Disiplin suçunda hangi alt bendin ihlal edildiği belirtilmeden ceza verilemeyeceği
657 sayılı Kanun’un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinde yer alan hangi alt bendinin ihlal edildiği belirtilmeksizin verilen “bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması” cezasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı hakkında.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/554
Karar No : 2020/4669
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
TARAF (DAVALI) : …………. Valiliği
İSTEMİN KONUSU : …………………İdare Mahkemesinin 13/10/2017 tarihli ve E:2017/1346, K:2017/1935 sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem :.............................. İlçesi, ............................................... Mesleki Teknik Anadolu Lisesi'nde Konaklama ve Seyahat Hizmetleri Alan Şefi olarak görev yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin (D) bendi uyarınca tevhiden bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 18/09/2015 tarihli ve 2015-2016/136 sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: ........................................ İdare Mahkemesince verilen 13/10/2017 tarihli ve E:2017/1346, K:2017/1935 kararda; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerle davacı hakkında yürütülen disiplin soruşturma raporunun ve eklerinin birlikte incelenerek değerlendirmesinden, söz konusu soruşturma raporu ile davacıya isnat edilen ve yukarıda ayrıntılı olarak aktarılan fiillerin sübuta erdiği sonucuna varıldığından, davacının tevhiden kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılması ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kendisinin işlediği iddia edilen eylemlerin sübuta ermediği, disiplin cezasının hukuka aykırı olduğu, İdare Mahkemesince ayrıntılı ve yeterli inceleme yapılmadan karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacı hakkında açılan soruşturma sonucunda suçun sübut bulduğunu, dava konusu disiplin cezasının mevzuata ve usule uygun verildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : Selver DÜDÜKCÜ
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
......................................... İlçesi, .......................................................Mesleki Teknik Anadolu Lisesi'nde Konaklama ve Seyahat Hizmetleri Alan Şefi olarak görev yapan davacı hakkında yapılan soruşturma sonucunda düzenlenen soruşturma raporunda; davacının 03/12/2014 tarihinde saat 11:30'da Uygulama Oteli Şef Odasına gelerek nefesini hissettirecek derece ...'ya yaklaşarak "orası benim yerim orada oturamazsın, kalk oradan, yer bulamadın mı? Açıkta mı kaldın, bu odayı ben yaptım. Git lobide otur. Basitsin, komiksin" gibi çirkin sözler söyleyerek, nezaketsiz davranışlarla kendisini zorla şef odasından çıkarmaya çalıştığı gerekçesiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (h) alt bendi uyarınca kınama cezası ile; öğrencilerin yan bahçeye çıktığı ve atölye temizliği yaptıkları sırada .'nın da bulunduğu bir ortamda öğrencilere hitaben "Burayı pavyona çevirdiniz be" diyerek öğrencilere ve .'ya hakaret ettiği, sistematik biçimde kötü muamele ve aşağılama gibi davranışlarda bulunduğu gerekçesiyle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (C) bendinin (l) alt bendi uyarınca aylıktan kesme cezası ile; bir öğrencinin nöbet görevi planlaması için atölyeden çağrıldığı, geri döndüğünde çok sıkıntılı bir halinin olduğu, .'nın kendisine ne olduğunu sorduğunda davacının bu kişiye bu üzerinin hali ne eğer tuvalette çalışsan üzerinin "pok mu" olacaktı sözüyle iş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunduğu gerekçesiyle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (g) alt bendi uyarınca kınama cezası ile; girmesi gereken derslere girmediği, girdiği derslerden erken çıktığı, ... ile birlikte girmeleri gereken derslere tek olarak girdikleri yoklama fişini imzalamadıkları halde ders defterini sonradan imzaladığı gerekçesiyle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (C) bendinin (a) alt bendi maddesi uyarınca aylıktan kesme cezası ile; Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde belirtilen öğretmenin görev ve sorumlulukları bölümü 86. madde gereği, uygun olarak derse girerek öğrenci yoklamasını yapıp yoklamaları yoklama fişlerine, yapılan etkinliği ders defterine işlemesi gerekirken 22/10/2014 -14/11/2014 tarihlerinde derse girmeyen yoklama fişini imzalamayan davacının, daha sonra ders defterini derse girmiş gibi gerçeğe aykırı olarak doldurduğu gerekçesiyle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (f) alt bendi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile; okulun sınıfının eğitim alanı dışında öğrenciye nöbet görevinin yazılamayacağı, sınıf temizliğinin öğrenci nöbeti görevleri arasında olmadığı, buna rağmen 2 öğrenciye sınıf temizliğinin yaptırıldığı, . adlı öğrencinin bu işi yaptığı ve daha sonra şikâyetçi olduğu, öğrencinin şikâyetçi olması ile öğrencilerin nöbet görevleri arasına okuldaki "sınıf temizliği" görevini de dâhil ettiği gerekçesiyle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (a) alt bendi uyarınca kınama cezası ile; ailesi ve misafirlerine ücretsiz yemek yedirdiği, yakınlarına tanıdıklarına "kıyak" çekmek için yetkisini aşan indirimler yaptığı, oteli kendi menfaatine kullandığı, oteli ve Devleti zarara uğrattığı, 29/11/2014 tarihinde .................................... Belediye Spor, ................................................Belediye Spor olarak iki grubun konaklama için Uygulama Oteline geldiği, görüşmeyi kendisinin yaptığı, yemek banketi hazırladığı, banketin 60 kişilik olduğu, o gün iki ayrı grup için iki ayrı banketin olmadığı, ....................................................Belediye Sporun 30 kişi için bin (1000) lira ödediği, diğer gruba göre bu miktarın çok düşük olduğu, Tokattan otele gelerek otelde kalan grubu çok düşük bir fiyata barındırıp yemek yedirdiği, yaptığı usulsüzlük anlaşılmasın diye kalanları, müşteri konaklama defterine kayıt etmediği ve kalanların sayıları ve kimlik bilgilerini emniyete bildirmediği, bildirilmesine izin vermediği, daha sonra bunun şikayet konusu olacağının hissedilmesi ile yeni bir banket takıldığı ve bazı belgelerin sonradan gerçeğe aykırı olarak düzenlendiği gerekçesiyle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (ı) alt bendi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasının teklif edildiği, getirilen teklif doğrultusunda davacıya tevhiden 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendi uyarınca 1 yıl süre ile kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 124. maddesinin ikinci fıkrasında; "Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların, tüzüklerin ve yönetmeliklerin Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 125. maddede sıralanan disiplin cezalarından birisi verilir." hükmüne yer verildiği; aynı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendinde "memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak" fiilinin Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektirdiği hüküm altına alındığı; yine aynı Kanun'un 126. maddesinde ise uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının disiplin amirleri tarafından verileceği, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler, il disiplin kurullarının kararlarına dayanan hallerde Valiler tarafından verileceği, Devlet memurluğundan çıkarma cezasının amirlerin bu yoldaki isteği üzerine memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu tarafından verileceği, disiplin kurullarının ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi olmadığı, cezayı kabul veya reddedeceği, ret halinde atamaya yetkili amirlerin 15 gün içinde başka bir disiplin cezası verebileceği, düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılan olayda; davacı hakkında ............................................Valiliği İl Milli Eğitim Disiplin Kurulu'nun 118/09/2015 tarihli ve 2015-2016/136 sayılı işlemi ile alt bent belirtilmeksizin tevhiden 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendi uyarınca bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına ilişkin işlemin tesis edildiği görülmektedir.
Disiplin cezaları açısından da geçerli olan suç ve cezaların kanuniliği ilkesi gereğince disiplin cezası veren disiplin kurulları ve disiplin amirlerince disiplin cezasına konu eylemin niteliği itibarıyla hangi madde, bent veya fıkra kapsamında olduğunun ve hangi cezanın verilmesi gerektiğinin net bir şekilde tespit edilmesi ve disiplin cezası verilmesine ilişkin işlemlerde de ceza maddesinin ve verilen cezanın somut bir şekilde ortaya konulması gerekmektedir. Bu gereklilik; esasen işlemin yargısal denetiminin yapılmasında olduğu gibi, yeni bir fiili nedeniyle ceza işlemine muhatap olacak kamu görevlisinin geçmişte ceza verilmesine sebep olan fiilinin tekerrüründe bir derece ağır ceza verilmesi noktasında yapılacak değerlendirmelerde de büyük önem taşımaktadır.
Bu duruma göre, 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinde yer alan hangi alt bendinin ihlal edildiği belirtilmeksizin verilen "bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması" cezasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu ........................................................İdare Mahkemesinin 13/10/2017 tarihli ve E:2017/1346, K:2017/1935 sayılı kararının BOZULMASINA,
Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 24/12/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Temyize konu dosyanın incelenmesinden; hukuka ve usule uygun olarak verilen İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği oyuyla, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.
