Disiplin cezası önerilirken suçun tüm unsurlarının net olarak belirlenmesi gerektiği
Davacının üzerine atılı eylemlerin sübut bulup bulmadığı ve bu eylemlerin dava konusu işlemde belirtilen suç tipine uygun olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiği hakkında.
T.C.
DANIŞTAY
Onikinci Daire
Esas No: 2016/9524
Karar No : 2019/9562
TÜRK MÎLLETÎ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, 10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Aile ve Sosval Politikalar Bakanlığının; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı adı altında yeniden yapılandırılmış olduğu anlaşıldığından, Aile ve Sosval Politikalar Bakanlığı yerine Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı hasım mevkiine alınmak suretiyle işin gereği görüşüldü:
İnceleme ve Gerekçe:
Maddi Olay:
... Huzurevinde müdür vekili olarak görev yapan davacının, ... Huzurevi Müdürlüğünde B 4 Blokta ver alan sigara odasının düzenlenmesi ve idari blokta ver alan kadın tuvaletinin onarımı işiyle ilgili satın alma işlemleri sırasında ihale mevzuatına aykırı davrandığı ve alım yapılan firmaların lehine hareket ederek kamu zararına sebep olduğundan bahisle,............... İl Disiplin Kurulunun 02/10/2013 tarihli kararı ile 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu'nun 125/D-(c) maddesi uyarınca bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiş, bu cezaya karşı yapmış olduğu itiraz da Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun 14/02/2014 tarihli kararı ile reddedilmiştir.
Bakılan dava, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlgili Mevzuat:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/D-(c) maddesinde; "Görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak" fiili, 125/D-(ı) maddesinde ise; "Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak," fiili kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Hukuki Değerlendirme:
Disiplin cezaları, kamu görevlilerinin mevzuata, çalışma düzenine, hizmetin gereklerine aykırı fiillerine karşı düzenlenen idari yaptırımlardır. Kamu hizmetlerinden sürekli uzaklaştırılabilmek gibi ağır sonuçlara neden olabilen disiplin cezaları, ağırlığı ve önemi sebebiyle Anayasa'nın 38. maddesindeki suç ve cezalara ilişkin kurallara tabi tutulmuşlardır.
"Kanunsuz suç ve ceza olmaz" ilkesi uyarınca, ceza yaptırımına bağlanan her bir fiilin tanımının yapılması ve kanunun ne tür fiilleri suç sayarak yasakladığının hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Sözü edilen suç tanımlaması yapıldıktan sonra, suçun karşılığı olan cezanın ve suç sayılan fiili gerçekleştiren kamu görevlisinin hangi disiplin kuralını ihlal ettiğinin açık bir şekilde ortaya konulması da zorunludur. Söz konusu fiilin mevzuatta öngörülen tanıma uymaması halinde verilen disiplin cezası hukuka aykırı olacaktır.
Bakılan davada, davacının üzerine atılı; ... Huzurevi Müdürlüğünde B-4 Blokta yer alan sigara odasının düzenlenmesi ve idari blokta ver alan kadın tuvaletinin onarımı işiyle ilgili satın alma işlemleri sırasında ihale mevzuatına aykırı davrandığı ve alım yapılan firmaların lehine hareket ederek kamu zararına sebep olduğu yönündeki iddiaların İdare Mahkemesince değerlendirilmesi sırasında, davacının işlediği iddia edilen eylemlerin sübut bulup bulmadığı ve bu eylemlerin, 657 sayılı Kanun'ıın 125/D-(c) maddesinde yer alan, görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak suçunu oluşturup oluşturmadığının tespit edilmesi gerektiği, davacının eylemlerinin sübut bulduğuna ve bu eylemlerinin, görevi ile ilgili çıkar sağlamak suçunu oluşturduğuna kanaat getirilmesi halinde davanın reddine, aksi halde ise dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği açıktır.
Bu durumda, davacının üzerine atılı eylemlerin sübût bulup bulmadığı ve bu eylemlerin, dava konusu işlemde belirtilen suç tipine uygun olup olmadığını yani 657 sayılı kanun'un 125/D-(c) maddesinde ver alan, görevi ile ilgili olarak çıkar sağlamak suçunu oluşturup oluşturmadığını değerlendirmesi gereken İdare Mahkemesinin, davacının, ... Huzurevi Müdürlüğünde B 4 Blokta yer alan sigara odasının düzenlenmesi ve idari blokta yer alan kadın tuvaletinin onarımı işiyle ilgili sarın alma işlemleri sırasında ihale mevzuatına aykırı davrandığı ve yüklenici firmaların yararını hedef alan davranışlarda bulunduğu yönündeki eylemlerinin, 657 sayılı kanun'un 125/D-(ı) maddesinde yer alan, başkalarının yararını hedef alan davranışlarda bulunma suçunu oluşturmakla birlikte bu suçun da aynı derecede bir başka cezayı gerektirdiğinden bahisle dava konusu işlemin sonucu itibarıyla hukuka uygun olduğu gerekçesiyle vermiş olduğu davanın reddi yönündeki kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Karar Sonucu :
Açıklanan nedenlerle;
25 sayılı kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu İstanbul 6. İdare Mahkemesinin 14/04/2016 tarih ve F.:2014/2259, k:2016/830 sayılı kararının bozulmasına,