Disiplin cezasında alt ceza değerlendirmesi yapmak zorunlumu?
Disiplin cezasında alt ceza sorgulaması yapılmasında disiplin amirinin takdir yetkisini kullanması
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller" başlıklı 125. maddesinin üçüncü fıkrasındaki; "Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir." hükmü yer almaktadır. Disiplin cezası verilmesi esnasında memurun geçmiş hizmetlerinin olumlu olması halinde alt ceza değerlendirmesi yapılmasının zorunlu olup olmadığı hususunda Danıştay Başkanlığınca verilen kararda " Alt ceza uygulamasının işlemde tartışılıp tartışılmamasının işlemi sakatlamayacağı, işlemde bu konuya değinilmemiş olmasının takdir yetkisinin alt ceza uygulamama yönünde kullanıldığını göstereceği, Danıştay Onikinci Dairesinin yerleşik kararları ile kabul edilmiştir.
Bu itibarla; karar içeriğinde işin esasına girilerek fiilin sübuta erdiği yönündeki tespite yer verilmesine karşın; davacının olumlu çalışmaları, ödül veya başarı durumu değerlendirilmeden ceza verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir." şeklinde karar verilmiştir.
DANIŞTAY 12.DAİRE BAŞKANLIĞI ESAS NO: 2015/1532 KARAR NO: 2019/736
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İnceleme ve Gerekçe:
Maddi Olay : ....... Bölge Müdürlüğüne bağlı .... Şube Müdürlüğü'nde yapı denetim mühendisi olarak görev yapan davacı hakkında düzenlenen 10.01.2014 tarihli soruşturma raporunda....... Müdürlüğünün görev sahası içinde ... İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş'nin yüklenimi altında yapımına devam edilen Büyük Su İşleri Projelerinden .......... İnşaatına ait 9 numaralı hakediş raporuyla birlikte yapılan ödemeler toplamının 41.449.082,80 TL olduğu, ancak davalı idare tarafından oluşturulan komisyon aracılığıyla mahallinde yapılan incelemede toplam yapılan iş miktarının fiyat farkı ilavesiyle 36.355.451,45 TL olarak bulunduğu, söz konusu hakediş raporuyla yüklenicinin yapmadığı işler yapılmış gibi ödeme yapıldığı, yine davacı tarafından, 9 numaralı hakedişe ait işler dahi tamamen yapılmamışken; 10 numaralı hakediş raporunda sarf edilmesi için en son 9.000.000 TL tutarında ilave ödenek talebini Bölge Müdürlüğüne gönderildiği belirtilerek davacının 657 sayılı Kanunun 125/D-(f) maddesi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılması, bu cezanın, bulunduğu derece ve kademe nedeniyle brüt aylığının 1/4 oranında kesilmesi şeklinde uygulanmasının teklif edildiği, anılan teklif doğrultusunda davacının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına; cezanın bulunduğu derece ve kademe nedeniyle 1/4 oranında maaşından kesinti yapılarak uygulanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İlgili Mevzuat:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125'inci maddesinin (D) bendinde; kademe ilerlemesinin durdurulması, fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1-3 yıl durdurulması olarak tanımlanmış, (£) alt bendinde; gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek, bu cezayı gerektiren fiil ve hallerden biri olarak sayılmıştır. Aynı maddenin üçüncü fıkrasında " ...Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir. Beşinci fıkrasında ise "Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet memurlarının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesini gerektiren hallerde, brüt aylıklarının 1/4'ü - 1/2'si kesilir ve tekerrüründe görevlerine son verilir." hükümlerine yer verilmiştir.
Hukuki Değerlendirme:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller" başlıklı 125. maddesinin üçüncü fıkrasındaki; "Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir." hükmü ile disiplin cezası vermeye yetkili amir veya kurullara ilgili hakkında alt ceza uygulama hususunda takdir yetkisi verildiği anlaşılmaktadır. Alt ceza uygulamasının işlemde tartışılıp tartışılmamasının işlemi sakatlamayacağı, işlemde bu konuya değinilmemiş olmasının takdir yetkisinin alt ceza uygulamama yönünde kullanıldığını göstereceği, Danıştay Onikinci Dairesinin yerleşik kararları ile kabul edilmiştir.
Bu itibarla; karar içeriğinde işin esasına girilerek fiilin sübuta erdiği yönündeki tespite yer verilmesine karşın; davacının olumlu çalışmaları, ödül veya başarı durumu değerlendirilmeden ceza verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.