4483 sayılı yasada sayılmamasına rağmen en üst amir ön inceleme izni verebilir mi?
Ön incelemenin ilkelerinin disiplin soruşturmasının ilkelerinden farklı olduğu, karar verecek yetkili mercilerin kanunda tek tek sayıldığı, en üst konumda da olsa yetkisiz merci tarafından alt dereceli kamu görevlisi hakkında karar verilemeyeceği hakkında.
T.C.
DANIŞTAY
BİRİNCİ DAİRE
Esas No: 2019/2003
Karar No: 2019/1994
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
Dosyanın incelenmesinden, ... Ortaokulu Müdürü ...'nın Okula kayıt sırasında Okulda seviye sınıfları oluşturacağını söyleyerek çocuklarının bu sınıflarda eğitim-öğretim görmesini isteyen velilerden kayıt parası adı altında para almak suretiyle menfaat temin etmek, bazı velilerden TEOG kaynaklı kurs için kırtasiye adı altında para istenerek velilere belirli kırtasiyelere para yatırtıldığı, v.s. eylemleri nedeniyle şikayetçi ... tarafından adı geçen hakkında disiplin soruşturması yürütürken 10.1.2018 ve 15.1.2018 tarihlerinde yaşanan olaylarda ...'nın şikayetçiyi tehdit ettiği, hakarette bulunduğu, adı geçenin malına zarar verdiği, soruşturma yapmasını engellediği iddiaları üzerine şikayetçiden bu soruşturma görevinin alınarak ... ve ...'ye devredildiği, şikayetçi tarafından yapılan inceleme ve araştırmalar esnasında ...'ya isnat edilen eylemlerin sübuta erdiği tespit edildiği halde, adı geçenlerin ... 'nın yanında yer aldığı, bazı delillerin karartılmasına göz yumdukları, suç niteliğindeki fiilleri gerçeğe aykırı şekilde saptırdıkları, ...'nın tanıkları etkilemesine, soruşturmayı yönlendirmeye çalışmasına sessiz kaldıkları, adli mercilere intikali gereken konuları bu mercilere intikal ettirmedikleri, fiili duruma ve gerçeğe aykırı, taraflı değerlendirmeler yaptıkları, delillerin tamamını toplamadıkları, ceza ve işlenen fiil açısından ...'ya orantısız disiplin cezası teklif ederek ve bazı fiiller yönünden disiplin cezası teklif etmeyerek, iddialarla ilgili illiyet bağı bulunan ve disiplin soruşturması emri verilen aynı Okulda Müdür Yardımcıları olan ..., ..., ... ve ... hakkında inceleme yapmayarak ve teklif getirmeyerek, yeterli incelemeyi ve araştırmayı yapmadan olaylar hakkında mesnetsiz ve mevzuata aykırı yorumlarda bulunarak disiplin soruşturmasını yürüttükleri, böylece ... 'yı ve adı geçen diğer kişileri korudukları, ... 'nın hak ettiği cezayı almadığı, adı geçen hakkındaki söz konusu iddiaların üzerinin kapatıldığının iddia edildiği görülmüştür.
1 ’inci maddeden ilgililere isnat edilen eylemlerle ilgili olarak, ... hakkındaki şikayet konusu soruşturmada, iddialarla ilgili olarak Okulda görevli öğretmen, personel ile çok sayıda velinin ifadelerine başvurulduğu, bu ifadelerde adı geçenin menfaat temin ettiğine ilişkin beyanları olmadığı, öte yandan, disiplin soruşturması raporunda adı geçen hakkında "Bazı sınıflarda not ayrımı gözeterek notları yüksek olan öğrencilere yönelik seçilmiş sınıf oluşturmak" eylemi nedeniyle kınama cezası, "Okulun özel kurum/kuruluşlara borcu olduğunu söyleyerek bazı velileri gönüllü bağış adı altında bu kurum/kuruluşlara para yatırtmak" eylemi nedeniyle 1/30 oranında aylıktan kesme cezası, "2016-2017 eğitim-öğretim yılı sonunda bazı öğrenci velilerini TEOG (mülga) kursu için 400 TL kaynak kitap ve deneme sınav ücreti adı altında kırtasiyelere ücret yatırmak üzere yönlendirmek" eylemi nedeniyle kınama cezası, "5/f sınıfı öğrenci velilerine (WhatsApp üzerinden) Milli Eğitim ya da Emniyet tarafından çağrıldıklarında kendileri ile görüşmeden gitmemeleri gerektiği yönünde mesaj göndermek" eylemi nedeniyle uyarma cezası verilmesinin teklif edildiği, ayrıca söz konusu iddialarla illiyet bağı olmadığı anlaşılan Müdür Yardımcıları ..., ..., ... ve ...'in disiplin soruşturması kapsamından çıkartıldığı, yeniden alman onayda bu kişilerin isimleri bulunmadığından haklarında disiplin cezası teklif edilmediği, öte yandan, soruşturmacı veya incelemeci olarak görevlendirilenlerin, soruşturma veya inceleme raporu düzenleme görevlerini yerine getirirken elde edilen bulguların saptırılması veya delillerin karartılması gibi davranış ve değerlendirmeleri hariç olmak üzere, elde ettikleri belge ve bilgilerle uyumlu kanaatlerine göre getirdikleri teklifler nedeniyle haklarında görevleri sebebiyle suç işledikleri yolundaki iddiaların, bu hususun aksini ortaya koyacak nitelikte ciddi belgelere dayanması gerektiği, bu dosyada ise, ilgililerin yaptığı inceleme sonucu elde ettiği bilgi ve belgelere göre teklifte bulundukları, bu hususun aksini ortaya koyan, ... ve ...'nün yanlı soruşturma yürüttüklerine ilişkin şikayetçi ...'nın şikayet ve itiraz dilekçelerindeki hususlardan başka somut bilgi, belge, delil olmadığı, kaldı ki, disiplin soruşturması raporundaki değerlendirmelerin ve önerilerin ceza vermeye ve işlem temin etmeye yetkili makamlar açısından bağlayıcılığının bulunmadığı, bu nedenlerle l’inci maddeden ilgililere isnat edilen eylemlerin, haklarında soruşturma yapılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı anlaşıldığından, Milli Eğitim Bakanının 9.5.2019 tarih ve E.9226367 sayılı kararının; l’inci maddede belirtilen eylemden ... ve ... için soruşturma izni verilmemesine ilişkin kısmına yapılan şikayetçi itirazının reddine,
Diğer taraftan, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun izin vermeye yetkili merciler başlığım taşıyan 3’üncü maddesinin (b) bendinde, ilde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında valinin, soruşturma izni vermeye yetkili olduğu, aynı maddenin fıkrasında ast memur ile üst memurun aynı fiile iştiraki halinde iznin, üst memurun bağlı olduğu merciden isteneceği hükme bağlanmıştır.
2’nci maddeden ilgiliye isnat edilen eylemle ilgili olarak, ...'nın ... Ortaokulu Müdürü olduğu, 1 ’inci ve 2’nci maddelerdeki ön inceleme konusu eylemlerin birbirinden farklı olduğu, bu nedenle 2’nci maddede belirtilen eylemin, ast memurun üst memur ile iştirak halinde işlendiğinin kabul edilemeyeceği, bu eylem sebebiyle ... hakkında soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verme yetkisinin 4483 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin (b) bendi uyarınca .................... Valisinde olduğu anlaşıldığından, itirazın kabulüyle Milli Eğitim Bakanının 9.5.2019 tarih ve E.9226367 sayılı kararının; 2’nci maddede belirtilen eylemden ... için soruşturma izni verilmemesine ilişkin kısmının kaldırılmasına,
Dosyanın, 2’nci maddeden ... hakkında ............Valisince karar verilmesi için tefrik edilerek ..............Valiliğine iletilmek üzere karar ekli olarak Milli Eğitim Bakanlığına iadesine, kararın bir örneğinin itiraz edenin vekiline gönderilmesine 19.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
