Şikayetin işleme konulmaması kararına dayanak ön incelemenin denetim elemanı tarafından yapılması gerektiği
T.C.
DANIŞTAY
BİRİNCİ DAİRE
Esas No: 2016/851
Karar No: 2016/1189
Soruşturulacak Eylem: Denetim görevini ihmal etmek suretiyle .... İli, ................................girişinin bir işletme tarafından işgal edilmesine göz yummak.
Eylem Tarihi: 2015 Yılı ve öncesi.
......... İdare Mahkemesi Birinci Kurulunun 23.3.2016 tarih ve E:2016/208, K:2016/197 sayılı görevsizlik kararıyla gönderilen dosya, İçişleri Bakanının 24.12.2015 tarih ve İNS:2015.34.1963 sayılı şikayetin işleme konulmaması kararı ve bu karara yapılan itiraz, Tetkik Hakimi'nin açıklamaları dinlenildikten sonra, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; bu Kanuna göre memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında yapılacak ihbar ve şikayetlerin soyut ve genel nitelikte olmamasının, ihbar veya şikayetlerde kişi veya olay belirtilmesinin zorunlu olduğu, iddiaların da ciddi bulgu ve belgelere dayanması gerektiği, bu hükme aykırı bulunan ihbar ve şikayetlerin, Cumhuriyet başsavcıları ve izin vermeye yetkili merciler tarafından işleme konulmayacağı ve durumun ihbar veya şikayette bulunana bildirileceği, aynı Kanunun 5 inci maddesinde ise izin vermeye yetkili merciin, bu Kanun kapsamına giren bir suç işlendiğini bizzat veya yukarıdaki maddede yazılı şekilde öğrendiğinde bir ön inceleme başlatacağı, ön inceleme, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi, görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı veya hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memur ve kamu görevlilerinden biri veya birkaçı eliyle de yaptırılabileceği, inceleme yapacakların, izin vermeye yetkili merciin bulunduğu kamu kurum veya kuruluşunun içerisinden belirlenmesinin esas olduğu, işin özelliğine göre bu merci, anılan incelemenin başka bir kamu kurum veya kuruluşunun elemanlarıyla yaptırılmasını da ilgili kuruluştan isteyebileceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, .....İli, ........ İlçesinde bulunan ..... girişinin bir işletme tarafından işgal edildiği, kamunun ortak kullanım alanına masa konularak bu işletmeye dahil edildiği, istasyon girişindeki denetim görevinin gereğince yerine getirilmediği ve kamu malının işgaline göz yumulduğu iddialarıyla ... tarafından İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına yapılan şikayet üzerine Valilik tarafından konunun araştırılması için Vali Yardımcısı ................başkanlığında İ................................Müfettişi X'in görevlendirildiği, adı geçen Müfettiş tarafından hazırlanan araştırma raporu doğrultusunda da yetkili mercii tarafından itiraza konu şikayetin işleme konulmaması kararının verildiği tespit edilmiştir.
İhbar ve şikayetlerin işleme konulmaması kararının 4483 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca izin vermeye yetkili makamlar tarafından verilebileceği açık olduğundan, eğer ihbar ve şikayete konu olayla ilgili olarak bir inceleme veya araştırma yapılması ihtiyacı duyulmuş ise, bu inceleme veya araştırmanın da 4483 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde ön inceleme yapılması veya yaptırılması bakımından aranan kriterler esas alınmak suretiyle yani bizzat izin vermeye yetkili merci veya izin vermeye yetkili merciin bulunduğu kamu kurum veya kuruluşunun içerisindeki teftiş kurullarından görevlendirilecek bir veya birkaç denetim elemanı veya hakkında araştırma yapılacak kişinin üst konumundaki memur ve kamu görevlilerinden biri veya birkaçı tarafından yapılması gerekeceği tabiidir. Aksi tutumun gerek yapılan inceleme veya araştırmanın gerekse bu inceleme veya araştırma raporuna dayanılarak izin vermeye yetkili mercilerce verilecek işleme konulmama kararının objektifliğini, sıhhatini ve hukukiliğini tartışmalı hale getireceği ve 4483 sayılı Kanunun prensiplerine aykırı olacağı açıktır.
Bu itibarla ....................hakkındaki şikayet ile ilgili olarak her ne kadar .............ile birlikte ...............Müfettişi tarafından araştırma yapılmış ise de, hiyerarşik ilişki içerisinde görev yaptığı üstü konumundaki .......... hakkında ...........Müfettişi tarafından yapılan araştırma sonucunda düzenlenen rapor dayanak alınmak suretiyle yetkili merci kararı verilmesinin, bu kararın objektifliği ve hukukiliği konusunda tereddüt oluşturacağı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, itirazın kabulüyle ........................ Bakanının şikayetin işleme konulmamasına ilişkin 24.12.2015 tarih ve İNS:2015.34.1963 sayılı kararının kaldırılmasına, konuyla ilgili yeniden yaptırılacak ön incelemede tarafsızlığı ve objektifliği sağlamak amacıyla Belediyede görevli olmayan bir incelemeci veya araştırmacı tarafından düzenlenecek inceleme veya araştırma raporuna göre yetkili merci tarafından şikayetin işleme konulmasına ya da konulmamasına ilişkin yeni bir karar tesis edilmesi, verilecek kararın türüne göre on günlük itiraz süresini ve yerini de belirten yazılı bildirimler yapıldıktan sonra itiraz edilmesi halinde itiraz dilekçeleri ve yazılı bildirim alındıları ile birlikte Dairemize gönderilmesi için dosyanın karar ekli olarak İçişleri Bakanlığına iadesine, kararın bir örneğinin itiraz edene gönderilmesine 08.09.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
