Komisyonda görevli akademisyenlere ücret ödemesi yapılır mı?
Üniversitelerde görev yapan akademik kadroda bulunan dr öğretim üyesi doçent ve profösörlere komisyonlarda yaptıkları görevler ile alakalı ücret ödemesi yapılıp yapılmayacağı hakkında maliye bakanlık görüşü
T.C. MALİYE BAKANLIĞI
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.BMK.0.15-115468-71 08.09.09*12057
Konu: Komisyon Üyelerine Ödenecek Ücret
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞINA (Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü)
İlgi: 15/6/2009 tarihli ve B.16.0.GSG.0.71.02.00/113338 sayılı yazı.
Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi Müdürlüğünün koleksiyonunda yer alan eserlerin, envanter defterindeki bilgiler ile bire bir karşılaştırılarak, orijinal olup olmadıklarının tespit ve sayım işlerini gerçekleştirmek üzere öğretim üyelerinin de yer aldığı bir komisyon oluşturulduğu belirtilerek, bu üyelere herhangi bir ücret ödenip ödenmeyeceği hususundaki tereddüde ilişkin ilgi yazı ve eki incelenmiş olup, görüşümüz aşağıda belirtilmiştir. Bilindiği üzere, Anayasanın 128 inci maddesinin ikinci fıkrasında; “Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.” hükmü yer almaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 146 ncı maddesinin ikinci fıkrasında da; “Memurlara kanun, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği görevler karşılığında bu Kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemez, hiçbir yarar sağlanamaz...” denilmektedir.
Aynı Kanunun “İkinci görev yasağı” başlıklı 87 nci maddesinde ise, memurlara bu maddede sayılan kurumlarda ikinci görev verilemeyeceği, bu kurumlardan her ne ad altında olursa olsun para ödenemeyeceği ve yarar sağlanamayacağı belirtilmiş, son fıkrasında da; “Ancak, bu Kanunun memurlara ikinci görev verilmesini öngören hükümleri ile hakem, tasfiye memuru ve bilirkişilere takdir olunan İl Genel Meclisi ve İl Daimi Encümeni başkanları, özel kanunlarla kurulan ve asli görevlerinin devamı niteliğinde olmayan çeşitli kurul, komisyon,heyet ve jüri çalışmalarına, Üniversiteler, Akademiler, Türkiye ve Orta - Doğu Amme İdaresi Enstitüsü ve Özel Kanunlarla kurulan araştırma kurumları tarafından idareyle ilgili olarak yapılan inceleme ve araştırma çalışmalarına katılanlar için özel kanunlarınca gösterilen veya bu kanunlara dayanılarak tespit edilen ücretlerin ödenmesine ilişkin hükümler saklıdır.” hükmüne yer verilmek suretiyle ikinci görev yasağına bazı istisnalar getirilmiş bulunmaktadır. Böylece Devlet memurlarının asli görevlerinin devamı niteliğinde bulunmayan ve özel kanunlarla kurulan bazı komisyon, kurul, heyet ve jüri çalışmalarına katılmalarına ve çalışmalarının karşılığında yine kanunlarınca gösterilen veya bu kanunlara dayanılarak tespit edilen ücretlerden yararlanmalarına imkan sağlanmıştır.
2/2 Dolayısıyla, Devlet memurlarına yaptıkları işler karşılığında bir ödemede bulunulabilmesi için, bunun, ya kanunda ya da kanunun açıkça bir ücret ödenebilmesinin belirlenmesi konusunda verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerde düzenlenmiş olması gerekmektedir. Bu itibarla, ilgi yazıda belirtilen komisyon üyelerine, bu görevler karşılığında ücret ödenmesine yönelik herhangi bir özel kanuni düzenleme bulunmadığı sürece herhangi bir ücret ödenmesine imkan bulunmamaktadır. Ancak, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 37 nci maddesinde; “Yükseköğretim kurumları dışındaki kuruluş veya kişilerce, üniversite içinde veya hizmetin gerektirdiği yerde, üniversiteler ve bağlı birimlerden istenecek, bilimsel görüş, proje, araştırma ve benzeri hizmetler ile üniversitede ve üniversiteye bağlı kurumlarda, hasta muayene ve tedavisi ve bunlarla ilgili tahliller ve araştırmalar üniversite yönetim kurulunca kabul edilecek esaslara bağlı olmak üzere yapılabilir. Bu hususta alınacak ücretler ilgili yükseköğretim kurumunun veya buna bağlı birimin döner sermayesine gelir kaydedilir.” denilmek suretiyle, kamu kurum ve kuruluşları veya kişilerce; bilimsel görüş, proje, araştırma ve benzeri hizmetlerin ilgili yükseköğretim kurumları yönetim kurullarının belirleyeceği esaslar dahilinde üniversitelerden istenilebileceği, üniversitelerce verilen söz konusu hizmetler karşılığında hizmetten yararlanan kişi ve kurumlarca ödenecek ücretlerin, doğrudan öğretim elemanlarına verilmeyerek öncelikle ilgili yükseköğretim kurumunun veya bağlı oldukları birimin döner sermayesine gelir kaydedileceği belirtilmiştir. Bu nedenle, ilgi yazıda belirtilen Devlet Resim ve Heykel Müzesi Müdürlüğünün koleksiyonunda yer alan eserlerin, envanter defterindeki bilgiler ile karşılaştırılarak, orijinal olup olmadıklarının tespit ve sayım işlerini gerçekleştirmek üzere akademik personelin yürüteceği hizmetin 2547 sayılı Kanunun 37 nci maddesi hükmü çerçevesinde sağlanması durumunda, söz konusu hizmeti yerine getirecek personele doğrudan herhangi bir ödeme yapılması mümkün olmamakla birlikte, belirtilen hizmet karşılığı tespit edilecek ücretin ilgili döner sermayeye yatırılması suretiyle ödeme yapılabileceği mütalaa edilmektedir. Bilgilerini arz ederim. Bakan a.
