Yurt dışı kurslarda memurun giderleri kurumca karşılanırsa memura yevmiye ödenmez
6245 sayılı harcırah kanununun Yurtiçi ve yurtdışında kurslara katılanlara verilecek gündelik" başlıklı 37. maddesinde; "Mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında açılan kurs veya okullara gönderilenlere, bu Kanuna göre geçici görev gündeliği verilir. Bu maksatla yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmaları gereğince, yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemeler gündeliklerinden indirilir." hükmüne yer verilmiştir. İlgili hüküm gereğince yurt dışında kurs veya eğitime gönderilen memurların giderlerinin karşılanması durumunda memura ödenecek yevmiyenin tespiti buna göre yapılmalıdır.
DANIŞTAY
2. DAİRE
Esas No : 2015 / 4721
Karar No : 2015 / 11201
Karar Tarihi : 30.12.2015
İlgili Mevzuat : İsteğin özeti: Bursa Bölge İdare Mahkemesi'nin 24/10/2014 günlü, E:2014/3949, K:2014/3615 sayılı kararının, Danıştay Başsavcılığı tarafından 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51. maddesi uyarınca kanun yararına bozulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi: Özgür Metin Düşüncesi: Danıştay Başsavcılığının kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile Bursa Bölge İdare Mahkemesi'nce verilen kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 5 1. maddesi uyarınca hükmün sonuçlarına etkili olmamak üzere kanun yaranna bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Başsavcısı: Mehmet Rıza Ünlüçay
Düşüncesi: Yalova İli, Milli Eğitim Müdürlüğü emrinde eğitim denetmeni olarak görev yapan davacının, Milli Eğitim Bakanlığı'nın 19/07/2013 gün ve 1809860 sayılı oluru ile 27/08/2013-12/09/2013 tarihleri arasında yol hariç 17 gün süre ile Japonya'da yürütülen afet eğitimi faaliyetlerini yerinde izlemek ve katılmak üzere görevlendirildiğinden bahisle anılan tarihler arasındaki yol hariç toplam 17 günlük yurtdışı geçici görev yolluğunun tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile hak edilen yolluğun hesaplanarak yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açtığı davanın reddine dair Bursa 3. İdare Mahkemesinin 29/05/2014 gün ve E:2014/73, K:2014/669 sayılı kararmın bozulmasına, dava konusu işlemin iptaline ve yoksun kalınan yurtdışı geçici görev g'lndeliğinin başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine ilişkin Bursa Bölge İdare Mahkemesinin 24/10/2014 gün ve E:2014/3949, K:2014/3615 sayılı kararının, kanun yararına incelenerek bozulması konusunda Danıştay Başsavcılığını bilgilendiren dilekçesi üzerine konu incelendi:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51'inci maddesinde, niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade eden kararların kanun yararına bozulması için temyiz olunabileceği belirtilmiştir.
gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre, mali yıl itibariyle ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tayin olunur. Geçici görev ile yabancı ülkelere gönderilenlere, özel anlaşmaları gereğince yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemeler gündeliklerinden indirilir." hükmüne, "Yurtiçi ve yurtdışında kurslara katılanlara verilecek gündelik" başlıklı 37. maddesinde; "Mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında açılan kurs veya okullara gönderilenlere, bu Kanuna göre geçici görev gündeliği verilir. Bu maksatla yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmaları gereğince, yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemeler gündeliklerinden indirilir." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer yandan; 6245 sayılı Kanun'un 5. maddesine göre harcırahm, ancak gerçekten yapılmış olan harcamaların karşılığı olarak verileceği, birden fazla unsurdan oluşmakta olduğu, memurun durumuna göre bunlardan birine, bir kaçma veya tümüne hak kazanabileceği açıktır.
Ayrıca Kanun kapsamına giren kurumlara ait bir vazifenin ifası maksadıyla muvakkaten yurt içinde veya dışında başka bir yere gönderilenlere vazife harcırahı olarak yol masrafı ile yevmiye verileceğine ve hamal bagaj ve ikametgah veya vazife mahalli ile istasyon, iskele veya durak arasındaki nakil vasıtası masraflarının da ayrıca tediye olunacağına bu Kanunun 14/1. maddesinde hükmedilmiştir.
Anılan Kanun, genel, katma ve özel bütçeli idarelerde, bunlara bağlı sabit ve döner sermayeli kurumlarda, özel kanunlarla kurulmuş banka ve teşekküllerde yolluk ödenmesini gerektiren hizmet yapılması hallerinde uygulanacak kuralları içeren bir gider kanunudur.
Yolluk ödenmesi, kamu hizmetinin gerektirdiği durumlarda bu hizmet için görevlendirilen kişilerin katlanacakları giderleri karşılamak üzere yapılan parasal bir idari işlemdir. Başka bir anlatımla, gerektiğinde görevlendirilen kişilere, katlandıklan zorunlu giderlerin karşılığı olarak yapılan bir ödemedir. Dolayısıyla harcıraha hak kazanmada görevlendirme tek başına yeterli bir unsur olmayıp, aynı zamanda kamu görevlisinin bu görevlendirme nedeniyle maddi açıdan bir külfete katlanması gerekmektedir.
Mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; özel anlaşmaları gereğince yabancı devlet, uluslararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından yapılan ödemelerin ilgililerin bu Kanuna göre almaya hak kazandıkları gündeliklerden indirilmesi gerekeceği açıktır.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacının, Yalova İli, Milli Eğitim Müdürlüğü emrinde eğitim denetmeni olarak görev yaptığı, Milli Eğitim Bakanlığı'nın 19/07/2013 gün görevlendirildiği, yapılan görevlendirmeye istinaden 2 gün yol gündeliği kapsamında yurtiçi transfer ve diğer zorunlu giderlerinin karşılığı olarak 1.079,75-TL ödendiği, davacı tarafından 17 günlük yurtdışı geçici görev yolluğunun da tarafına ödenmesi gerektiğinden bahisle davalı idare nezdinde 16/09/2013 tarihli dilekçe ile başvuruda bulunulduğu, başvurusunun zımnen reddi üzerine de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığı ile Japonya Uluslararası işbirliği Ajansı (JİCA) ile imzalanan anlaşmaya göre, 27/08/2013-12/09/2013 tarihleri arasında 17 gün süre ile "Okul Tabanlı Afet Eğitim Projesi" kapsamında yapılacak olan çalışmalara katılan personelin, gidiş-dönüş uçak bileti giderleri, Japonya içi transfer giderleri, yeme-içme ve konaklama giderleri ile eğitime ilişkin tüm giderlerinin JİCA tarafından karşılandığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davacının, 27/08/2013-12/09/2013 tarihleri arasında yol hariç 17 gün süre ile Japonya'da yürütülen afet eğitimi faaliyetlerini yerinde izlemek ve katılmak üzere görevlendirildiği süre boyunca eğitim faaliyeti kapsamındaki tüm giderlerinin bir başka anlatımla davacıya ait maddi külfetin JİCA tarafından karşılandığı, dolayısıyla yol hariç 17 günlük bu süre boyunca ayrıca yurtdışı geçici görev yolluğu ödenmesine yasal olarak olanak bulunmadığı anlaşıldığından, davacının, 2 günlük yol yevmiyesi dışında 17 günlük yurtdışı geçici görev yolluğunun da tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Bursa Bölge İdare Mahkemesinin 24/10/2014 gün ve E:2014/3949, K:2014/3615 sayılı kararının 2577 sayılı yasanın Sl'inci maddesi uyarınca yürürlükteki hukuka aykırı sonucu ifade ettiğinden, kanun yararına bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesi'nce işin gereği düşünüldü:
Dava; Yalova İl Milli Eğitim Müdürlüğü emrinde Eğitim Denetmeni olarak görev yapan davacının, Milli Eğitim Bakanlığı'nın 19/07/2013 günlü, 1809860 sayılı oluru ile 27/08/2013-12/09/2013 tarihleri arasında yol hariç 17 gün süre ile Japonya'da yürütülen afet eğitimi faaliyetlerini yerinde izlemek ve bu amaçla gerçekleştirilecek eğitim süreçlerine katılmak üzere görevlendirildiğinden bahisle anılan tarihler arasındaki yol hariç toplam 17 günlük yurtdışı geçici görev yolluğnnun tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı 16/09/2013 günlü başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile hak edilen yolluğun hesaplanarak yasal faizi ile birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.
Bursa 3. İdare Mahkemesi Hakimi tarafından verilen 29/05/2014 günlü, E:2014/73, K:2014/669 sayılı kararla; davacının, 27/08/2013-12/09/2013 tarihleri arasında yol hariç 17 gün süre ile Japonya'da yürütülen afet eğitimi faaliyetlerini yerinde izlemek ve günlük yol yevmiyesi dışında 17 günlük yurtdışı geçici görev yolluğıınnn da tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiş; yapıları itiraz üzerine davaya bakan Bursa Bölge İdare Mahkemesi'nin Zai/100014 günlü, E:2014!3949, 14391413615 sayılı kararıyla da; 27/08/2013-12/09f2013 tarihleri arasında geçici görevle Japonya'ya gönderilen davacının gidiş-dönüş uçak ve Japonya'daki transferler ile yeme, içme, konaklama giderleri ve eğitime ilişkin tüm giderleri ilgili onay çerçevesinde JİCA tarafından karşılanmış ise de, anılan kuruluş tarafından davacıya herhangi bir ödeme yapılmadığı, söz konusu ihtiyaçların kısmen veya tamamen karşılanması halinde gündelik miktarının daha az verilmesi hususunda da davacının yazılı bir beyanının olmadığı açık olup, söz konusu geçici görev süresince davacıya, mevzuat hükümleri uyarınca gündelik ödenmesi gerekirken bu yöndeki talebinin zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle itiraz kabul edilerek anılan kararın bozulmasına, dava konusu işlemin iptali ile davacının yoksun kaldığı yurt dışı geçici görev yolluğunun başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine hükmedilmiş; karar düzeltme istemi de aynı Mahkeme'ce verilen 17103206 günlü, 8:20151333, Kz20l5/49l sayılı kararla reddedilmiş ve Bursa Bölge İdare Mahkemesi'nce verilen karar kesinleşmiştir.
Bursa Bölge İdare Mahkemesi'nin "ili)/2014 günlü, E:2014/3949, K:2014!3615 sayılı kararının hukuka aykın olduğu belirtilerek kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine Danıştay Başsavcılığı "yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade eden" sözkonusu kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51. maddesi uyarınca kanun yararına bozulmasını istemektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Kanun Yararına Temyiz" başlıklı Sl. maddesinde, "(l) İdare ve vergi mahkemeleri ile bölge idare mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlar ile istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenler, ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliginden Başsavcı tarafından kanun yararına temyiz olunabilir.
(2) Temyiz isteği yerinde görüldüğü takdirde karar, kanım yararına bozulur. Bu bozma kararı, daha önce kesinleşmiş olan merci kararının hukuki sonuçlarını kaldırmaz.
(3) Bozma kararının bir örneği ilgili bakanlığa gönderilir ve Resmi Gazete'de yayımlanır. " hükmü yer almaktadır.
6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun "Harcırahın unsurları" başlıklı 5. maddesinde; harcırahın; yol masrafi, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva ettiği, ilgilinin bu Kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına hak kazanabileceği hükmüne, "Muvakkat vazife harcırahı (Yol masrafı ve yevmiye)" başlıklı 14. maddesinde; bu Kanun kapsamına giren kurumlara ait bir vazifenin ifası maksadıyla muvakkaten yurt içinde veya dışında başka bir yere gönderilenlere vazife harcırahı olarak yol masrafı ile yevmiye verileceğine ve hamal bagaj ve ikametgah veya vazife mahalli ile istasyon, iskele veya durak arasındaki nakil vasıtası masraflarının da ayrıca tediye olunacağı hükmüne, "Yurtdışında verilecek gündeliklerin miktarı" başlıklı 34. maddesinde; bu Kanun kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemelerin gündeliklerinden indirileceği hükmüne, "Yurtiçi ve yurtdışında kurslara katılanlara verilecek gündelik" başlıklı 37. maddesinde ise; mesleki bilgilerini artırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında açılan kurs veya okullara gönderilenlere, bu Kanuna göre geçici görev gündeliğirıin verileceği, bu maksatla yabancı memleketlere gönderilenlere özel anlaşmaları gereğince, yabancı devlet, ulusiararası kuruluş veya resmi diğer kuruluşlar tarafından ödeme yapıldığı takdirde bu ödemelerin gündeliklerinden indirileceği hükmüne yer verilmiştir.
Yolluk ödemesi, kamu hizmetinin gerektirdiği durumlarda bu hizmet için görevlendirilen kişilerin katlanacakları giderleri karşılamak üzere yapıları parasal bir idari işlemdir. Başka bir anlatımla, gerektiğinde görevlendirilen kişilere, katlandıklan zorunlu giderlerin karşılığı olarak yapılan bir ödemedir. Dolayısıyla hareıralıa hak kazanmada görevlendirme tek başına yeterli bir unsur olmayıp, aynı zamanda kamu görevlisinin bu görevlendirme nedeniyle maddi açıdan bir külfete katlanması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; Yalova İl Mjlli Egitim Müdürlügü emrinde Eğitim Denetmeni olarak görev yapan davacının, Milli Eğitim Bakanlığı'nın 19/07/2013 günlü, 1809860 sayılı oluru ile 27/08f2013-12m9i2013 tarihleri arasında yol hariç 17 gün sine ile "Okul Tabanlı Afet Eğitim Projesi" kapsamında Japonya'da yürütülen eğitim faaliyetlerini yerinde izlemek ve bu amaçla gerçekleştirilecek eğitim süreçlerine katılmak üzere görevlendirildiği, yapılan görevlendirmeye istinaden davacıya 2 gün yol gündeliği kapsamında yurt içi transfer ve diğer zorunlu giderlerinin karşılığı olarak 1.079,75-TL ödendiği, Milli Eğitim Bakanlığı ile Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JİCA) arasında imzalanan anlaşmaya göre söz konusu çalışmalara katılan personelin, gidişdönüş uçak bileti giderleri, Japonya içi transfer giderleri, yeme-içme ve konaklama giderleri ile eğitime ilişkin tüm giderlerinin JICA tarafından karşılandığı görülmekle birlikte, davacı tarafından, 17 günlük yurtdışı geçici görev yolluğunun tarafına ödenmesi gerektiğinden bahisle 16109308 günlü dilekçe ile yapılan başvurunun zımnen reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davacının, 27f08/2013-12/09ı'2013 tarihleri arasmda yol hariç 17 gün süre ile Japonya'da yürütülen afet eğitimi faaliyetlerini yerinde izlemek ve ve bu amaçla gerçekleştir-ilmek eğitim süreçlerine katılmak üzere göt-evlendirildiği süre boyunca eğitim faaliyeti kapsamındaki tüm giderlerinin, bir başka anlatımla davacıya ait maddi külfetin Japonya Uluslararası işbirliği Ajansı (JiCA) tarafından karşılandığı, dolayısıyla yol hariç 17 günlük bu süre boyunca ayrıca yurtdışı geçici görev yolluğu ödenmesine yasal olarak olanak bulunmadığı anlaşıldığından, davacının, 2 günlük yol gündeliği dışında 17 günlük yurtdışı geçici görev yolluğunım da tarafına ödenmesi istemiyle yaştığı başvurunun zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu nedenle, Bursa Bölge İdare Mahkemesinin, yürürlükteki hukuka aykırı sonuçlar ifade ettiği açık bulunan 24/10/2014 günlü, E:201413949, K:2014!3615 sayılı kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; Danıştay Başsavcılığının kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile Bursa Bölge İdare Mahkemesi'nce verilen 24/10ı'2lll4 günlü, E:2014ı'3949, Kanki/3615 sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 51. maddesi uyarınca hükmün sonuçlarına etkili olmamak üzere kanun yararına bozulmasına; kararın birer suretinin Dmııştay Başsavcılığına, Milli Eğitim Bakanlığı ile davacıya gönderilmesine ve bu kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasına, 30/12/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
