Bir alt disiplin cezasının uygulandığı durumlarda tekerrüre esas alınacak ceza

Bir derece hafif ceza uygulandığı durumlarda tekerrüre esas alınacak cezanın, sonuç itibarıyla ilgiliye uygulanan ceza değil, işlenen disiplin suçunun karşılığı olan asıl ceza olduğu ayrıca tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için tekerrüre esas alınan önceki cezanın, sonraki disiplin suçunun işlendiği tarihten önce verilmiş ve ilgiliye tebliğ edilmiş olması gerektiği hakkında.

DANIŞTAY

Onikinci Daire

İşyerine bıraktığı boş izin dilekçesi onaylanmayan memura disiplin cezası verilebilir mi? İşyerine bıraktığı boş izin dilekçesi onaylanmayan memura disiplin cezası verilebilir mi?

Esas No: 2016/219

Karar No: 2019/2802

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İnceleme ve Gerekçe:

Maddi Olay :

........................... olarak görev yapan davacının, 14/04/2014 tarihinde bir gün, 16/04/2014 tarihinde bir gün, 21/04/2014 - 22/04/2014 tarihleri arasında iki gün göreve gelmemesi ile ilgili olarak Kaymakamlık makamınca verilen soruşturma izni üzerine disiplin soruşturmasına başlanılmış ancak daha sonra soruşturmaya, 28/04/2014 - 29/04/2014 tarihleri arasında iki gün göreve gelmeme eylemi de ek soruşturma oluru alınmaksızın dahil edilmiştir.

Disiplin soruşturması sonucunda davacının bu eylemlerinin siibuta erdiği kanaatine varılarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/C- (b) maddesi uyarınca avrı ayrı dört defa aylıktan kesme cezasıyla cezalandırılması teklif edilmiş ancak Kaymakamlık makamınca, davacının daha önce de almış olduğu aylıktan kesme cezaları bulunduğundan bahisle teklifin il disiplin kurulu tarafından değerlendirilmesi talep edilmiştir. Kaymakamlık tarafından kendisine gönderilen dosyası inceleyen il disiplin kurulu, davacının, dört ayrı eyleminden dolayı tek bir aylıktan kesme cezası verilmesine ancak daha önce almış olduğu iki aylıktan kesme cezasının bulunduğu ve aynı derecede cezayı gerektiren farklı fiil ve hallerin üçüncü kez işlendiğinden bahisle tekerrür hükümleri uyarınca bir derece ağır ceza olan kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir.

Bakılan dava bu işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlgili Mevzuat:

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. maddesinin ikinci fıkrasında, "Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların özlük dosyasından silinmesine ilişkin süre içinde tekerrüründe bir derece ağır ceza uygulanır. Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasında bir derece ağır ceza verilir." hükmü yer almaktadır.

Hukuki Değerlendirme:

657 sayılı Kanun'da düzenlenen tekerrür müessesesi, bu Kanun'a göre cezalandırılan bir fiil veya halin belli aralıklarla işlendiği durumlarda, cezanın arttırılarak bir derece ağır ceza olarak uygulanması anlamına gelmektedir. Kanun'da yer alan düzenlemeye göre tekerrür nedeniyle bir derece ağır ceza verilebilecek iki durum bulunmaktadır.

Bu durumlardan ilkinde, cezaya konu olacak fiil veya halin gerçekleşmesinin ardından usulüne uygun olarak yapılacak disiplin soruşturması sonucunda fiilin cezalandırılarak cezanın ilgiliye bildirilmesini takiben aynı veya benzer bir fiilin önceki cezanın özlük dosyasından silinme süresi içinde bir daha işlenmesi gerekmektedir.

Diğer durumda ise almış olduğu ilk disiplin cezası kendisine tebliğ edilen ilgilinin, aynı derecede cezayı gerektiren takat farklı vasıftaki bir fiil veya hal nedeniyle ikinci kez cezalandırılması ve bu cezanın kendisine bildirilmesinden sonra, önceki cezaların özlük dosyasından silinme süresi içinde, tekrar aynı derecede cezayı gerektiren fakat öncekilerden farklı vasıftaki bir fiil veya hali gerçekleştirmiş olması gerekmektedir.

Tekerrür hükümleri kamu görevlisinin davranışlarında daha dikkatli olmasını sağlamak amacını taşıdığından tekerrüre esas alınan önceki ceza veya cezaların ilgiliye tebliğ edilmiş olması, tekerrür hükümlerinin uygulanmasının doğal şartlarındandır. Aksi bir durum öngörülebilirlik ilkesine de aykırılık oluşturacaktır.

Dava konusu işlem, yukarıda açıklanan tekerrür şartları yönünden incelendiğinde;

Davacıya tekerrür hükümlerinin uygulanmasına neden olan iki aylıktan kesme cezasından ilki olan 25/08/2010 tarih ve 160 sayılı söz konusu cezanın özü itibarıyla kademe ilerlemesinin durdurulması cezası olmasına rağmen bir derece hafif ceza uygulaması nedeniyle bu cezanın avlıktan kesme şeklinde uygulandığı ve davacıya 27/09/2010 tarihinde tebliğ edildiği görülmektedir.

Dolayısıyla ilk cezanın aslında aylıktan kesme cezasını gerektirir bir hal nedenivle verilmemiş olması nedeniyle aynı derecede cezayı gerektiren farklı fiil ve hallerin üçüncü kez işlenmesinden söz edilemeyeceği ancak öyle oklumu kabul edilse dahi (657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/C- (ı) maddesi uyarınca aylıktan kesme cezası verilmesine neden olan) ikinci disiplin suçunun, ilk cezanın tebliğ tarihinden sonraki bir tarihte işlenmiş olması gerektiği halde bu suçun, ilk cezanın tebliğ tarihi olan 27/09/2010 tarihinden önce işlendiği ve bu suç nedeniyle tekli! edilen Devlet memurluğundan çıkarma cezasının, yüksek disiplin kurulunca 03/08/2010 tarihinde reddedilmesi üzerine 06/10/2010 tarihinde tekerrüre esas alınan ikinci aylıktan kesme cezasının tesis edildiği görülmektedir.

Dava konusu olayda, aynı fiil veya halin tekerrürünün söz konusu olmadığı gibi aynı derecede cezayı gerektiren farklı fiil ve hallerin üçüncü kez işlenmesi durumunun da mevdana gelmediği ayrıca ikinci suçun, ilk cezanın tebliğ tarihinden önce işlendiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, 657 sarılı Kanun'da düzenlenen tekerrür hükümleri oluşmaksızın davacının bir üst ceza olan kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

Karar Sonucu :

Açıklanan nedenlerle;

2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,

Editör: TE Bilisim