Birden fazla yere görevlendirilen iş güvenliği uzmanına harcırah verilir mi?
Kamu Denetçiliği Kurumu, başvuranın iki farklı İş Güvenliği Uzmanı görevlendirmesinin olduğu, kamu görevlisi olup kamu kuramlarında görevlendirilen iş güvenliği uzmanlarının ödemelerinin 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununu kapsamında belirlendiği, 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununu kapsamında çıkartılan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğinde “Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden sayılmaz.” hükmüne yer verildiği gerekçesiyle harcırah talebini reddetmiştir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)
SAYI : 2021/9587-S.21.15475
BAŞVURU NO : 2021/557
KARAR TARİHİ : 29/06/2021
RET KARARI
BAŞVURAN :
BAŞVURUYA KONU İDARE : KONYA VALİLİĞİ
BAŞVURUNUN KONUSU : Harcırah ödemesi talebi hakkındadır.
BAŞVURU TARİHİ : 08/01/2021
BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
Başvuran Kurumumuza yaptığı başvuruda özetle; Kulu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bürosunda iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirildiğini, ikamet ettiği Cihanbeyli ilçesinden haftada iki kez Kulu ilçesine gidip geldiğini belirterek göreve gitmesine ilişkin yolluk harcırah ödemesinin yapılmasını talep etmektedir.
İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
Kurumumuz tarafından Konya Valiliğine gönderilen 19/02/2021 tarihli ve sayılı bilgi ve belge
isteme yazısına cevaben, Konya Valiliği tarafından gönderilen cevabi yazıda; başvuranın görevlendirilmesinin Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 08.01.2016 tarih ve
sayılı İş Güvenliği Uzmanlarının Görevleri konulu yazısının C maddesinin 3. fıkrasına göre valilik onayı ile yapıldığı,
2.1. Aynı yazının (C) maddesinin 4. fıkrasında “Bir personelin birden çok İlçe İŞG Bürosunda görevlendirilmesi halinde; İŞG hizmetlerinin mahallinde başlayacağı, yolda geçen sürelerin İŞG hizmetlerinden sayılamayacağı ilgi (b) Kanun (6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu) ve buna bağlı mevzuatta belirtilmektedir. Bu bağlamda yapılan görevlerde görev mahalli ilgili kurumda başlamakta olup ayrıca bir ödemeye (yolluk+yevmiye) bağlanmaması gerekmektedir.” denildiği, ayrıca İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin 12. Maddesinin 5. fıkrasında “İş güvenliği uzmanları sözleşmede belirtilen süre kadar işyerinde hizmet sunar. Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden düşülür.” hükmünün yer aldığı, mevzuat gereğince harcırah ödemesi yapılamayacağı belirtilmektedir.
Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT
18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı T.C. Anayasasının “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.” hükmü,
14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun Görevi” başlıklı
5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.” hükmü,
6246 Sayılı Harcırah Kanununun “Kanunun Şümulü” başlıklı 1 inci maddesinde; “a) Umumi Muvazeneye dahil dairelerle mülhak ve hususi bütçeli idareler (Köy bütçeleri hariç) ve bunlara bağlı sabit ve mütedavil sermayeli müesseseler; Hususi kanunlarla kurulmuş banka ve teşekküller; (Denizcilik Bankası Türk Anonim Ortaklığı, Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı ve Türk Havayolları Anonim Ortaklığı hariç); c) Yukarıdaki (a) ve (b) fıkralarında yazılı daire, idare, banka, teşekkül ve müesseselerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları teşekkül ve müesseseler; Tarafından ödenecek harcırah bu kanun hükümlerine tabidir” hükmü,
6246 Sayılı Harcırah Kanununun “Harcırah Verilecek Kimseler” başlıklı 4 üncü maddesinde; “Bu Kanunda belirtilen hallerde: 1. Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara; 2. Memur veya hizmetli olmamakla beraber kurumlarca geçici bir vazife ile görevlendirilenlere; 3. Kadrosuzluk dolayısıyla açıkta kalan memurlara ve bunların aile fertlerine; 4. Hizmetlilerden cezaen olmamak üzere vazifelerine son verilenlere ve bunların aile fertlerine; 5. Memur veya hizmetlinin vefatında aile fertlerine, çocuklara refakat ettirilecek memur ve hizmetlilere; 6. Hükümlü, tutuklu veya gözetim altında bulundurulanların sevkinde ya da refakatle görevlendirilen erbaş ve erlere; 7. (Mülga: 31/7/2003-4969/1 md.) 8. Milli ve resmi spor temasları dolayısıyla seyahat edecek sporcu ve idarecilere; 9. Birlik halinde yabancı memleketlere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına ve bunların Türkiye'de bırakacakları aile fertlerine; 10. Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelerdeki askeri şahısların aile fertlerine; 11. Bu Kanunda belirtilen özel hallerde askeri öğrenciler ile erbaş ve erlere; Harcırah verilir.” hükmü,
6246 Sayılı Harcırah Kanununun “Muvakkat Vazife Harcırahı” başlıklı 14 üncü maddesinde; “Birinci maddede yazılı kurumlara ait bir vazifenin ifası maksadiyle muvekkaten yurt içinde veya dışında başka bir yere gönderilenlere ” hükmü, 8. 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun “İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi” başlıklı 8 inci maddesinde; “Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz” hükmü,
Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.
İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin “İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışma Süreleri” başlıklı 12 inci maddesinde; “İş güvenliği uzmanları sözleşmede belirtilen süre kadar işyerinde hizmet sunar. Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden sayılmaz.” hükmü yer almaktadır.
KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde, başvuran hakkında tesis edilen işlemde hukuka ve hakkaniyete aykırı bir durumun bulunmadığı değerlendirildiğinden, ret kararı verilmesine ilişkin öneri Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
Başvuran Kulu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bürosunda iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirildiğini, ikamet ettiği Cihanbeyli ilçesinden haftada iki kez Kulu ilçesine gidip geldiğini belirterek göreve gitmesine ilişkin yolluk harcırah ödemesinin yapılmasını talep etmektedir.
Dosya kapsamında bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi sonucu; başvuranın Antalya İli Kepez İlçesi Akdeniz Sanayi Sitesi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde öğretmen olarak görev yaptığı, Konya İli Kulu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne haftada 2 gün, Cihanbeyli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne haftada 3 gün İş Güvenliği Uzmanı olarak görevlendirildiği, başvuranın iki farklı İş Güvenliği Uzmanı görevlendirmesinin olduğu, 11.1. Kamu görevlisi olup kamu kuramlarında görevlendirilen iş güvenliği uzmanlarının ödemelerinin 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununu kapsamında belirlendiği, 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununu kapsamında çıkartılan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğinde “Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden sayılmaz.” hükmüne yer verildiği görülmektedir.
Başvuranın İş Güvenliği Uzmanı görevi nedeniyle haftada iki kez Kulu ilçesine gidip gelmesine yönelik Yurt İçi Geçici Yolluk talebinde bulunduğu, başvuranın görevlendirmesinin asli görevine ilişkin olmadığı ve Harcırah Kanununun 14 üncü maddesi gereğince ilgili kanunun 1 inci maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği, başvuranın İş Güvenliği Uzmanı olarak 2 adet görevlendirmesi olduğundan ilgili yönetmelik gereğince yolda geçen sürenin çalışma süresinde sayılamayacağı, yapılan görevlendirmeye ilişkin ödemenin 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 8 inci maddesi kapsamında yapılacağı, ilgili mevzuatta harcırah ödemesine ilişkin bir hüküm bulunmadığından idare tarafından gerçekleştirilen işlemlerde hukuka aykırı bir durum tespit edilmemiştir.
İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; İdarelerin Kurumumuz tarafından istenen bilgi ve belgeleri süresinde gönderdiği ve “makul sürede karar verme” ve “kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi” ilkelerine uygun davrandığı, yine idare tarafından şikâyetçiye makul sürede cevapların verildiği ancak şikâyetçiye verilen cevaplarda işleme karşı hangi sürede hangi mercilere başvurulabileceğinin gösterilmemiş olması sebebiyle
Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.
“karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uygun davranmadığı görülmüş olup, idarenin bahse konu ilkelere de uygun davranması önerilmektedir.
HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren ilgili idare işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup Konya İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.
KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN REDDİNE,
Kararın BAŞVURANA ve KONYA VALİLİĞİNE tebliğine;
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi’nce karar verildi.
Şeref MALKOÇ
