Kamu kurumlarında İş güvenliği uzmanlarına ek ödeme yapılır mı?
T.C. HAZİNE ve MALİYE BAKANLIĞI Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü
Sayı :E-63107535-140.01.09[5]-1260780
Konu :İş Sağlığı ve Güvenliği
BOLU ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE
İlgi :30.05.2022 tarihli ve E-67201604-045.03-2200054912 sayılı yazınız.
İlgide kayıtlı yazının incelenmesinden, Üniversitenizdeki iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülebilmesi için 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi ile anılan Kanunun 8 inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca ilgililere ödeme yapılıp yapılamayacağı konusunda tereddüte düşüldüğü belirtilerek anılan hususlarda Bakanlığımızdan görüş talebinde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, 6331 sayılı Kanunun 6 ncı ve 7 nci maddelerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş olup, anılan 6 ncı maddede bu hizmetlerin yürütülmesi için işverenin kendi çalışanları arasından işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilebileceği, çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde ise bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebileceği düzenlenmiştir. Anılan Kanunun 8 inci maddesinin yedinci fıkrasında ise; "Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz." hükmüne yer verilmiştir. Diğer taraftan, 6331 sayılı Kanunun 30/6/2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan ilk halinde anılan Kanunun 38 inci maddesiyle, anılan Kanunun;- 4857 sayılı İş Kanununun devamlı olarak en az elli işçi çalıştırıp da altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri verilmesine ilişkin hükümleri içeren 81 inci maddesini yürürlükten kaldıran 37 nci maddesinin 1/1/2013 tarihi itibarıyla,- 6 ncı, 7 nci ve 8 inci maddelerinin ise kamu kurum ve kuruluşları için 1/7/2014 tarihi itibarıyla, yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, anılan mülga 81 inci madde uyarınca iş sağlığı ve güvenliği hizmeti verilmekte olan kamu kurum veya kuruluşları açısından 1/1/2013-1/7/2014 tarihleri arasındaki dönemde bu hizmetlerin verilmeye devam edilip edilmeyeceği hususunda tereddüt oluşmuştur.
Nitekim, söz konusu tereddüdün giderilmesine yönelik olarak, anılan 38 inci maddede 2/8/2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6495 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi ile yapılan değişiklik neticesinde 6331 sayılı Kanunun münhasıran 6 ncı ve 7 nci maddelerinin;- 4857 sayılı İş Kanununun mülga 81 inci maddesi kapsamında çalışanlar hariç kamu kurum veya kuruluşları için 1/7/2016 tarihinde yürürlüğe gireceği,- Kamu kurum veya kuruluşlarında 4857 sayılı Kanunun mülga 81 inci madde kapsamında çalışanlar için ise 2/8/2013 tarihinde yürürlüğe gireceği, hüküm altına alınmıştır.
Ancak, müteakip dönemde 20/8/2016 tarihli ve 6745 sayılı Kanunun 71 inci maddesi, 18/6/2017 tarihli ve 7033 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi ve 23/7/2020 tarihli ve 7252 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle yapılan değişikliklerle söz konusu 6 ncı ve 7 nci maddelerin yürürlüğü; 4857 sayılı Kanunun mülga 81 inci maddesi kapsamında olan kamu kurum ve kuruluşları hariç diğer kamu kurum ve kuruluşları için 31/12/2023 tarihine kadar ertelenmiştir.
Bu itibarla;
1) 6331 sayılı Kanunun 6 ve 7 nci maddelerinin; a) 2/8/2013 tarihi itibarıyla devamlı olarak en az elli işçi çalıştırıyor olması sebebiyle 4857 sayılı Kanunun mülga 81 inci maddesinin kapsamında bulunan kamu kurum veya kuruluşları açısından, 2/8/2013 tarihi sonrasında usulüne uygun olarak alınmış onaylarla görevlendirilmelerinin yapılmış olması ve onay tarihlerinden öndeki döneme ilişkin olarak bir ödeme yapılmaması şartıyla 2/8/2013 tarihinde yürürlüğe girmesinin mümkün olduğu, b) Elliden az işçi çalıştıran veya işçi statüsü dışında personel çalıştıran kamu kurumları ile daha önce 4857 sayılı Kanunun mülga 81 inci maddesi kapsamında çalışanı bulunmayan ancak 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeleri uyarınca yapılan düzenleme sonrasında elliden fazla işçi çalıştıran kamu kurumları açısından 31/12/2023 tarihinde yürürlüğe gireceği,
2) 6331 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ise, yukarıda belirtilen (1-a) ve (1-b) sıralarındaki ayrım dikkate alınarak, 2/8/2013 tarihinden önce yürürlüğe girmesine imkan bulunmadığı değerlendirilmekte ve söz konusu 8 inci maddenin yedinci fıkrasında öngörülen ilave ödemenin, yukarıda belirtilen (1-a) sırası kapsamında bulunanlar açısından 2/8/2013 tarihinde, (1-b) sırası kapsamında bulunanlar açısından ise 31/12/2023 tarihinde yürürlüğe gireceği değerlendirilmektedir.
Bu çerçevede, 4857 sayılı Kanunun mülga 81 inci maddesi kapsamına giren işyerlerinde çalışanlar hariç, kamu kurum ve kuruluşlarında 31/12/2023 tarihine kadar, anılan 6 ncı madde uyarınca iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirilebilmesine ve iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin hizmet alımı yoluyla yerine getirilebilmesine imkân bulunmadığı mütalaa edilmektedir. Bilgilerini rica ederim.
