Müdürlük kadrosuna tedviren görevlendirilen personele müdür kadrolu personelin sosyal denge tazminatı ödenir mi? 

Sayıştay Temyiz Kurulu, 5393 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesi uyarınca çalıştırılan sözleşmeli personelden müdürlük kadrolarına tedviren görevlendirilenlere, sosyal denge tazminatı sözleşmesinde müdür unvanlı kadrolarda bulunanlar için öngörülen tutarın ödenmesinin kamu zararı olmadığına hükmetti.

Şartları taşımayan işçiye sorumluluk zammı ödenmesi

31 sayılı İlamın 6 ncı maddesiyle; … Belediyesinde Fen İşleri Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’e, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’ye ve Bilgi İşlem Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’ya sosyal denge tazminatı sözleşmesinde müdür unvanlı kadrolarda bulunanlar için öngörülen tutar üzerinden sosyal denge tazminatı ödenmesi sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak; … Belediyesinde 5393 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesi uyarınca çalıştırılan sözleşmeli personelden müdürlük kadrolarına tedviren görevlendirilenlere, sosyal denge tazminatı sözleşmesinde müdür unvanlı kadrolarda bulunanlar için öngörülen tutarın ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığından … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına hükmedilmiştir.

…

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Temyize konu Daire Kararında … Belediyesinde Fen İşleri Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’e, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’ye ve Bilgi İşlem Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’ya sosyal denge tazminatı sözleşmesinde müdür unvanlı kadrolarda bulunanlar için öngörülen tutar üzerinden sosyal denge tazminatı ödenmesi sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak; … Belediyesinde 5393 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesi uyarınca çalıştırılan sözleşmeli personelden müdürlük kadrolarına tedviren görevlendirilenlere, sosyal denge tazminatı sözleşmesinde müdür unvanlı kadrolarda bulunanlar için öngörülen tutarın ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığından … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına hükmedildiği görülmektedir.

Sayıştay Başsavcılığı adına temyiz talebinde bulunan … temyiz dilekçesinde özetle sözleşmeli personelin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi personel için ihdas edilmiş olan müdür kadrolarına vekâlet edebilmelerinin ilgili mevzuat hükümlerine göre mümkün olmadığını, dolayısıyla müdür unvanlı kadrolara vekâlet eden sözleşmeli personele 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na göre belediye ile yetkili sendika arasında imzalanan sözleşmede Müdürü unvanlı kadrolarında bulunanlar için öngörülmüş olan sosyal denge tazminatının ödenemeyeceğini ifade ederek … TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına dair hükmün bozulmasını talep etmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Norm kadro ve personel istihdamı” başlıklı 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında;

“Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir.

…” hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “İstihdam şekilleri” başlıklı 4 üncü maddesinde;

“Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürülür.

A) Memur: Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır. Yukarıdaki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti, araştırma, planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve yetkili olanlar da memur sayılır.

B) Sözleşmeli personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.

…”

“Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları” başlıklı 86 ncı maddesinde;

“Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir. Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıldır.

…

Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebilir.” hükümleri yer almaktadır.

17.05.1987 tarihli ve 19463 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 99 seri no.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği’nde ise;

“…

2. Asilde aranan şartlara sahip vekil memur bulunamadığı takdirde, hizmetin aksamadan yürütülebilmesi bakımından herhangi bir şekilde boşalmış veya boş bulunan bir görevin öncelikle varsa yardımcıları yoksa asilde aranan şartlara en yakın personel tarafından tedviren gördürülmesi mümkün görülmektedir.

…” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden memurların çeşitli nedenlerle işlerinden geçici olarak ayrılmaları durumunda yerlerine kurum içinden, diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabileceği, ayrıca boş kadrolara ait görevlerin lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekâleten gördürülebileceği, asilde aranan şartlara sahip vekil memur bulunamadığı takdirde, hizmetin aksamadan yürütülebilmesi bakımından herhangi bir şekilde boşalmış veya boş bulunan bir görevin öncelikle varsa yardımcıları, yoksa asilde aranan şartlara en yakın personele tedviren gördürülmesinin mümkün olduğu anlaşılmaktadır.

Temyize konu olayda da 5393 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesine göre istihdam edilen ve yukarıda adı geçen personelin Fen İşleri Müdürlüğü, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü ve Bilgi İşlem Müdürlüğüne tedviren görevlendirildiği ve kendilerine sosyal denge sözleşmesi uyarınca tedviren müdürlük görevi yürütenler için öngörülen tutarda sosyal denge tazminatı ödendiği görülmektedir.

4688 sayılı Kamu Görevlileri ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32 nci maddesinde;

“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir.

…”

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 15 inci maddesinde;

“Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenebilir. Sosyal denge tazminatının ödenebilecek aylık tutarı, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa göre yapılan toplu sözleşmede belirlenen tavan tutarı geçmemek üzere ilgili belediye ve il özel idaresi ile ilgili belediye ve il özel idaresinde en çok üyeye sahip kamu görevlileri sendikası arasında anılan Kanunda öngörülen hükümler çerçevesinde yapılabilecek sözleşmeyle belirlenir.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca Belediye Meclisinin 06.05.2019 tarih ve 25 sayılı Kararına istinaden … Belediyesi ile yetkili sendika arasında 01.04.2019-31.12.2019 tarihleri arasını kapsayan bir sosyal denge sözleşmesi imzalanmıştır.

Anılan Sözleşme’nin “Sosyal Denge Tazminatı” başlıklı 11 inci maddesinde;

“a) Sosyal Denge Tazminatı işveren tarafından her ayın maaş günü ödenen meblağı kapsar.

…

Bu çerçevede, tüm memur ve sözleşmeli personele aylık net 330,00-TL, müdürlük görevine ücretsiz vekâlet edenler, tedviren ve 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi görevi görevlendirilen personele aylın net 550,00-TL,

Ayrıca bu görevlendirmelerde geçici olanlara üç aydan fazla devam eden kısmı için aylık net 550,00-TL ödenir.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve belediye ile yetkili sendika arasında imzalanan sosyal denge sözleşmesi birlikte değerlendirildiğinde Fen işleri Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’e, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’ye ve Bilgi İşlem Müdürlüğü görevini vekâleten yürüten sözleşmeli personel …’ya sosyal denge sözleşmesinde tedviren müdürlük görevi yürütenler için öngörülen tutarda sosyal denge tazminatı ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, yukarıda açıklanan nedenlerle Başsavcılığın temyiz talebinin reddi ile 31 sayılı İlamın 6 ncı maddesiyle verilen … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına dair hükmün TASDİKİNE, (Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …’in aşağıda yazılı karşı oy gerekçelerine karşı) oy çokluğu ile,

6085 sayılı Kanun’un 57 nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştayda karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,

Karar verildiği 03.05.2023 tarih ve 54989 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

Karşı oy gerekçesi/Azınlık görüşü

Üye …, Üye … ve Üye …’nın karşı oy gerekçesi

26.11.2022 tarih ve 32025 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7421 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 10 uncu maddesinde;

“MADDE 10-25/6/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 16- Konusu suç teşkil etmemek kaydıyla; bu maddenin yürürlük tarihine kadar bu Kanun veya 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümlerine aykırı olarak sosyal denge tazminatı ödediği tespit edilen il özel idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinin yetkili veya görevli olan sorumluları hakkında yapılan bu ödemeler nedeniyle idari veya mali yargılama ve takibat yapılamaz; başlamış olanlar işlemden kaldırılır.” hükmü yer almaktadır.

Bu hüküm karşısında … Belediyesi 2019 yılı Hesabı ile ilgili olarak Sayıştay 5. Dairesince çıkartılan 31 sayılı İlamın 7421 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesi kapsamında bulunduğu anlaşılan 6 ncı maddesi hakkında mali yargılama ve takibat yapılamayacağından temyiz konusu dosyanın ilgili maddesinin işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.

Üye … ve Üye …’in karşı oy gerekçesi

5393 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesine göre istihdam edilen sözleşmeli personelin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi personel için ihdas edilmiş olan müdür unvanlı kadrolara vekâleten görevlendirilmesi mümkün olmadığından, müdür unvanlı kadrolara vekâlet eden sözleşmeli personele müdür unvanlı kadrolarda bulunanlar için öngörülmüş olan sosyal denge tazminatı ödenmesi mevzuata aykırı olduğundan, 31 sayılı İlamının 6 ncı maddesiyle verilmiş olan "kamu zararı oluşmayan … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına" ilişkin hükmün bozulmasına, yeniden hüküm tesisinin temini için dosyanın hükmü veren Daireye gönderilmesine karar verilmesi gerekir.