soruşturma raporunun defterdar yardımcısı tarafından hazırlandığını, davacı hakkında isnat edilen fiille ilgili olarak disiplin amiri dışında bir soruşturmacı tayin edilip soruşturma raporu alındıktan sonra disiplin amirince cezalandırma konusunda bir karar verilmesi gerekirken, disiplin amiri olan defterdarın davacı hakkında gerek disiplin soruşturması yapılması önerisinde bulunan, gerek yardımcısı eliyle soruşturma yapan ve gerekse de disiplin cezasını tesis eden makam olmasının objektif ve tarafsız değerlendirmeyi olumsuz yönde etkileyeceği hususu karşısında dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığını belirterek dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir.
Dosyayı temyizen inceleyen Danıştay Onikinci Dairesi 31/01/2019 tarih ve E:2015/3479, K:2019/542 sayılı kararırında işlemin mevzuata uygun olduğuna hükmederek ilk derece mahkememesi kararının bozulmasına karar vermiştir.
İlk derece mahkemesinin kararda ısrar etmesi üzerine dosyayı inceleyen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, işlemin mevzuata uygun olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına hükmetmiştir.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2023/2674
Karar No : 2024/272
TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Valiliği
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI): …
İSTEMİN KONUSU: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: ........................ Defterdarlığında ............................olarak görev yapan davacının, yapılan disiplin soruşturması sonucunda 657 sayılı Kanunun 125. maddesinin C bendinin (d) alt bendi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işleme yaptığı itirazın reddine ilişkin … tarih ve … sayılı İl Disiplin Kurulu kararının iptali ile aylığından kesilen 500,83 TL'nin 15/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu işlemin dayanağı olan soruşturma raporunun defterdar yardımcısı tarafından hazırlandığı, davacı hakkında isnat edilen fiille ilgili olarak disiplin amiri dışında bir soruşturmacı tayin edilip soruşturma raporu alındıktan sonra disiplin amirince cezalandırma konusunda bir karar verilmesi gerekirken, disiplin amiri olan defterdarın davacı hakkında gerek disiplin soruşturması yapılması önerisinde bulunan, gerek yardımcısı eliyle soruşturma yapan ve gerekse de disiplin cezasını tesis eden makam olmasının objektif ve tarafsız değerlendirmeyi olumsuz yönde etkileyeceği hususu karşısında dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline ve işlem nedeniyle yoksun kalınan 500,83 TL'nin dava tarihi olan 09/09/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 31/01/2019 tarih ve E:2015/3479, K:2019/542 sayılı kararıyla; bakılan davada, disiplin amiri tarafından tarafsız bir soruşturmacı atandığı, usulüne uygun soruşturmanın yapılmasından sonra disiplin amiri tarafından savunması alınarak dava konusu işlemin tesis edildiği görüldüğünden, işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin, disiplin amiri olan defterdarın davacı hakkında gerek disiplin soruşturması yapılması önerisinde bulunan, gerek yardımcısı eliyle soruşturma yapan ve gerekse de disiplin cezasını tesis eden makam olmasının objektif ve tarafsız değerlendirmeyi olumsuz yönde etkileyeceği gerekçesiyle iptal edilmesine ilişkin Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali ile 500,83 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, davacı hakkında disiplin amiri tarafından tarafsız bir soruşturmacı atandığı, usulüne uygun soruşturma yapıldığı ve disiplin amiri tarafından savunması alınarak dava konusu işlemin tesis edildiği belirtilerek dava konusu işlemin usul ve yasaya uygun olduğu; öte yandan, harçtan muaf olan idarelerinin yargı harçlarından sorumlu tutulmasının da mevzuata aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ: Dava konusu disiplin cezasının disiplin usulüne uygun tesis edildiği ve esasının incelenmesi gerektiği anlaşıldığından, temyiz isteminin bu yönden kabulü ile ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
........................ Defterdarlığında ....................................müdürü olarak görev yapan davacının, hakkında disiplin soruşturması yapıldığı, yapılan disiplin soruşturması sonucu muhakkik olarak görevlendirilen defterdar yardımcısı tarafından düzenlenen … tarih ve … sayılı raporda özetle; 07/04/2014 tarihinde Pazartesi günü saat 8:45-9:00 sıralarında defterdar makam odasında defterdar tarafından 'avukatlar saat 8:00'de geldiler mi?' şeklinde davacıya sorulan soruya davacının 'şu an hepsi burada' cevabını verdiği, 'imza attılar mı?' sorusu sorulduğu, ve 'imza atılmadı ama ben biliyorum, geldiler' şeklinde cevap verildiği, yine birçok avukatın gelmemiş olabileceği, kamera kayıtları ile bunun ortaya çıkacağı söylenmesine karşın 'hepsi burada' şeklinde cevap verildiği, güvenlik kameralarının tetkikinden birçok avukatın gelmediğinin tespit edildiği belirtilerek, 'görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak' fiilini işlediğinden bahisle aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasının teklif edildiği ve bu teklif doğrultusunda davacının, defterdar tarafından 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. maddesinin birinci fıkrasının (C) bendinin (d) alt bendi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin tesis edildiği, bu disiplin cezasına yapılan itirazın, İl Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile reddedildiği anlaşılmaktadır.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin C bendinin (d) alt bendinde "Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak" fiilinin 1/30 ila 1/8 arasında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılacağı kuralına yer verilmiştir. Aynı Kanunun 126. maddesinde ise aylıktan kesme cezasının disiplin amirleri tarafından verileceği düzenlenmiştir.
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan ve 09/02/2003 tarih ve 25019 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Maliye Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliğinin eki Cetvel'de "muhakemat müdürü"nün disiplin amiri "defterdar", üst disiplin amiri ise "vali" olarak belirlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Disiplin cezası verilebilmesi için kusurlu halin tespitinden sonra belli yasal süreler içinde ilgili memur hakkında tarafsız bir soruşturmacı görevlendirilerek disiplin soruşturması açılması, söz konusu soruşturmada memurun lehine ve aleyhine olan tüm delillerin toplanarak ekleriyle birlikte bir soruşturma raporunun oluşturulması ve bu şekilde memurun hangi fiili, nerede, ne zaman, nasıl, ne şekilde işlediğinin somut, hukuken kabul edilebilir ve kesin delillerle, şüpheye yer vermeyecek açıklıkta ortaya konularak yetkili disiplin amiri veya disiplin kurulu tarafından bir disiplin cezası verilmesi gerekmektedir.
Davacı hakkındaki disiplin amirinin görevlendireceği tarafsız bir soruşturmacı tarafından disiplin soruşturması yapılarak tüm delillerin toplanması gerektiği ve yapılacak tahkikat neticesinde hazırlanacak olan soruşturma raporu ve getirilecek teklif dikkate alınarak bir işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden disiplin amiri tarafından tarafsız bir soruşturmacı atandığı, usulüne uygun soruşturmanın yapılmasından sonra yetkili disiplin amiri tarafından savunması alınarak dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmakta olup; davacının amiri olan ve işin gerekleriyle ilgili konularda davacının iş ve işlemlerinden sorumlu olan defterdarın, disiplin soruşturması açması, soruşturmacı ataması ve soruşturma raporu neticesinde davacının usulüne uygun savunmasını aldıktan sonra disiplin cezası tesis etmesinin tek başına disiplin soruşturmasının tarafsız ve objektif bir şekilde yürütülmediği sonucunu doğurmayacağı açıktır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan İdare Mahkemesince bu gerekçe doğrultusunda yeniden karar verileceğinden davalı idarenin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada olanak bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin ... İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/02/2024 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- ... İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının usul ve yasaya uygun olduğundan onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz
