Memur üvey çocuğu için aile yardımı alabilir mi?
Memurun eşinin eski evliliğinden olan çocuğu yani üvey çocuğu için memur maaşında ödenen çocuk yardımından faydalanıp faydalanmayacağı hakkında çevre şehircilik bakanlığı görüşü yazımız ekindedir.
T.C. ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI
Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü
Sayı: E-53773008-622.02-10717999
Konu: Görüş (Memura Eşinin Önceki Evliliğinden Olan Çocuğu İçin Aile Yardımı Ödenip Ödenmeyeceği)
……… BELEDİYE BAŞKANLIĞINA İlgi: …………. tarihli ve ………………… sayılı yazı.
15/10/2024 Başkanlığınızda görev yapan bir personelin, emekli olan eşinin ilk evliliğinden olan çocuğu ile aynı evde yaşamaları nedeniyle aile yardımı ödenip ödenemeyeceğine ilişkin ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 202 nci maddesinde, "Evli bulunan Devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verilir. Bu yardım, memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 1500, çocuklarından herbiri için de 250 gösterge rakamının (72 nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği çocukları için yapılan aile yardımı ödeneği daha düşük ise, yalnız aradaki fark ödenir. Bu fıkrada yer alan gösterge rakamlarını 3 katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir. Dul memurların çocukları için yukarıki fıkralar hükmü uygulanır. Boşanma veya ayrılık vukuunda mahkeme bu yardımın hangi tarafa ve ne oranda verileceğini de kararında belirtir.
Devlet memurunun, geçimini sağladığı üvey çocukları için de bu ödenek verilir." hükmü ile 205 inci maddesinde, "Memur, eş için ödenen aile yardımı ödeneği hakkını eşinden boşanma veya eşinin ölümü, çocuk için ödenen yardım ödeneği hakkını da çocuğun ölümü veya 206 ncı maddedeki hallerin vukuunu takip eden ay başından itibaren kaybeder." hükmü yer almaktadır.
Mülga Devlet Personel Başkanlığının 29/1/2014 tarihli ve 285 sayılı görüş yazısında, "Çocuk için yapılan aile yardımı ödeneğinin boşanma halinde mahkeme kararında belirtildiği üzere ödenmesi gerekmektedir. Mahkemenin çocuğun bakımını bir tarafa bıraktığı ve yardımın oranına ilişkin karar vermediği durumlarda ise söz konusu yardımın çocuğun bırakıldığı tarafa yapılması gerektiği, Merkezî Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği hükmü uyarınca Aile Yardımı Bildirimi verilmesi halinde çocuk için verilen aile yardımı ödeneğinden faydalanılabileceği değerlendirilmektedir." denilmiştir.
Ayrıca, Danıştay 5. Dairesinin 25/6/2012 tarihli ve E:2009/536, K:2012/4817 sayılı kararında, "Kanunun 209. maddesinde sözü edilen aile yardımına müstehak çocuklar arasında, aynı Kanunun 202. maddesinin son fıkrasında yer verilen Devlet memurunun geçimini sağladığı üvey çocukları da bulunmaktadır. Kanun koyucu, aile yardımı ödeneğine müstahak çocukları belirlerken; öz-üvey ayrımı yapmamış, çocuk üvey de olsa, geçiminin Devlet memuru tarafından sağlanması halinde aile yardımı ödeneğine müstahak görmüştür." denilmektedir.
Bu itibarla, Belediyenizde görev yapan personelin eşinin ayrıldığı önceki eşinin halen memur veya işçi olarak çalışmakta olup olmadığı, çalışıyorsa bahse konu çocuk için aile yardımı alıp almadığı hususunun öncelikle açıklığa kavuşturulması gerekmekte olup ilk eşinin böyle bir yardım almaması ve Belediyeniz personelinin de söz konusu çocuğun geçimini sağlaması kaydıyla üvey çocuğundan dolayı aile yardımı alabileceği mütalaa edilmektedir. Bilgilerini rica ederim. ………….. Bakan a. Yerel Yönetimler Genel Müdürü V.