Disiplin cezası iptal davasına esas teşkil eden yargı kararı temyizde bozulması dikkate alınmalı mı?
Devlet Hastanesinde mutemet olarak görev yapan personelin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Yüksek Disiplin Kurulu kararının iptali talebiyle açılan davaya bakan ilk derece mahkemesi; düzenlenen raporların içeriğindeki bilgi ve belgeler, alınan ifadeler, davacının disiplin soruşturması kapsamında verdiği ifadesi ve yaptığı savunmasındaki ikrarlarından üzerine atılı fiili işlediğinin sabit olduğu sonucuna ulaşıldığı, miktarın disiplin cezasına konu suçun niteliğini değiştirmeyeceği, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Dosyayı inceleyen Bölge İdare Mahkemesi; ..........................Ağır Ceza Mahkemesi'nin E:… sayılı dosyasında 19/03/2018 tarihinde verilen kararla davacının üzerine atılı zimmet suçunu işlediğine dair cezalandırılmasına yeterli her türlü şüpheden uzak kesin ve inandırıcı delil elde edilemediğinden beraatine karar verildiği için İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir.
Bu karara karşı idare temyiz talebin de bulunmuştur. Dosyayı temyizen inceleyen Danıştay 12. Dairesi, temyize konu karara esas alınan Ceza Mahkemesi "beraat" kararının bozulmuş olması karşısında, bu ceza yargılaması sonucuna göre yeniden bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerektiğinden, davacı hakkında beraat kararı verilmiş olduğundan da bahisle, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmediğini belirterek Bölge İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına hükmetmiştir.
Davaya bakan ilk derece mahkemesi;
Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2018/2277 E. , 2022/1478 K.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2277
Karar No : 2022/1478
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLLERİ : Hukuk Müşaviri …, Hukuk Müşaviri …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Devlet Hastanesinde mutemet olarak görev yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Yüksek Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından zimmet suçunu işlediği gerekçesiyle başlatılmış olan adli soruşturma kapsamında düzenlenen bilirkişi raporunda; şüphelinin, kurum personelinin hak ettiği muhtelif kazançları hak sahiplerine ödemeyip zimmetine geçirerek, toplamda 78.839,73 TL kamu zararına yol açtığının belirtildiği, bu miktarın 08/01/2016 tarihli disiplin soruşturması raporunda 511.887,70 TL olarak tespit edildiği, her ne kadar, miktar yönünden raporlar arasında farklılık varsa da, düzenlenmiş raporların içeriğindeki bilgi ve belgeler, alınan ifadeler, davacının disiplin soruşturması kapsamında verdiği ifadesi ve yaptığı savunmasındaki ikrarlarından üzerine atılı fiili işlediğinin sabit olduğu sonucuna ulaşıldığı, miktarın disiplin cezasına konu suçun niteliğini değiştirmeyeceği, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin E:… sayılı dosyasında 19/03/2018 tarihinde verilen kararla davacının üzerine atılı zimmet suçunu işlediğine dair cezalandırılmasına yeterli her türlü şüpheden uzak kesin ve inandırıcı delil elde edilemediğinden beraatine karar verildiği, dosyada bulunan soruşturma raporunda yer alan bilgi ve belgeler ile Ceza Mahkemesi kararının birlikte değerlendirilmesinden, disiplin hukuku anlamında da davacının dava konusu disiplin cezasına sebep fiili işlemiş olduğuna dair kesin ve yeterli delil bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu disiplin cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Ceza mahkemesinde görülmekte olan davada, zimmet suçunun davacı tarafından işlendiği hususunun sabit olmadığı gerekçesiyle beraat kararı verilmiş ise de, bu kararın kesinleşmediği, ayrıca yapılan disiplin soruşturması sonucunda davacının üzerine atılı fiili işlediğinin tartışmaya yer vermeyecek şekilde sübut bulduğu, dava konusu işlemde hukuka aykırılık olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Adana Devlet Hastanesinde mutemet olarak görev yapan davacının, Adana Devlet Hastanesine ait banka hesaplarında, geçici görevle gelen veya geçici görevle başka hastanelere giden, aylıksız izinli v.b. durumlarda olanlara çeşitli adlar altında ödemeler hesapladığı, bu kişilerin hesaplarına yatırılması gereken ödemeleri yatırmayarak, bu paraların hastane hesabında kalmasını sağladığı, kalan paraları da kendi hesabına veya borç adı altında üçüncü kişilerin hesabına aktardığı, bu yolla kamunun zarara uğratıldığı gerekçesiyle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/E-g maddesi uyarınca devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılmasının istendiği, düzenlenen rapor sonucunda, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Yüksek Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı işlemiyle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi gereğince "Devlet Memurluğundan çıkarma" cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, anılan kararın iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendinde, “Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiili, Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Aynı Kanun'un 131. maddesinde, "Aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin kovuşturmasını geciktiremez. Memurun ceza kanununa göre mahkum olması veya olmaması halleri, ayrıca disiplin cezasının uygulanmasına engel olamaz." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare Mahkemesince maddi olayın açıklığa kavuşturulması için yapılacak hukuki denetimin, ceza mahkemesi kararından bağımsız olarak, dava dosyasında bulunan ve dava konusu işlemin dayanağını oluşturan soruşturma raporu ile soruşturma raporuna ekli bilgi, belgeler ve alınan ifadeler doğrultusunda yapılması gerekmekle birlikte, re'sen araştırma yetkisi kapsamında, ceza yargılaması sırasında alınan sanık ve tanık ifadeleri, bilirkişi raporları gibi maddi delillerin ve yargılama sonucunda verilen ceza mahkemesi kararı ile bu karardaki tespitlerin kullanılması ve disiplin soruşturma raporu ile ilgili yapılan inceleme neticesinde, disiplin suçuna konu fiil ya da fiillerin sübuta erip ermediğinin tespitine yönelik olarak ilave gerekçe olacak şekilde hükme esas alınması gerektiği de açıktır,
Dosyanın ve UYAP kayıtlarının incelenmesinden; davacıya isnat edilen ve disiplin soruşturmasına konu fiillerin aynı zamanda Türk Ceza Kanunu kapsamında da suç teşkil etmesi nedeniyle davacının "zimmet" suçundan yargılandığı ... Ağır Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile, üzerine atılı zimmet suçunu işlediğine dair cezalandırılmasına yeterli her türlü şüpheden uzak kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği gerekçesiyle beraat kararı verilmiş ise de, anılan kararın bozulduğu, bozma kararı uyarınca yapılan yargılamanın ... Ağır Ceza Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında devam ettiği ve henüz bir karar verilmediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; temyize konu karara esas alınan Ceza Mahkemesi "beraat" kararının bozulmuş olması karşısında, bu ceza yargılaması sonucuna göre yeniden bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerektiğinden, davacı hakkında beraat kararı verilmiş olduğundan da bahisle, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 28/03/2022 tarihinde, kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.
