Disiplin Soruşturmasında Soruşturma Onayı
Disiplin Soruşturmasında Yeni Bir Suçun Ortaya Çıkması
Disiplin soruşturmalarında disiplin soruşturması yürütecek olan muhakkikler disiplin amirinden alınacak olan onay ile görevlendirilmektedirler.Disiplin soruşturması onayında soruşturulacak olan olay,kişi ve iddialara yer verilmek zorundadır.Disiplin soruşturma onayında yer alan olaydan başka bir suçun soruşturma esnasında öğrenilmesi halinde soruşturmayı yürüten muhakkik ilgili durumu derhal disiplin amirine bildirmeli ve alınacak onaya istinaden soruşturma esnasında öğrenilen suçun soruşturmasını yapmalı ve ona göre disiplin soruşturma raporu düzenlemelidir.Konunun bir örnekle açıklanması gerekirken bir memur hakkında zimmetle ilgili bir olaydan dolayı disiplin soruşturması yürütülürken aynı memurun kurumunda girmiş olduğu ihalelerde de usulsüzlük yaptığı tespiti yapılırsa bu yeni suç için disiplin amirinden yeni onay alınması gerekmektedir.Konuya ilişkin olarak Danıştay Başkanlığınca daha önceki yıllarda verilmiş olan bir kararı yazımız ekinde yayımlıyoruz.
12. Daire 2008/6979 E., 2009/854 K.
Disiplin cezaları, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülebilmesi bakımından kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları durumunda uygulanan yaptırımlar olup, memurların özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuçlar doğurmaları sebebiyle sübjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme sahiptirler.
Bu bakımdan disiplin soruşturmalarının yapılmasında izlenecek yöntem, ceza verilecek fiiller ve ceza vermeye yetkili makam ve kurullar pozitif olarak mevzuatla belirlenmekte, doktrin ve yargısal içtihatlarla da konu ile ilgili disiplin hukuku ilkeleri oluşturulmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "güvenlik" başlıklı 18. maddesinde; kanunlarda yazılı haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilemeyeceği, aylık ve başka haklarının elinden alınamayacağı, 24. maddesinde de; Devlet memurlarının görevleri ile ilgili veya görevleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması ve haklarında dava açılmasının özel hükümlere tabi olduğu, 25. maddesinde ise; Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garez veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit olmadığı takdirde, merkezde en büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isteyecekleri hükmüne yer verilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliği'nin 12/c maddesinde; müfettişlerin, görevlerini yaparken bizzat ya da ihbar yoluyla öğrenmiş oldukları ve görev emrinin dışında kalan yolsuzluk ve usulsüzlükler için, gecikmeden hadiseye el koyabilmek üzere, durumu hemen Bakanlığa bildirmeleri, ...Bakanlıkça isteğin yerinde görülmesiyle alınacak onaya istinaden doğrudan savcılığa duyuruda bulunup raporun bir örneğini Bakanlığa göndermeleri, 14. maddesinde de; müfettişlerin, Bakandan veya Bakanın emri ve onayı üzerine Başkandan aldıkları emirle görev yapacakları, aldıkları görevlerin sonuçlarını Başkanlığa bildirecekleri belirtilmiştir.
Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmeliğin 17. maddesinde de; disiplin amirlerinin, başvurular hakkında gerekli soruşturmayı yaptırıp sonucuna göre hareket edecekleri kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Klinik Şefi olan davacı hakkında aynı klinikte başasistan olan Op.Dr. ... tarafından verilen şikayet dilekçesinin; davacının ameliyat listelerini geç hazırladığı, ameliyatı yapacak doktorların belirlenmesinde haksızlık yaptığı, ameliyathanede 2006 yılı Şubat ayından Eylül ayına kadar açık kalp ameliyatını engellediği, klinikte bulunan eşyaları istek dışında zimmetlediği, nöbet listelerinde haksızlıklar yaptığı, klinik başasistanının daha kıdemsiz uzman doktorların görev yapması gereken acil serviste görevlendirilmesi konularını içermesine rağmen; soruşturmacı olarak görevlendirilen Sağlık Bakanlığı Müfettişi tarafından ifadesi alınan Op.Dr. ...'in 8.3.2007 günlü ifadesinde, davacı tarafından kendisine yönelik olarak uygulanan baskının nedeninin davacının 2006 yılında ... Hastanesinin kardiyoloji-kalp damar cerrahisi servisinin işletmesini üstlenmesi ve bu dönemde ... Eğitim ve Araştırma Hastanesinden ... Hastanesine hasta yönlendirmeye çalışması ve kendisinin de bu çabasına alet olmaması nedeniyle tavır almasından kaynaklandığını ifade etmesi üzerine yukarıda belirtilen hükümler dikkate alınarak öğrenilen yeni fiil ile ilgili olarak Bakanlıktan alınacak onay ile soruşturma yapılması gerekirken, yeni onay alınmadan soruşturmanın yürütüldüğü, elde edilen bilgi ve belgelere göre davacının ... Hastanesine hasta yönlendirdiğine dair varılan kanaate göre ceza önerisinde bulunulduğu ve öneri doğrultusunda davacının cezalandırıldığı görülmektedir.
Buna göre, soruşturma onayında bulunmayan ve soruşturulması gereken yeni disipline aykırı fiil ile ilgili olarak Bakanlığın bilgilendirilmesi, Bakanlık tarafından verilecek soruşturma onayı üzerine soruşturmanın yürütülmesi ve hazırlanacak raporda varılan kanaate göre öneride bulunulması gerekirken, ilk soruşturma onayında bulunmayan konu hakkında yapılan soruşturmaya dayalı olarak verilen disiplin cezasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
