Yolluk avanslarının zamanında mahsup edilmemesi
Kamuda görevli memurların geçici görev ile bir yerden başka yere görevlendirilmeleri halinde geçici görev yolluğu için avans verilebilmektedir. Geçici görev yolluğu için avans alan memurlar ise almış oldukları avansları görev bitiminden itibaren belli süreler içinde mahsup etmek zorundadırlar. Yolluk ödemelerinde mevzuatta belirlenen süre içinde gerekli işlemleri yapmayan memurlar hakkında 5018 sayılı kanun ile 6245 sayılı kanunda yer alan hükümlere göre işlem yapılmalı ve geç mahsup nedeniyle gecikme faizi alınmalıdır. Mevzuat hükümleri çerçevesinde yolluklardaki geç mahsup işlemlerini açıklamaya çalışalım.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun ‘Ön Ödeme’ başlıklı 35 inci maddesinde;
Harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek suretiyle ön ödeme yapılabilir. Verilecek avansın üst sınırları merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin ‘Ön Ödemelerde Mahsup Süresi ve Sorumluluk’ başlıklı 11 inci maddesinde;
“Her mutemet ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri, ilgili kanunlarında ayrıca belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde ise üç ay içinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade ederek hesabını kapatmakla yükümlüdür. Bakanlık, zorunlu hallerde mahsup süresini ayrıca belirlemeye yetkilidir. Mahsup süresi, avansın verildiği veya kredinin açıldığı güne, son ayda tekabül eden günün mesai saati bitiminde; sürenin bittiği ayda avansın verildiği veya kredinin açıldığı güne tekabül eden bir gün yok ise, süre o ayın son gününün mesai saati bitiminde sona erer.
…
Mutemet, işin tamamlanmasından sonra, yukarıdaki bir ve üç aylık sürelerin bitimini beklemeden, son harcama tarihini takip eden üç iş günü içinde ön ödeme artığını iade etmek ve süresinde mahsubunu yaparak hesabını kapatmak zorundadır.
...
Mutemetlerce süresi içinde mahsup edilmeyen avanslar hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kanunen geçerli bir mazereti olmaksızın avanslarını süresinde mahsup etmeyen mutemetler hakkında, ayrıca tabi oldukları personel mevzuatının disiplin hükümlerine göre de işlem yapılır. Kurum içi veya kurum dışından görevlendirilenlere yolluk ve diğer giderleri karşılığı verilen avanslardan süresinde mahsup edilmeyenler hakkında özel kanunlarındaki hükümler uygulanır.” denilmektedir.
2007-1 sayılı Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Genel Tebliğde; belirtilen sürede mahsup edilmeyen avansların, mahsup edilmesi gereken tarihten itibaren, 6183 sayılı Kanunun değişik 51 inci maddesi hükmüne göre hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte, ilgili mutemetten tahsil edileceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 6245 sayılı Harcırah Kanununun ‘Harcırahın Sureti Tediye ve Mahsubu’ başlıklı 59 uncu maddesinde;
“…
Daimi memuriyetle bir yere gönderilenler gidecekleri mahalle varış tarihinden ve muvakkat vazife ile gönderilenler de memuriyetleri mahalline dönüş tarihlerinden itibaren bir ay zarfında harcırah beyannamelerini, evrakı müspiteleri ile birlikte dairesi amirine tevdi ederler. Memurun kendisinden evvel veya sonra hareket eden ailesi için avans para verildiği takdirde bu bir aylık müddet, ailenin evvel gitmesi halinde memur veya hizmetlinin yeni vazifesi mahalline varış tarihinden ve sonra gitmesi hali"nde de bunların memur veya hizmetli nezdine muvasalatları tarihinden itibaren hesap olunur.
…
Alındıkları tarihten itibaren tahakkuk ettirilecek faizleri de dahil olmak üzere birinci fıkra gereğince derhal iade edilmeyen paralarla harcırahlarını avans olarak alıp da bu zimmetlerinin mahsubu için muktazi evrakı üçüncü fıkrada yazılı müddetler zarfında teslim etmeyenlerin bu borçları bu evrakı verdikleri zaman harcırah istihkakları ayrıca tahakkuk ettirilip ödenmek üzere aylık, ücret veya kabili haciz sair istihkaklarının yarısı bu borçları tamamen kapanıncaya kadar ve hüküm alınmaya hacet kalmaksızın re'sen istirdat olunmak suretiyle tahsil olunur.” denilmektedir.
İlgili mevzuat hükümlerine göre almış oldukları yolluk avanslarını zamanında mahsup etmeyen memurlar hakkında gerekli işlemler yapılmak zorundadır.
