Kursa katılan memura iaşesi kurumunca karşılandığı için eksik gündelik ödenmesi 

Bazı kamu ve kurumları geçici görevle memurlarını kurs ve seminere gönderdiklerinde yemek ve konaklama giderlerinin kurum bütçesinden karşılandığı durumlarda memurlara gündelik ödememekte bazıları ise 1/3 oranında gündelik ödemektedirler. Konuya ilişkin yazımız ekinde yer alan sayıştay temyiz kurulu kararında bu şekilde görevledirilen memura geçici görev yolluğu gündeliklerinin tam ödenmesi gerektiği yönünde karar verilmiştir.

Kamu İdaresi Türü          Genel Bütçe Kapsamındaki İdareler       kararı yazdır

Yılı          2012     

Dairesi  4            

Dosya No            41925   

Tutanak No        43404   

Tutanak Tarihi   4.10.2017           

Kararın Konusu Harcırah Mevzuatı ile İlgili Kararlar          

Konu: Eğitim programına katılanlar ile eğitimcilerin konaklama ve yemek ihtiyaçları kurum bütçesinden karşılanmakla birlikte söz konusu görevlilere gündelik de ödenmesi.

146 sayılı ilamın 2’nci maddesi ile, Bakanlığın düzenlemiş olduğu …… Ekibine yönelik eğitime katılanlar ile eğitimcilerin; mesleki bilgilerini arttırmak amacıyla seminere gönderilenlerin ve Bakanlığın düzenlemiş olduğu “…..” eğitim programına katılanlar ile eğitimcilerin konaklama ve yemek ihtiyaçları kurum bütçesinden karşılanmakla birlikte söz konusu görevlilere gündelik de ödenmesi sonucu oluşan ….. TL kamu zararının sorumlularından tazminen tahsiline, karar verilmişti.

Sorumlusunca yapılan temyiz başvurusu üzerine Kurulca alınan 31.05.2016 tarih ve 41924 tutanak no.lu kararda; geçici görevle gönderilenlere yapılacak ödemelerin, görevlendirmenin 6245 sayılı Kanun'un hangi maddesine göre yapıldığına bakılmak suretiyle tespit edilmesi gerektiği, 6245 sayılı Kanunun konuyu düzenleyen 37'nci maddesinin ilk halinde, bu tür görevlendirilmeler için yatacak yer temin edilenler ile iaşe bedelleri karşılananların yevmiyelerinden, bu hizmetlerin bedellerinin belirli oranlarda mahsup edileceği düzenlenmişken, 11.12.1981 tarih ve 2652 sayılı Kanun ile bu maddede yapılan değişiklik ile mahsup oranlarında değişiklik yapıldığı, 14.1.1988 tarih ve 311 sayılı KHK ile de bu maddedeki mahsup öngören ikinci fıkranın yürürlükten kaldırıldığı, Maliye Bakanlığınca yayımlanan, Harcırah Kanunu Genel Tebliği'nde de, 6245 sayılı Kanunun 37'nci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırıldığından, kurslara gönderilenlerin yemeleri ve yatmaları kurumlarınca sağlansa bile gündeliklerinin tam ödeneceğinin belirtildiği,

Ayrıca, Harcırah Kanunu'nun aynı maddesinde, eğitim ve kurs amacıyla yurtdışına gönderilere özel anlaşmaları gereğince bir ödeme yapıldığında, bu ödemelerin gündeliklerinden mahsup edileceği düzenlenmişken, mevcut düzenlemede başka bir indirim veya ödeme yapılmayacağına dair bir sınırlamanın söz konusu olmadığı,

Dolayısıyla yeme ve yatmaları kurumlarınca karşılansa bile kurslara katılanların harcırah almalarında mevzuata aykırı bir durumun olmadığı anlaşıldığından bahisle tazmin hükmünün bozulmasına karar verilmişti.

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 49’uncu maddesi gereğince Dairesince yapılan yargılama sonucunda;

“Seminere katılanlara söz konusu faaliyetlere ilişkin hizmetlerin ihale kapsamında sağlanması karşısında, katılımcılara ayrıca gündelik ödenmesi aynı hizmet için kurum bütçesinden mükerrer ödemeye ve kamu zararına neden olduğundan konaklama ve iaşe masrafları kurum bütçesinden karşılanan eğitim ve seminerlere katılanlara, yolda geçen süreler dışındaki günler için yevmiye ödenmesi Dairemizin ilk kararında belirtildiği gibi kamu zararı oluşturmaktadır.

Öte yandan, kurs-seminer ayrımını ortaya koyan bir örnek teşkil etmesi cihetiyle; Milli Eğitim Bakanlığı Hizmetiçi Eğitim Yönetmeliğinin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde;

"Kurs"; yeni bilgi, beceri, tutum ve davranış kazandırmayı amaçlayan ve bir öğretim programına göre yürütülen ve sonunda başarı değerlendirilmesi yapılan faaliyeti,

"Seminer" ise; eğitim sisteminin problemlerini tespit etme, çözüm yolları arama, plan, program ve proje geliştirme, araştırma ve değerlendirme maksadıyla grup çalışması şeklinde gerçekleştirilen faaliyeti, ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.

Dolayısıyla, kurs sonunda başarı değerlendirilmesi yapılan faaliyeti ifade etmesi bakımından seminerden ayrılmaktadır. Devlet memurlarının mesleki bilgilerinin artırılmasına, bir başka deyişle yetiştirilmelerine ilişkin esas ve usuller 657 sayılı Yasanın 214 ila 220’nci maddelerinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Memurların mesleki bilgilerinin artırılmasına yönelik faaliyetler, anılan Yasanın 214’üncü maddesinde, “hizmeti içi eğitim” olarak adlandırılmış ve Devlet memurlarının yetişmelerini sağlamak, verimliliğini artırmak ve daha ileriki görevlere hazırlamak amacıyla uygulanacak hizmet içi eğitimin, Devlet Personel Başkanlığı tarafından ilgili kurumlarla birlikte hazırlanacak yönetmelikler dahilinde yürütüleceği ifade edilmiştir.

Hal böyleyken, bir faaliyetin hizmet içi eğitim sayılabilmesi ve dolayısıyla bu faaliyetlere katılanlara 6245 sayılı Yasanın 37’nci maddesi hükümleri dairesinde geçici görev yolluğu ödenebilmesi için, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından 657 sayılı Yasanın 214’üncü maddesi uyarınca Devlet Personel Başkanlığı ile birlikte hazırlanmış bir hizmet içi eğitim yönetmeliğinin bulunması ve bu yönetmelikte, söz konusu eğitim/seminerlere katılmaya imkân veren bir hükmün yer alması, ayrıca memurun buradaki eğitime/seminere, kurumunun isteği üzerine katılmış olması gerekmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri ile açıklanan gerekçeler doğrultusunda, Bakanlığın düzenlemiş olduğu ……. yönelik eğitime katılanlar ile eğitimcilerin; mesleki bilgilerini arttırmak amacıyla seminere gönderilenlerin ve Bakanlığın düzenlemiş olduğu “…….” eğitim programına katılanlar ile eğitimcilerin konaklama ve yemek ihtiyaçları kurum bütçesinden karşılanmasına rağmen söz konusu görevlilere gündelik de ödenmesi sonucu oluşan …. TL kamu zararının …. TL’sinin tahsil edildiği anlaşıldığından, bu tutar için ilişik kalmadığına ve tahsilatın ilama dercine,

Kalan …. TL’nin tazminine hükmolunmuştur.

İlamda Harcama Yetkilisi olarak sorumlu tutulan …. daha önce temyiz başvurusunda yer alan itirazlarına ek olarak;

1- ….. Eğitim programlarından ilkinin daha göreve başlamadan önce Kızılcahamam’da beş yıldızlı bir otelde; 11-17 Aralık 2011 ve 24-30 Aralık 2011 tarihlerinde 475 kişinin katılımıyla, her türlü hizmet (yemek, konaklama, ulaşım, sosyal aktivite vb) dahil edilerek yapılan hizmet alımı ihalesi ile gerçekleştirildiğini ve yaklaşık ……. maliyetle yapıldığını, kişi başına (6 günlük konaklama için) birim fiyatın yaklaşık ……. olduğunu,

2- 2012 YILININ Eylül ayında göreve başladığında yukarıdaki maliyetin çok yüksek olduğu düşüncesiyle her şey dahil ihale yaparak kolaycı ama çok maliyetli bir yöntem izlemek yerine; daha az maliyetle ve en ucuz fiyatla gerçekleştirilen zor bir yol tercih edildiğini, İlama konu edilen eğitimin, ……ÖĞRETMEN EVİNDE ve en uygun fiyatlar ile verildiğini, İki eğitim programı arasında MALİYET AÇISINDAN yaklaşık 4 kat fark olduğunu ve KAMU ZARARI DEĞİL KAMU YARARI olduğunu belirterek hükmün kaldırılmasını talep etmiştir.

İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan ….. ise konunun esası ile ilgili olarak temyiz başvurusunda belirtilen gerekçelerle ödemenin mevzuata uygun olduğuna ilişkin iddialarının yanı sıra tazminine hükmedilen tutarın büyük bir kısmının tahsil edildiğini belirterek, kalan kısmı için Ek İlamla verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir.

Başsavcılık mütalaasında;

“…

Konu hakkında verilen tazmin hükmü Temyiz Kurulunca ödemenin mevzuata aykırı olmadığı gerekçesiyle bozulmuş, bu defa Daire önceki kararında çoğunlukla direnmiş olmakla birlikte; temyiz talebi yerinde olup, Temyiz Kurulunun bozmaya ilişkin İlam hükmü çerçevesinde tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesi uygun olur” denilmiştir.

Duruşma talebinde bulunan ….. ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ.

İlamda; konaklama ve iaşe masrafları kurum bütçesinden karşılanan eğitim/seminer/kurslara katılanlara, yolda geçen süreler dışındaki günler için yevmiye ödenemeyeceği gerekçesiyle, tazmin kararı verilmiştir.

6245 sayılı Kanun’un konuyu düzenleyen 37. maddesinin ilk halinde, bu tür görevlendirilmeler için yatacak yer temin edilenler ile iaşe bedelleri karşılananların yevmiyelerinden, bu hizmetlerin bedellerinin belirli oranlarda mahsup edileceği düzenlenmişken, 11.12.1981 tarih ve 2652 sayılı Kanun ile bu maddede yapılan değişiklik ile yalnızca mahsup oranlarında değişiklik yapılmış, 14.1.1988 tarih ve 311 sayılı KHK ile de bu maddedeki mahsup öngören ikinci fıkra yürürlükten kaldırılmıştır.

Maliye Bakanlığınca yayımlanan, Harcırah Kanunu Genel Tebliği’nde de, 6245 sayılı Kanunun 37. Maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırıldığından, kurslara gönderilenlerin yemeleri ve yatmaları kurumlarınca sağlansa bile gündeliklerinin tam ödeneceği, bildirilmiştir.

Ayrıca, Harcırah Kanunu’nun aynı maddesinde, eğitim ve kurs amacıyla yurtdışına gönderilere özel anlaşmaları gereğince bir ödeme yapıldığında, bu ödemelerin gündeliklerinden mahsup edileceği düzenlenmişken, mevcut düzenlemede başka bir indirim veya ödeme yapılmayacağına dair bir sınırlama da söz konusu değildir.

Geçici görevle gönderilenlere yapılacak ödemelerin, görevlendirmenin 6245 sayılı Kanun’un hangi maddesine göre yapıldığına bakılmak suretiyle tespit edilmesi gerekir. Konuya genel bakmak suretiyle, bu şekilde görevlendirilenlere, yevmiye dışında bir ödemenin yapılamayacağı, ya da yevmiye ödenmeyeceği veya yevmiyelerinden kesinti yapılması gerektiği gibi düşünceler Kanuna uygun değildir. Örneğin Kanun’un 33/b maddesine göre geçici görevle görevlendirilenlere, yevmiyelerine ilave olarak konaklama bedeli de ödenmesi düzenlenmişken, 34. ve 37/3. maddelerinde, bu şekilde görevlendirilenlerin yevmiyelerinden kesinti yapılması düzenlenmiştir.

Yukarıda açıklandığı üzere, konaklama ve iaşe masrafları kurum bütçesinden karşılanan kursiyerlere, Kanunun 37’nci maddesine göre yapılacak harcırah ödemelerinde, bu Maddenin ilk halinde mevcut olan yevmiyelerinden belirli bir oranda mahsup yapma zorunluluğu dahi kaldırılmışken, yorum yoluyla bu kişilere yevmiye ödenmeyeceği şeklindeki ilam gerekçesi mevzuata aykırıdır.

Dolayısıyla yeme ve yatmaları kurumlarınca karşılansa bile kurslara katılanların harcırah almalarında mevzuata aykırı bir durumun olmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, 458 sayılı Ek İlam ile verilen tazmin hükmünün; 31.05.2016 tarih ve 41924 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararında belirtildiği üzere, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesinin 7’nci fıkrası uyarınca, yukarıda belirtilen hususların değerlendirilmesi için tekrardan BOZULARAK dosyanın ilgili Dairesine TEVDİİNE, oy çokluğuyla,