Memuriyetten çıkarma cezalarında disiplin zamanaşımı
ZAMANAŞIMI ( Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezalarında Altı Ay İçerisinde Disiplin Soruşturmasına Başlanmasına İlişkin Yasal Zorunluluğun Yerine Getirildiği Anlaşıldığından Davacı Hakkında Tesis Edilen Dava Konusu İşlemde Soruşturma Zamanaşımının Bulunmaması Nedeniyle Ceza Verme Yetkisinin de Zamanaşımına Uğramadığı/İdare Mahkemesince İşin Esası Hakkında Bir Karar Verilmesi Yerine Davalı İdarenin Ceza Verme Yetkisinin Zamanaşımına Uğradığı Gerekçesiyle Dava Konusu İşlemin İptali Yolunda Verilen İdare Mahkemesi Kararının Bozmayı Gerektirdiği - 657 S.K. Md. 125/E-(b) Uyarınca "Devlet Memurluğundan Çıkarma" Cezası İle Cezalandırılmasına İlişkin İşlemin İptali ve Yoksun Kalınan Parasal Hakların Ödenmesi İstemi )
T.C.
DANIŞTAY
12. DAİRE
E. 2016/7005
K. 2018/1353
T. 29.3.2018
* İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( 657 S.K. Md. 125/E-(b) Uyarınca "Devlet Memurluğundan Çıkarma" Cezası İle Cezalandırılmasına İlişkin İşlemin İptali ve Yoksun Kalınan Parasal Hakların Ödenmesi İstemi - Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezalarında Altı Ay İçerisinde Disiplin Soruşturmasına Başlanmasına İlişkin Yasal Zorunluluğun Yerine Getirildiği/Davacı Hakkında Tesis Edilen Dava Konusu İşlemde Soruşturma Zamanaşımının Bulunmaması Nedeniyle Ceza Verme Yetkisinin de Zamanaşımına Uğramadığı Açık Olduğundan İdare Mahkemesince İşin Esası Hakkında Bir Karar Verilmesi Gerekirken Davalı İdarenin Ceza Verme Yetkisinin Zamanaşımına Uğradığı Gerekçesiyle Dava Konusu İşlemin İptali Yolunda Verilen İdare Mahkemesi Kararında Hukuki İsabet Bulunmadığı )
* ZAMANAŞIMI ( Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezalarında Altı Ay İçerisinde Disiplin Soruşturmasına Başlanmasına İlişkin Yasal Zorunluluğun Yerine Getirildiği Anlaşıldığından Davacı Hakkında Tesis Edilen Dava Konusu İşlemde Soruşturma Zamanaşımının Bulunmaması Nedeniyle Ceza Verme Yetkisinin de Zamanaşımına Uğramadığı/İdare Mahkemesince İşin Esası Hakkında Bir Karar Verilmesi Yerine Davalı İdarenin Ceza Verme Yetkisinin Zamanaşımına Uğradığı Gerekçesiyle Dava Konusu İşlemin İptali Yolunda Verilen İdare Mahkemesi Kararının Bozmayı Gerektirdiği - 657 S.K. Md. 125/E-(b) Uyarınca "Devlet Memurluğundan Çıkarma" Cezası İle Cezalandırılmasına İlişkin İşlemin İptali ve Yoksun Kalınan Parasal Hakların Ödenmesi İstemi )
* DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA ( Altı Ay İçerisinde Disiplin Soruşturmasına Başlanmasına İlişkin Yasal Zorunluluğun Yerine Getirildiği Anlaşıldığından Davacı Hakkında Tesis Edilen Dava Konusu İşlemde Soruşturma Zamanaşımının Bulunmaması Nedeniyle Ceza Verme Yetkisinin de Zamanaşımına Uğramadığı/İdare Mahkemesince İşin Esası Hakkında Bir Karar Verilmesi Yerine Davalı İdarenin Ceza Verme Yetkisinin Zamanaşımına Uğradığı Gerekçesiyle Dava Konusu İşlemin İptali Yolunda Verilen İdare Mahkemesi Kararının İsabetsiz Olduğu )
657/m.125/E(b),127
ÖZET : Dava, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-(b) maddesi uyarınca "Devlet memurluğundan çıkarma" cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemin iptali ve yoksun kalınan parasal hakların ödenmesi istemine ilişkindir.
Davacının eylemi ile ilgili olarak güvenlik görevlilerince tutanak düzenlenerek tutanağın aynı gün kurum kaydına girmesi ile idarenin davacının fiiliden haberdar olduğu, idare davacının fiilinden haberdar olduktan sonra altı ay içerisinde olayın disiplin yönünden incelenmesine ilişkin yazışmaları yaparak soruşturma başlatılmasına ilişkin iradesini ortaya koyduğu hususu dikkate alındığında, Devlet memurluğundan çıkarma cezalarında altı ay içerisinde disiplin soruşturmasına başlanmasına ilişkin yasal zorunluluğun yerine getirildiği anlaşıldığından davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde soruşturma zamanaşımının bulunmaması nedeniyle ceza verme yetkisinin de zamanaşımına uğramadığı açık olduğundan, idare mahkemesince işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, davalı idarenin ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.
İstemin Özeti : Bursa 2. İdare Mahkemesince verilen 29/01/2016 tarihli ve E:2015/736, K:2016/61 Sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi : S. Ö. Korkut
Düşüncesi : İdare mahkemesince verilen kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince 25/08/2017 tarihli ve 30165 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 694 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname'nin 203. maddesinde, belirlenen kanunlarda bulunan “Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu” ibareleri, yürürlükten kaldırılmış, diğer mevzuatta Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu ve Türkiye Halk Sağlığı Kurumuna yapılmış olan atıflar Sağlık Bakanlığına yapılmış sayılır. hükmüne yer verilmiş olduğundan, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanlığı yerine, Sağlık Bakanlığı hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:
KARAR : Dava; Bursa Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde diş hekimi olarak görev yapan davacı tarafından; 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-(b) maddesi uyarınca "Devlet memurluğundan çıkarma" cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 31.03.2015 tarihli ve 2015/I-3 Sayılı işleminin iptali ve yoksun kaldığı parasal hakların ödenmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacıya isnat edilen ve 21.03.2014 tarihinde gerçekleştiği iddia edilen fiil için 31.03.2014 tarihinde güvenlik görevlilerince düzenlenen tutanak aynı gün (31.03.2014) kurum kaydına girmiş olup, davacının fiilinin yetkili amirlerce kesin olarak öğrenildiği bu tarihten (31.03.2014) itibaren memurluktan çıkarma cezasını gerektiren fiil isnadı için 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 127. maddesinin (b) bendi uyarınca 6 ay içinde en son 31.09.2014 tarihine kadar disiplin soruşturmasına/kovuşturmasına başlanılması gerekirken, bu süre geçirildikten sonra 24.10.2014 tarihinde muhakkik görevlendirilmek suretiyle başlanılan idari soruşturmada/kovuşturmada ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğradığı, bu durumda, davacıya isnat edilen ve memurluktan çıkarma cezasını gerektiren fiilin öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde disiplin kovuşturmasına başlanılmaması nedeniyle idarenin ceza verme yetkisi zamanaşımına uğradığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmediği, Anayasanın 125. maddesi uyarınca, dava konusu işlem sebebiyle davacının yoksun kaldığı parasal hakların davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların davalı idarelerce davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-(b) maddesinde; "Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek" Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Aynı Kanunun "Zamanaşımı" başlıklı 127. maddesinde, "Bu Kanunun 125. maddesinde sayılan fiil ve halleri işleyenler hakkında, bu fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren; a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına, b) Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına, başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar. Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.” hükmüne yer verilmiştir.
Disiplin cezaları kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi bakımından kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları durumunda uygulanan yaptırımlar olup, memurların özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuçlar doğurmaları sebebiyle subjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme sahiptirler. Bu bakımdan disiplin soruşturmalarının yapılmasında izlenecek yöntem, ceza verilecek fiiller ve ceza vermeye yetkili makam ve kurullar pozitif olarak mevzuatta belirlenmekte, doktrin ve yargısal içtihatlarla da konu ile ilgili disiplin hukuku ilkeleri oluşturulmaktadır.
Yukarıda açık metnine yer verilen ve memurluktan çıkarma cezalarında altı ay içinde disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisinin zamanaşımına uğrayacağını ifade eden mevzuat hükmü karşısında bu sürenin düzenleyici bir süre olduğu sonucuna varmanın hukuken mümkün bulunmadığı, belirtilen sürenin geçirilmesinden sonra disiplin soruşturmasına başlanamayacağı açıktır.
Dosyanın incelenmesinden; Bursa Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi'nde diş hekimi olarak görev yapan davacı tarafından; davacıya isnat edilen ve 21.03.2014 tarihinde gerçekleştiği iddia edilen siyasi içerikli gazete dağıtımı yaptığı iddiasıyla ilgili 31.03.2014 tarihinde güvenlik görevlilerince tutanak düzenlendiği, tutanağın aynı gün (31.03.2014) kurum kaydına girdiği, bunun üzerine davacı hakkında siyasi içerikli gazete dağıtımı yaptığı iddiasıyla ilgili olarak yürütülen soruşturma sonucunda, 657 Sayılı Kanun'un 125/E-(b) maddesi uyarınca davacının "devlet memurluğundan çıkarma" cezası ile cezalandırılması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; soruşturma raporu ve eki belgelerin incelenmesinden davacıya isnat edilen ve 21.03.2014 tarihinde gerçekleştiği iddia edilen siyasi içerikli gazete dağıtımı yaptığı eylemi ile ilgili olarak 31.03.2014 tarihinde güvenlik görevlilerince tutanak düzenlendiği ve tutanağın aynı gün (31.03.2014) kurum kaydına girdiği, bunun üzerine Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği'nin Yıldırım Kaymakamlığı'na hitaben yazılan 11.04.2014 tarihli ve 9686 Sayılı yazısı ile; davacının söz konusu fiili hakkında 4483 Sayılı Kanun ile disiplin hükümleri açısından inceleme yapmak üzere Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı Op.Dr.Serhat Yalçınkaya' nın ön incelemeci olarak görevlendirilmesinin uygun görüldüğünün bildirildiği, Yıldırım Kaymakamlığı'nın 28.04.2014 tarihli Olur''u ile, Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı Op.Dr.Serhat Yalçınkaya'nın 4483 Sayılı Kanun'un uygulanması ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığınca yürütülecek işlemlere ilişkin yönergenen 12.maddesine istinaden ön incelemeci olarak görevlendirildiği, Yıldırım Kaymakamlığı'nın Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği'ne hitaben yazılan 12.06.2014 tarihli ve 2855 Sayılı yazısı ile; dosyanın disiplin yönünden değerlendirilerek sonucundan bilgi verilmesi istenildiği, Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği'nin Bursa Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Hastanesi Hastane Yönetciliği'ne hitaben yazılan 25.06.2014 tarihli ve 17000 Sayılı yazısı ile de; dosyanın disiplin yönünden değerlendirilerek sonucundan bilgi verilmesi istenildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının eylemi ile ilgili olarak güvenlik görevlilerince tutanak düzenlenerek tutanağın aynı gün (31.03.2014) kurum kaydına girmesi ile idarenin 31.03.2014 tarihinde davacının fiiliden haberdar olduğu, idare davacının fiilinden haberdar olduktan sonra altı ay içerisinde olayın disiplin yönünden incelenmesine ilişkin yukarıda belirtilen yazışmaları yaparak soruşturma başlatılmasına ilişkin iradesini ortaya koyduğu hususu dikkate alındığında Devlet memurluğundan çıkarma cezalarında altı ay içerisinde disiplin soruşturmasına başlanmasına ilişkin yasal zorunluluğun yerine getirildiği anlaşıldığından davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde soruşturma zamanaşımının bulunmaması nedeniyle ceza verme yetkisinin de zamanaşımına uğramadığı açık olduğundan, idare mahkemesince işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, davalı idarenin ceza verme yetkisinin zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle Mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 29.03.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
