YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA KURULLARIN İŞLEYİŞİ HAKKINDA BİLGİ NOTU
2547 sayılı Kanun ile yükseköğretim kurumlarının bünyesinde çok sayıda kurulun tanımlandığı ve bu kurulların kendi görev alanlarında karar organı olarak çok önemli işlevler yüklendiği görülmektedir. Bahse konu kurulların oluşma şekli, toplanma usulü, görevleri, toplantı ve karar nisabı aşağıdaki tablo yardımıyla özetlenebilir:
Kurulların çalışması ile ilgili olarak yukarıdaki tabloda özetlenen kurallar dışında uygulamada ortaya çıkan bazı hususlara da dikkat edilmesinde yarar vardır. Bu hususlara aşağıda kısaca değinilmiştir.
Tablo incelendiğinde anlaşılacağı üzere; mevzuata göre kurul toplantılarında, toplantı yeter sayısı üye sayısının yarısından fazlası, karar yeter sayısı katılanların salt çoğunluktur. Uygulamada ortaya çıkan sorunlar hakkında verilen yargı kararlarında konuyla ilgili olarak ortaya çıkan belirsizlikler giderilmiştir. Bu çerçevede örneğin bir fakülte yönetim kurulunun Dekan, 3 profesör üye, 2 doçent üye, 1 doktor öğretim üyesi olmak üzere 7 üyeden oluştuğu dikkate alındığında, toplantı yeter sayısının (7/2=3,5'tan fazlası) 4 kişi, karar yeter sayısının ise 3 kişiden az olamayacağı, (asgari toplantı yeter sayısı olan 4 kişiye göre) bu durumda toplantıya 3 kişi katılsa ve 3 imza olsa bile bu kararın hukuki anlamda hüküm ve sonuç doğurmayacağı dikkatten kaçmamalıdır. Bu nedenle her toplantı ve her karar açısından toplantı nisabı ve karar nisabının sağlanmasına dikkat edilmelidir.
Yapılan toplantı ve alınan kararlarda kurullara üye kişilerin tamamının bulunması esastır. Bulunmayan üyelerin ise geçerli bir mazereti olmalıdır (Örneğin; görevli, izinli, raporlu gibi). Toplantı tutanaklarının başında toplantıya katılanların yanı sıra katılmayanların da yazılması ve katılmayış mazeretlerinin tutanağa geçirilmesi uygun olacaktır.
Bir yönetim kurulu üyesinin (6 ay gibi) geçici görevlendirmesi veya yurtdışı eğitime gitmesi gibi hallerde görev süresi dolmasa bile yerine yeni bir öğretim üyesinin seçilmesinin, üyenin temsil ettiği kitlenin (Profesör, Doçent, Doktor Öğretim Üyesi vb.) iradesinin kurullara yansıması açısından uygun olacaktır.
Toplantı sonunda alınan kararların hemen imza altına alınmasının, ortaya çıkabilecek olumsuzlukların bertaraf edilmesi açısından çok büyük önem taşıdığı, toplantılarda alınan kararların bir sonraki toplantıda imza altına alınması ya da üyelere dolaştırılarak imzalatılması durumunda hataların ortaya çıktığı görülmektedir. Alınan kararlarda toplantıda olmayan kişilerin kararda imzasının olması ya da toplantıda olan kişilerin imzasının alınamaması, yeni üye olan kişilerin imzasının olması ya da üyeliği düşen kişinin kararın alındığı toplantıda olmasına rağmen imzasının alınmaması şeklinde çeşitli aksaklıklar çıkabilmektedir. Dolayısıyla hukuken alınan kararın geçerli olması ya da sakatlanmaması açısından ve alınan kararda oyu olan ya da olmayan kişilerin hukuki sorumluluklarının doğru tespiti açısından bu hususa özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir.
Alınan kararlara katılmayan, karşı oy veren kişilerin alınan her bir karar için ayrı ayrı ismen belli olması gerekmektedir. "8/3 oy çokluğu ile" ya da "toplantıya katılanlardan 8'inin oyçokluğu ile" şeklindeki ifadeler uygun değildir. Alınan karara katılmayan kişilerin kimler olduğu hususunda her hangi bir şüphe olmayacak şekilde kararların imza altına alınması gerekmektedir. Ayrıca karara katılmayanların neden katılmadıklarına ilişkin açıklamaları varsa, bu açıklamanın da kararın eki olarak kayıt altına alınması gerekmektedir.
Kararların aynı sayfa içerisinde ardı ardına alındığı durumda her sayfanın altına katılan üyelerin her sayfada parafının olması ve son sayfada imzaları açılarak imzalanması, her bir kararın ayrı bir sayfaya kaydedilmesi şeklinde bir yöntemin belirlenmesi durumunda ise her bir kararın katılan üyeler tarafından imzalanması gerekmektedir.
Karar defterlerinde Raportör olarak katılan kişilerin kararları imzalamasının, toplantı ve karar nisabının hesaplanmasında karışıklıklara yol açabileceği değerlendirildiğinden, raportörlerin imzası yerine kararların altında paraflarına yer verilmesi daha uygun olacaktır.
Kararların kayıt altına alınması ve muhafazasının güvence altına alınması açısından kararların karar defterine alınması ya da alınan kararların karara defterine yapıştırılması, defterin her sayfasının 1 den başlayarak numaralandırılmış olması ve kararlar eğer yapıştırılıyor ise yapıştırılan sayfaların dört kenarından, mührün yarısı defter sayfasına, yarısı yapıştırılan sayfaya gelecek şekilde mühürlenmesi gerekmektedir.
|
KURUL |
ÜYELERİ |
TOPLANMA USULÜ |
TOPLANTI NİSABI |
GÖREVLERİ |
KARAR NİSABI |
|
ÜNİVERSİTE SENATOSU |
Rektörün başkanlığında, rektör yardımcıları, dekanlar ve her fakülteden fakülte kurullarınca üç yıl için seçilecek birer öğretim üyesi ile rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokul müdürlerinden teşekkül eder (2547 sayılı Md.14) |
Her eğitim - öğretim yılı başında ve sonunda olmak üzere yılda en az iki defa toplanır. Ayrıca, Rektör gerekli gördüğü hallerde senatoyu toplantıya çağırır (2547 sayılı Md.14) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
araştırma ve yayım faaliyetlerinin esasları hakkında karar almak,
programını ve takvimini inceleyerek karara bağlamak,
enstitü ve yüksekokul kurullarının kararlarına yapılacak itirazları inceleyerek karara bağlamak,
|
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz.(2547 sayılı Md.61) |
|
ÜNİVERSİTE YÖNETİM KURULU |
Rektör başkanlığında dekanlardan, üniversiteye bağlı değişik öğretim birim ve alanlarını temsil edecek şekilde senatoca dört yıl için seçilecek üç profesörden oluşur. Ayrıca, Rektör yardımcıları oy hakkı olmaksızın yönetim kurulu toplantılarına katılabilirler (2547 sayılı Md.15) |
Rektör gerektiğinde yönetim kurulunu toplantıya çağırır. (2547 sayılı Md.15) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
senato kararlarının uygulanmasında, belirlenen plan ve programlar doğrultusunda rektöre yardım etmek,
uygulanmasını sağlamak; üniversiteye bağlı birimlerin önerilerini dikkate alarak yatırım programını, bütçe tasarısı taslağını incelemek ve kendi önerileri ile birlikte rektörlüğe, vakıf üniversitelerinde ise mütevelli heyetine sunmak,(1)
|
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz (2547 sayılı |
|
Md.61) |
|||||
|
FAKÜLTE KURULU |
Dekan başkanlığında fakülteye bağlı bölümlerin başkanları ile (varsa) fakülteye bağlı enstitü ve yüksekokul müdürlerinden ve üç yıl için fakültedeki profesörlerin kendi aralarından seçecekleri üç, doçentlerin kendi aralarından seçecekleri iki, doktor öğretim üyelerinin kendi aralarından seçecekleri bir öğretim üyesinden oluşur (2547 sayılı Md.17) |
Fakülte kurulu olağan şekilde her yarıyıl başında ve sonunda toplanır. Ayrıca, Dekan gerekli gördüğü hallerde fakülte kurulunu toplantıya çağırır (2547 sayılı Md.17) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
|
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz (2547 sayılı |
|
Md.61) |
|
FAKÜLTE YÖNETİM KURULU |
Fakülte yönetim kurulu, dekanın başkanlığında fakülte kurulunun üç yıl için seçeceği üç profesör, iki doçent ve bir doktor öğretim üyesinden oluşur (2547 sayılı Md.18) |
Fakülte yönetim kurulu dekanın çağırısı üzerine toplanır. (2547 sayılı Md.18) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
ettiği esasların uygulanmasında dekana yardım etmek,
tasarısını hazırlamak,
|
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz (2547 sayılı |
|
Md.61) |
|||||
|
ENSTİTÜ KURULU |
Müdür başkanlığında, müdüı yardımcıları ve enstitüyü oluşturan ana bilim dalı başkanlarından oluşur (2547 sayılı Md.19) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Fakülte Kurulu'na verilmiş olan görevleri enstitü bakımından yerine getirir. (2547 sayılı Md.19) |
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz (2547 sayılı |
|
|
Md.61) |
|||||
|
ENSTİTÜ YÖNETİM KURULU |
Müdür başkanlığında, müdür yardımcıları, müdürce gösterilecek altı aday arasından enstitü kurulu tarafından üç yıl için seçilecek üç öğretim üyesinden oluşur. (2547 sayılı Md.19) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Fakülte Yönetim Kurulu'na verilmiş olan görevleri enstitü bakımından yerine getirir (2547 sayılı Md.19) |
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz (2547 sayılı |
|
|
Md.61) |
|
YÜKSEKOKUL KURULU |
Müdür başkanlığında, müdür yardımcıları ve okulu oluşturan bölüm veya ana bilim dalı başkanlarından oluşur (2547 sayılı Md.20) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Fakülte Kurulu'na verilmiş olan görevleri yüksekokul bakımından yerine getirir (2547 sayılı Md.20) |
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz (2547 sayılı Md.61) |
|
|
YÜKSEKOKUL YÖNETİM KURULU |
Müdür başkanlığında, müdür yardımcıları ile müdürce gösterilecek altı aday arasından yüksekokul kurulu tarafından üç yıl için seçilecek üç öğretim üyesinden oluşur. (2547 sayılı Md.20) |
Yükseköğretim Kurulu dışında yer alan kurulların toplantı nisabı kurul üye tamsayısının yarıdan fazlasıdır (2547 sayılı Md.61) |
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Fakülte Yönetim Kurulu'na verilmiş olan görevleri yüksekokul bakımından yerine getirir (2547 sayılı Md.20) |
Bütün kurullarda kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Ayrıca, her üye oyunu kabul veya ret yoluyla vermekle görevlidir. Çekimser oy kullanılamaz (2547 sayılı Md.61) |
