Büyükelçiliklerde çalışan Türk Vatandaşlarının ücret gelirlerinin vergilendirilmesi hakkında özelge
İngiltere Büyükelçiliğinde teknik personel olarak çalışan ve ücretini döviz olarak alan bir personel, ücret gelirleri için gelir vergisi beyannamesi verip vermeyeceği ile Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (14) numaralı bendinde yer alan istisnadan faydalanıp faydalanamayacağı hususunda görüş talebinde bulunmuştur.
İlgilinin talebi üzerine Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü E-38418978-120[23/24]-357576 sayı ve 03.07.2024 tarihli özelge yayınlamıştır.
Söz konusu özelgede; İngiltere Büyükelçiliğindeki görevi dolayısıyla elde edilen tevkif suretiyle vergilendirilmeyen ücret gelirinin Gelir Vergisi Kanununun 95 inci maddesi kapsamında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerektiğini, diğer taraftan, İngiltere Büyükelçiliği kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işveren olarak değerlendirilemeyecek olup Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (14) numaralı bendinde sayılan şartları taşımayan söz konusu ücret ödemelerine anılan istisna hükmünün uygulanmasının mümkün olmadığı belirtildi.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı: E-38418978-120[23/24]-357576 03.07.2024
Konu:İngiltere Büyükelçiliğinde çalışan T.C. vatandaşının elde ettiği ücret gelirinin GVK 23/14 md. kapsamında değerlendirilmesi
İlgi:...
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; İngiltere Büyükelçiliğinde teknik personel olarak çalışmakta olduğunuz ve ücretinizi döviz olarak aldığınız belirtilerek söz konusu ücret gelirleri için gelir vergisi beyannamesi verip vermeyeceğiniz ile Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (14) numaralı bendinde yer alan istisnadan faydalanıp faydalanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMASI YÖNÜNDEN;
Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Gelir ve Sermaye Değer Artış Kazançları Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması 1/1/1989 tarihinden itibaren uygulanmaktadır.
Anlaşmanın "Kamu Görevleri" başlıklı 19 uncu maddesinde;
"1. (a) Bir Akit Devletin kendisine, politik alt bölümüne, veya bir mahalli idaresine bir gerçek kişi tarafından verilen hizmetler karşılığında, bu Devlet, alt bölüm veya idare tarafından sağlanan ve emekli maaşı dışında kalan menfaatler, yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir.
(b) Bununla beraber, hizmet diğer Akit Devlette sunulduğunda ve hizmeti sunan gerçek kişi o Devletin mukimi olduğunda, sağlanan bu menfaatler yalnızca bu diğer Devlette vergilendirilecektir. Ancak bu kişinin:
(i) Diğer Akit Devletin vatandaşı olması veya
(ii)Yalnızca hizmet sunmak için bu diğer Devletin mukimi durumuna geçmemiş olması zorunludur."
hükmü yer almaktadır.
Anlaşmanın yukarıda yer verilen 19 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (b) bendi hükmü uyarınca, Türkiye'de mukim olmanız ve T.C. vatandaşlığı taşımanız nedeniyle İngiltere'nin Ankara Büyükelçiliğindeki çalışmalarınız karşılığında yapılan ücret ödemelerini vergileme hakkı yalnızca Türkiye'ye ait olup vergilendirmenin iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde yapılması gerekmektedir.
GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
-"Mükellefler" başlıklı 3 üncü maddesinde, "Aşağıda yazılı gerçek kişiler Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilirler:
1. Türkiye'de yerleşmiş olanlar;
...",
-"Diplomat muaflığı" başlıklı 15 inci maddesinde, "Yabancı devletlerin Türkiye'de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (Fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o memleketin uyrukluğunda bulunan memurları, Türkiye'de resmi bir göreve memur edilenler bu sıfatlarından dolayı ve karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisinden muaftırlar.
..." ,
-"Ücret istisnası" başlıklı 16 ncı maddesinde, "Yabancı elçilik ve konsoloslukların 15 inci maddeye girmeyen memur ve hizmetlilerinin yalnız bu işlerinden dolayı aldıkları ücretler karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisinden istisna edilir."
"Ücretlerde" başlıklı 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (14) numaralı bendinin (a) alt bendinde, "Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretler",
- "Ücretin tarifi" başlıklı 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.
...",
-"Tevkifata tabi olmayan ücretler" başlıklı 95 inci maddesinde, "Aşağıda yazılı hizmet erbabının ücretleri hakkında vergi tevkif usulü cari olmaz;
...
2- 16 ncı maddede yazılı istisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri;
....
Bunlar gelirlerini, bu kısmın 2 nci bölümündeki hükümlere göre, yıllık beyanname ile bildirirler."
hükümlerine yer verilmiştir.
Buna göre, ülkemizde bulunan yabancı büyükelçilik ve konsolosluklarında çalışan Türk vatandaşı ve diğer ülke vatandaşlarına ödenen ücretlerin karşılıklı olarak gelir vergisinden istisna tutulabilmesi için yabancı ülkelerde bulunan Türk Büyükelçilik ve Konsolosluklarında çalışan Türk vatandaşı ve diğer ülke vatandaşı personelin ücretlerinin de gelir vergisinden istisna edilmiş olması gerekmektedir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca, Dışişleri Bakanlığından alınan 06.05.2021 tarihli ve E-82627212-846.01-32731894 sayılı yazı ekinde yer alan karşılıklılık esası uygulamalarını gösteren listenin tetkikinden, İngiltere'deki temsilciliklerimizde görev yapan İngiliz uyruklu sözleşmeli personelin ücret gelirlerinin İngiltere'de vergilendirildiği anlaşılmakta olup karşılıklılık esası gereği İngiltere Büyükelçiliğindeki göreviniz dolayısıyla elde ettiğiniz tevkif suretiyle vergilendirilmeyen ücret gelirinizin Gelir Vergisi Kanununun 95 inci maddesi kapsamında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, İngiltere Büyükelçiliği kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işveren olarak değerlendirilemeyecek olup Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (14) numaralı bendinde sayılan şartları taşımayan söz konusu ücret ödemelerine anılan istisna hükmünün uygulanması mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
