Uygulama projesi olmadan anahtar teslimi götürü bedel sözleşme yapılabilir mi?
Soru: "Kurumumuzada bakım ve onarım işlerimiz var. Uygulama projeleri bulunmayan bakım onarım işlerinin anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale edilmesi mümkün müdür?"
Cevap:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarece uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; yapım işlerinde uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamayacağı, uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılmasının zorunlu olduğu ancak, her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabileceği, bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımları için anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarında ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İdarece uyulması zorunlu hususlar” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasının ( c) bendinde de benzer düzenlemelere yer verilerek yapım işlerinde uygulama projesi olmadan ihaleye çıkılamayacağı, uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılmasının zorunlu olduğu ancak her türlü onarım işleri ile mevzuatta sayılan nedenlerle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan işlerde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabileceği ifade edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinde uygulama projesi; belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği proje, kesin proje ise; belli bir yapının onaylanmış ön projesine göre, mümkün olan arazi ve zemin araştırmaları yapılmış olan, yapı elemanlarının ölçülendirilip boyutlandırıldığı, inşaat sistem ve gereçleri ile teknik özelliklerinin belirtildiği proje olarak tanımlanmıştır.
Ayrıca 03.07.2017 tarih ve 30113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde uygulama projeleri; bir yapının inşa edilebilmesi için ilgili mevzuata göre hazırlanan, gerekli detay, hesap ve raporları ile bütün olan mimari, statik, elektrik ve mekanik tesisat projeleri olarak tanımlanmıştır.
Buna göre; bir projenin uygulama projesi olarak kabul edilebilmesi için mimari, statik, elektrik ve mekanik olarak tüm detayları en ince ayrıntısıyla içermesi gerekmektedir.
Diğer taraftan 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde;
Yapım işlerinde; uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden anahtar teslimi götürü bedel sözleşme,
Yine yapım işlerinde, ön veya kesin projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak idarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme düzenleneceği belirtilmiş,
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nde anahtar teslimi götürü bedel sözleşme; uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için yüklenicinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden yapılan sözleşme, birim fiyat sözleşme ise; ön veya kesin projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak idarelerce hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile yüklenici tarafından bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı üzerinden yapılan sözleşme olarak tanımlanmıştır.
Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; uygulama projesi olan işlerin anahtar teslimi götürü bedel usul ile ihale edilmesi mecburidir. Uygulama projesi hazırlanamayan bakım onarım işlerinde ise kesin projeler üzerinden birim fiyat sözleşmelerle ihaleye çıkılması gerekmektedir.
Yapılan incelemelerde, uygulama projesi olmayan ve uygulama projesi niteliğinde değerlendirilmeyecek projeler üzerinden anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeler imzalandığı tespit edilmiştir.
