Büyükşehir Belediye Başkanı olan ilgiliye isnat edilen eylemin Mahalli İdare Birliği Başkanlığından kaynaklanması halinde yetkili merciin o ilin valisi olması gerektiği hakkında.
T.C.
D A N I Ş T A Y Birinci Daire
Esas No : 2018/914
Karar No : 2018/1235
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 3’üncü maddesinin (b) bendinde, ilde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında valinin soruşturma izni vermeye yetkili olduğu, aynı Kanunun 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında ise, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararlara karşı yapılan itirazlara 3’üncü maddenin (e), (f), (g) (Cumhurbaşkanınca verilen izin hariç) ve (h) bentlerinde sayılanlar için Danıştayın idari dairesince, diğerleri için yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu bölge idare mahkemesince bakılacağı hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, aynı Kanunun 3’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında, yetkili mercilerin saptanmasında, memur ve diğer kamu görevlisinin suç tarihindeki görevinin esas alınacağı hükmüne yer verilmiştir. Böylece hem birden fazla kamu görevini eş zamanlı olarak ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlileri, hem de görev yeri ve unvanı değişen memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında suçun işlendiği tarihteki görevin esas alınması suretiyle izin vermeye yetkili merciinin saptanması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı olup aynı zamanda Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği (GABB) Başkanı olan .'a isnat edilen eylemlerin, adı geçenin Belediye Başkanlığı görevinden değil, anılan Birlikteki Başkanlık görevinden kaynaklandığı, 4483 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca memur ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle ve isnat edilen eylem sırasındaki görevleri esas alınarak yetkili merciin saptanması gerektiği, .. ,'ın Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevi sebebiyle ve bu görevi sırasında işlenmeyen atılı eylemlerle ilgili olarak İçişleri Bakanlığınca ön inceleme yaptırılamayacağı ve yetkili merci kararı verilemeyeceği, adı geçenin Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği Başkanlığı görevi sırasında ve bu görevinden kaynaklanan eylemlerin, 4483 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin (j) bendi kapsamında değerlendirilmesi ve hakkında soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi konusunda karar vermeye yetkili merciin görev yaptığı İlin valisi olması gerektiği, 4483 sayılı Kanunda belirtilen makamlara bizzat kullanılmak üzere verilmiş münhasır yetkinin üst makam da olsa başka bir makamca kullanılmasının mümkün olmadığı, öte yandan, .'ın Büyükşehir Belediye Başkanı olması sebebiyle GABB Başkanı olduğunda şüphe bulunmamakla birlikte, mahalli idare birliği statüsündeki GABB'ın Büyükşehir Belediyesinden ayrı tüzel kişiliği olduğu, kuruluş amacına göre bir kısım belediye hizmetlerinin yerine getirilmesiyle yükümlü ve görevli bulunan Birliğin, Büyükşehir Belediyesinin bir birimi olmadığı gibi Belediyenin tüm görevlerini yerine getirmekle sorumlu bulunmadığı, ayrı ve farklı bir tüzel kişilik olarak faaliyetini sürdürdüğü, bu nedenle de adı geçen Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevi sebebiyle işlenen suçlar söz konusu olduğunda, Büyükşehir Belediye Başkanı sıfatı dikkate alınarak İçişleri Bakanınca ön inceleme yaptırılıp karar verilebileceği açıktır.
Açıklanan nedenlerle, itirazların kabulüyle kısmen soruşturma izni verilmesine, kısmen soruşturma izni verilmemesine ilişkin İçişleri Bakanının 11.9.2017 tarih ve Mül.Tef.Ku.Bşk. 2017/237 sayılı kararının; 1’inci, 2’nci ve 3’üncü maddelerden . ve ., 4’üncü, 5’inci ve 6’ncı maddelerden de . ve . için soruşturma verilmesine ilişkin kısmının kaldırılmasına, isnat edilen eylemler nedeniyle ., . ve . hakkında 4483 sayılı Kanun uyarınca işlem yapmaya Diyarbakır Valisinin yetkili olduğu görülerek Diyarbakır Valiliğine gönderilmek üzere dosyanın karar ekli olarak İçişleri Bakanlığına iadesine, kararın bir örneğinin itiraz edenlere gönderilmesine 28.6.2018 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
