Sürekli eğitim merkezi müdürlerine döner sermayeden koordinatörlük ücreti ödenmesi
Sayıştay Temyiz Kurulu tarafından Kanunda sayılmayan Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür ve Müdür Yardımcılarına döner sermaye gelirlerinden “koordinatörlük ücreti” adı altında ve yönetici payı olarak ek ödeme yapılması kamu zararı olarak kabul edildi.
Kamu İdaresi Türü | Yüksek Öğretim Kurumları |
---|---|
Yılı | 2017 |
Dairesi | 1 |
Dosya No | 45532 |
Tutanak No | 49717 |
Tutanak Tarihi | 16.6.2021 |
Kararın Konusu | Personel Mevzuatı ile İlgili Kararlar |
Kanunda sayılmayan Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür ve Müdür Yardımcılarına döner sermaye gelirlerinden “koordinatörlük ücreti” adı altında ve yönetici payı olarak ek ödeme yapılması:
161 sayılı İlamın 18. maddesiyle; Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür ve Müdür Yardımcılarına döner sermayeden “koordinatörlük ücreti” adı altında ve yönetici payı olarak ek ödeme yapıldığı gerekçesiyle … TL’nin tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir.
Sorumlular [(Ödeme Emri Belgesi Üzerinde İmzası Bulunan) Harcama Yetkilisi sıfatıyla temyiz talep eden …, (Ödeme Emri Belgesi Üzerinde İmzası Bulunan) Gerçekleştirme Görevlisi sıfatıyla temyiz talep eden … ve (Yönetim Kurulu Kararı Üzerinde İmzası Bulunan) Yönetim Kurulu Başkanı sıfatıyla … ile (Yönetim Kurulu Kararı Üzerinde İmzası Bulunan) Yönetim Kurulu Üyesi sıfatıyla …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, .., …, … ve …], ortaklaşa gönderdikleri temyiz dilekçesinde özetle;
İSTEM :
…-SEM Merkez Müdür ve Müdür Yardımcıları kursların her aşamasında fiili olarak çalıştığından, kurs gelirlerinin elde edilmesinde doğrudan katkılarının somut olduğu ve ödemenin 2457 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve hatta (e) fıkralarına uygun olduğu düşünüldüğünden döner sermaye gelirlerinden yapılan ek ödemenin kamu zararı olarak değerlendirilmemesinin istendiğini,
TEMYİZ ÖZETİ:
…-SEM tarafından düzenlenen kurslar için … Üniversite Yönetim Kurulu tarafından 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve (e) fıkraları gereği, genellikle hafta sonu ve akşam 17:00'den sonra düzenlenen kurslarda kurs koordinatörü ve koordinatör yardımcıları olarak görevlendirilen (Dilekçe Eki: 1), kursların düzenlenmesinde fiili olarak görev alan, kursların yapılmasına doğrudan katkısı olan, Merkez Müdür ve Müdür Yardımcılarına yapılan koordinatörlük ücreti ödemesinin. 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (f) fıkrası kapsamında “yönetici payı" olarak değerlendirildiği ve yapılan ödemenin “koordinatörlük” adı altında yapılmasının, ödemenin niteliğini değiştirmediği ve ayrıca yöneticilerin hafta sonu ve mesai saatlerinde ifa ettiği koordinatörlük faaliyetleri, görevinin gerektirdiği “asli” faaliyetler kapsamında değerlendirilerek, yapılan ödemenin mevzuata aykırı olduğundan bahisle 5018 sayılı Kanunun 71 inci maddesi kapsamında ilgililere ödenen tutarın kamu zararına neden olduğuna ilam maddesine temyiz başvuru yapmanın hâsıl olduğunu, kursların oluşmasında, gelirin elde edilmesinde doğrudan katkısı olan, kursların her aşamasında fiili olarak görev alan Merkez yöneticilerine yapılan ek ödemenin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (f) fıkrası kapsamında “yöneticilik payı” şeklinde hesaplanarak ödenmediğini, koordinatörlük ödemesinin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve (e) fıkraları kapsamında yapıldığını ve ödemenin mevzuata uygun olduğunu, ayrıca Merkez yöneticileri tarafından yapılan koordinatörlük faaliyetleri hafta sonu ve akşam 17:00'den sonra gerçekleşen kurslar için de yapıldığından; Merkez yöneticilerinin hafta sonu ve akşam 17:00'den sonra çalışmalarının asli görevi olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, mevzuatımızda böyle bir düzenlemeye rastlanılmadığı ve yapılan görevlendirmenin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve (e) fıkralarına tam uyumlu olduğu ve yapılan ek ödemenin kamu zararı olarak değerlendirilmemesi gerektiği hususlarının son derece açı olduğunu,
Aşağıda temyiz gerekçelerinin maddeler halinde sıralanarak ayrıca kısaca açıklandığını;
1. Merkez Yöneticilerinin Koordinatörlük Faaliyetlerinin Çoğunlukla Hafta Sonu ve Mesai Saatleri Dışında Oluşan, Asli Görevleri Olmayan Faaliyetlerden Oluşması:
Yapılan ek ödemenin, çoğunlukla hafta sonu ve akşam 17:00'den sonra koordine edilen kurslardan, elde edilen gelirlerden yasal kesintiler yapıldıktan sonra hesaplandığını, kursların mutlaka koordine edilmesi gerektiğini, kursiyerlere ulaşma, ikna, kayıt, eğitimin organizasyonu, denetim ve sertifikalandırma işlemlerinin birden fazla koordinatör gerektirdiğini, kursların bir koordinatör tarafından koordine edilmeden, kendiliğinden halta sonu ve mesai saatleri dışında düzenlenmesinin mümkün olmadığını,
2. Merkez Yöneticilerinin Asli Yöneticilik Faaliyetleri için Ek Ödeme Almaması:
Merkez yöneticilerinin Rektörlükçe verilen görevleri yerine getirmek, bütçe yapmak, Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü ve Saymanlık ile ilgili işleri takip etmek, Merkezi temsil etmek, idari her türlü yazışmayı gerçekleştirmek ve Merkez faaliyet planını hazırlamak görevlerinin öncelikli görevleri olduğunu, bu görevlerden dolayı herhangi bir ders ücreti veya koordinatörlük ücreti tahakkuk edilmediğini,
3. Yapılan Ek Ödemenin, 2547 Sayılı Kanunun 58 inci Maddesi (f) Fıkrasındaki “Yönetici Payı” Ödemesi Değil, Aynı Kanunun 58 inci Maddesinin (d) ve (e) Fıkraları Gereği Yapılan Ödeme Olması:
2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (d) ve (e) fıkralarının açıkça bu konuyu düzenlediğini, ek ödemenin bu fıkralara göre hesaplandığını, (Dilekçe Eki: 2)'de sunulan 2017 Şubat-Mayıs dönenine ilişkin örnek bir dağıtım tablosunun, bu durumu açık bir şekilde göstermekte olduğunu,
4. Kamu Zararı Olarak Değerlendirilen Tutarın Borçlandırma Muhasebe Kaydı Yapılması:
İlam ile taraflarına bildirilen tutarı için borçlandırma muhasebe kaydı İşletme eliyle yapılmış olup ilgili belgelerin sunulduğunu,
Yukarıda kısaca açıklanmak istenen hususların detaylı olarak şu şekilde olduğunu;
TEMYİZ NEDENLERİ:
1. Merkez Yöneticilerinin Koordinatörlük Faaliyetleri Çoğunlukla Hafta Sonu ve Mesai Saatleri Dışında Oluşan Asli Görevleri Olmayan Faaliyetlerden Oluşmaktadır:
… Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (…-SEM) tarafından her yıl düzenli olarak toplumun her kesimine yönelik mesleki, teknik ve kişisel gelişim kursları düzenlenmekte olduğunu, bu kursların, çalışanlar, öğrenciler ve diğer kesimlerin katılabileceği vakitlerde, çoğunlukla hafta sonu ve mesai saatleri dışında gerçekleşmekte olduğunu (Dilekçe Eki: 3), Merkez bünyesinde Rektörlükçe görevlendirilen bir (1) idari personelin görev yapmakta olduğunu, ancak kursların yapıldığı saat ve günlerde idari personelin çalıştırılmasının mümkün olmadığını, bu nedenle hafta sonu ve akşam yapılan tüm faaliyetlerin bizzat yöneticiler tarafından gerçekleştirildiğini, hafta sonu ve akşam 17:00’den sonra yapılan tüm iş ve işlemlerin (Dilekçe Eki: 3); Kurs yerinin (Merkezin) ve sınıfların açılması ve eğitime hazır hale getirilmesi, kurs materyallerinin (ders notlarının ve eklerinin çoğaltılması, projeksiyon cihazı, akıllı tahta) hazır hale getirilmesi, ısı ve soğutma sistemlerinin hazır hale getirilmesi, kursiyerlerin sınıflara yerleşimi, kayıtla ilgili devam eden işlemlerin yapılması, yeni kayıtların alınması, kursların ve kurs eğitmenlerinin denetimi, kursun düzenli devamı, hatta zaman zaman sınıfların temizlenmesi, sertifika dağıtım töreni (genellikle kursun sonlandığı son pazar öğleden sonra), fotoğraf çekimi ve haberin aynı gün yazılarak yayını gibi onlarca iş ve işlemden oluştuğunu, bunların kurs Müdür ve Müdür Yardımcıları tarafından bizzat yapılmakta olduğunu, Merkez yöneticilerinin yukarıda sayılan iş ve işlemleri hafta sonu ve mesai saatleri dışında yapmalarını düzenleyen, bu işlerin onların asli görevi olduğunu belirten bir mevzuata rastlanmadığını, 2547 sayılı Kanunun “Çalışma ve Denetim” başlıklı 6. bölümünde bu konu ile ilgili herhangi bir hüküm bulunmadığını, oysa 2547 sayılı Kanun 58 inci maddesinin (d) ve (e) fıkralarının çok açık bir şekilde yukarıda Merkez yöneticilerinin yaptığı faaliyetler karşılığında döner sermaye kapsamında elde edilen gelirlerden katkıları oranında bir ek ödeme alabileceklerini açık bir şekilde düzenlemekte olduğunu, katkı oranının da … Yönetim Kurulu tarafından her bir kurs için değil genel olarak tüm kurslarda Müdür için % 6 ve Müdür Yardımcıları için % 4 olarak kabul edildiğini,
2. Merkez Yöneticileri Asli Yöneticilik Faaliyetleri İçin Ek Ödeme Almamıştır:
Yönetim bilimi ile ilgili temel ilkelerde yöneticilerin rollerinden bahsedildiğini, örneğin, bir işletme yöneticisinin şu lider, temsilci, birleştirici, gözlemci, bilgi toplayıcı ve dağıtıcı, sözcü, girişimci, sorun çözücü, kaynakların tahsisi ve arabulucu olma gibi rollerinin olabileceğini, bütün bu rollerin iç içe ve ayrılmaz bir bütün olduğunu, ancak her birinin çok değerli ve münferit olduğunu, hepsini tek bir rol olarak değerlendirmenin çok genel ve eksik bir yaklaşım olacağını, Merkez yöneticilerinin yaptığı işlerin tümünü görevin asli unsurları olarak değerlendirmenin de çok genel bir değerlendirme olduğunu, bir görevin çeşitli rollerinin bulunduğunu, merkez yöneticilerin asli görevleri yanı sıra koordinatörlük ve eğitmenlik görevlerinin de bulunduğunu, Rektörlükçe verilen görevleri yerine getirmek, bütçe yapmak, Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü ve Saymanlık ile ilgili işleri takip etmek, Merkezi temsil etmek, idari her türlü yazışmayı gerçekleştirmek ve Merkez faaliyet planını hazırlamak görevlerinin öncelikli görevlerden olduğunu, Üniversite Stratejik Planı için Merkezin faaliyetlerini planlamak, sosyal amaçlı faaliyetlere ilişkin protokoller yapmak, Yönetim Kurulu toplantılarını gerçekleştirmek, Merkezi hem Rektörlükte hem de şehirde görevlendirilen komisyonlarda temsil etmek, Merkezin internet sitesini düzenlemek, her yıl düzenli olarak seminerler ve toplantılar gerçekleştirmek görevlerinin ayrıca görevleri arasında yer aldığını, bunlar haricinde kursların gerçekleşmesinde dolaylı olarak yapılan her türlü görüşme, ziyaret, basın yayın organlarında Merkezin faaliyetleri ile ilgili bilgiler vermek görevlerinin yöneticilik görevleri arasında bulunduğunu, örneğin, Rektörlükçe verilen görevleri yerine getirmek, yazışmalar yapmak, merkez ile ilgili bütçeyi ve yatırımları yönetmek görevlerinin asli bir görev olarak değerlendirilebileceğini, hafta sonu Merkezi açmak ve kursun gerçekleşmesini sağlayarak koordinatör olmak görevinin başka bir görev olduğunu, akşam yerel medyada kurs faaliyetlerini tanıtmak görevinin de başka bir görev olduğunu, bütün bunları asli bir görev olarak değerlendirmenin genel, bütüncül ve eksik bir değerlendirme olduğunu, kanun koyucunun bu durumu 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (d) ve (e) fıkralarında düzenleyerek böyle bir değerlendirmenin yapılamayacağını açıkça belirttiğini, dolaysıyla kanun koyucunun bu madde fıkraları marifetiyle öğretim elemanlarının girişimci olmalarına olanak tanımakta olduğunu, bu düzenleme ile yöneticilerin asli görevleri karşılığında aldıkları ücret dışında, gelir getirici faaliyetlere katkı verdiklerinde ek ödeme alabileceklerini yasal zemine oturttuğunu, bu girişimcilikleri karşılığında bir ek ödeme almalarına izin verdiğini, bunu bir asli görev olarak değil, karşılığında ek ödeme alabilecekleri ayrı bir görev olarak değerlendirmek gerektiğini, …-SEM’in yıllar itibariyle gelirlerinin (Dilekçe Eki: 4); 2014; … TL, 2015: … TL, 2016; … TL ve 2017: … TL şeklinde olduğunu, …-SEM’in 2015, 2016 ve 2017 gelirlerinin 2014 gelirlerinden yüksek olmasının, 2015 yılında görevi devralan Merkez yöneticilerinin bu girişimci rollerinin bir sonucu olduğunu, Kanuna uygun bir şekilde etkin, verimli ve ekonomiklik ilkeleri ile yapılan bu faaliyetlerden Merkez Yöneticilerinin çok sınırlı olsa da 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve (e) fıkraları kapsamında ek ödeme aldıklarını, 2017 yılında elde edilen toplam … TL gelirden Koordinatör için net … TL (brüt … TL), her bir Koordinatör Yardımcıları için net … TL ve … TL (brüt … TL) Koordinatörlük ek ödemesi yapıldığını, bu ödemenin mevzuata uygun olduğunu, Merkez Müdür ve Müdür yardımcılarının asli görevleri olan Merkez yöneticiliği için değil; koordinatörlük faaliyeti için bu ek ödemeyi aldıklarını,
3. Yapılan Ek Ödeme, 2547 Sayılı Kanunun 58 inci Maddesinin (f) Fıkrasındaki Yönetici Payı Ödemesi Değil; Aynı Kanun Maddesinin (d) ve (e) Fıkraları Gereği Yapılan Ödemedir.
2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (b) fıkrasının yönetici paylarının nerden ve nasıl ödeneceğine dair; “Döner sermaye gelirlerinden tahsil edilen kısmın, tıp ve diş hekimliği fakülteleri sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ile açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumlan için asgari yüzde 35'i. ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu, sürekli eğitim merkezleri ile bünyesinde atölye veya laboratuar bulunan yükseköğretim kurumlan için asgari yüzde 30 u. diğer yükseköğretim kurumlan için ise asgari yüzde 15'i, ilgili yükseköğretim kurumunun ihtiyacı olan mal ve hizmet alınılan, her türlü bakım, onarım, kiralama, devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ve diğer ihtiyaçlar ile yönetici paylan için kullanılır. Bu oranlan yüzde 75'ine kadar artırmaya üniversite yönetim kurulu yetkilidir.” açıklamasını getirmekte olduğunu, …-SEM tarafından Kurum Payı % 30'luk kısımdan Merkez Müdür ve Müdür Yardımcılarına bir ödeme yapmadığını, …-SEM koordinatörlük ek ödemelerinin şu şekilde hesaplandığını (Dilekçe Eki: 2); Merkez yöneticilerine yapılan ek ödeme kurs gelirlerinden bütün yasal kesintiler yapıldıktan sonra kalan kısmın, eğitmenler ve kursu koordine edenler arasında dağıtıldığını, dağıtımın kolay olması ve koordinatörlük faaliyetleri için yapılacak ödemenin sınırlandırılması amacıyla … Yönetim Kurulunun, elde edilen kurs gelirlerinden, yasal kesintileri yapıldıktan sonra kalan tutarı görev alanlara dağıtmakta olduğunu, bu da kalan kısmın, en fazla % 6'sının Koordinatör ve % 4’ünün Koordinatör Yardımcılarına olmak üzere, eğitmenlere katkıları oranında dağıtılmasına karar verdiğini, dolaysıyla Merkez Müdürlerine yapılan ek ödemenin yönetici payı değil, katkı sunanlara yapılan ödeme olduğunu, bunun da 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve (e) fıkralarında düzenlendiğini, 2547 sayılı Kanunun, 58 inci madde-(d) ve (e) fıkralarıyla tam da sürekli eğitim merkezlerinde ve sayılan birimlerde doğrudan katkı sunanlara ödeme yapılacağını hükme bağladığını, ülkemizdeki birçok Üniversitede olduğu gibi sürekli eğitim merkezi, uzaktan eğitim merkezi gibi gelir getiren birçok merkezde ek ödemenin yıllardır uygulanmakta olduğunu, mevzuata uygun olarak yaygın bir şekilde görülen bu uygulamanın …-SEM tarafından da yapılmasının mevzuata aykırılık teşkil edivor olması ve kamu zararı olarak gösterilmesinin hukuka aykırı olduğunu, yukarıda sunulan bilgi ve belgelerle İlamda yer alan azınlık görüşünün de ayrıca benzer sonuçlara varmakta olduğunu, hatta 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve (e) fıkraları yanı sıra yapılan ödemenin aynı kanun maddesi (f) fıkrasına dahi uygun olduğunın açık bir şekilde görülebileceğini, ayrışık görüşte yer alan Üyenin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (b), (c), (d) ve (e) fıkralarına atıfta bulunarak; “Ödemenin yapıldığı kişiler döner sermaye gelirinin elde edilmesine katkısı bulunan aynı zamanda birer öğretim elemanı olduklarından, yönetici payı olarak da olsa ek ödeme almalarında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.” şeklindeki görüşüne de katılmakta olduklarını,
4. Kamu Zararı Olarak Değerlendirilen Tutarın Borçlandırma Muhasebe Kaydı Yapılmıştır:
İlam ile taraflarına bildirilen tutar için borçlandırma muhasebe kaydının İşletme eliyle yapılmış olup ilgili belgelerin sunulduğunu (Dilekçe Eki: 5)
İfade etmek suretiyle, yukarıda açıklanan gerekçelerden hareketle, yapılan ödemenin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (d) ve (e) fıkraları kapsamında değerlendirilerek, tazmini istenen tutarın kamu zararı sayılmaması ve tazmin hükmünün temyiz edilerek kaldırılması hususunda gereğini Kurulumuza arz etmişlerdir.
Başsavcılık mütalaasında özetle; adı geçenlerin dilekçesinde özetle daha önceki savunmalar da tekrarlanarak;
- Kursların oluşmasında, gelirin elde edilmesinde doğrudan katkısı olan, kursların her aşamasında fiili olarak görev alan Merkez yöneticilerine yapılan ek ödemenin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi (f) fıkrası kapsamında “yöneticilik payı” şeklinde hesaplanarak ödenmediği,
- Koordinatörlük ödemesinin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (d) ve (e) fıkraları kapsamında yapıldığı ve ödemenin mevzuata uygun olduğu,
- Ayrıca Merkez Yöneticileri tarafından yapılan koordinatörlük faaliyetlerinin hafta sonu ve akşam 17:00'den sonra gerçekleşen kurslar için de yapıldığı,
- Merkez yöneticilerinin hafta sonu ve akşam 17:00'den sonra çalışmalarının asli görevi olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı,
- Yapılan görevlendirmenin 2547 sayılı Kanunun 58'inci maddesi (d) ve (e) fıkralarına tam uyumlu olduğu,
- Yapılan ek ödemenin kamu zararı olarak değerlendirilmemesi gerektiği,
- Merkez yöneticilerinin asli yöneticilik faaliyetleri için ek ödeme almadıkları,
- Karara muhalif kalan üye görüşüne kendilerinin de katıldıkları
Hususlarının ileri sürüldüğü ve bu meyanda tazmin hükmünün kaldırılması talebinde bulunulduğu ifade edildikten sonra; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “Döner Sermaye” başlıklı 58 inci maddesinin (d), (e) ve (f) fıkralarında yer alan mevzuat hükümleri uyarınca, döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemelerde aslolanın; gelir getirici işleme doğrudan katkı yapanlara katkıları oranında pay verilmesi olup, yönetici payının istisnai bir düzenlemenin konusu olduğu; bu kapsamda kanun koyucunun yönetici payı alabilecek olanları rektör, rektör yardımcısı, dekan, dekan yardımcısı, genel sekreter, başhekim, enstitü ve yüksekokul müdürleri ve bunların yardımcıları olarak tek tek belirlediği; buna göre, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 58 inci maddesinin (f) fıkrasında yönetici payı alması gerekenler arasında Sürekli Eğitim Merkezi Müdürü ve Müdür Yardımcıları yer almadığından bu kişilerin yönetici payı almalarının mümkün olmadığı, diğer taraftan, yapılan ödemenin, 2547 sayılı Kanunda belirtilen “yönetici payı” değil “koordinatörlük payı” adı altında yapılıyor olması veya oranlarının ve hesaplanma şeklinin farklı olmasının, onun niteliğini değiştirmediği, sonuç olarak koordinatörlük payı olarak yapılan söz konusu ödemenin, Merkez Müdür ve Müdür Yardımcılarının, Merkez kapsamında verilen kursların planlanması, tanıtımı, organizasyonu, ifa edilmesi gibi görevleri yani Merkezin yönetilmesinden kaynaklı asli görevleri için yapıldığı; bu sebeple yapılan ödemelerin 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (d) ve (e) fıkraları kapsamında olmadığının düşünüldüğü; bu nedenlerle, temyiz talebinin reddi ile tazmin hükmünün tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı belirtilmiştir.
İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan sorumlu …’a 04.06.2021, …’a 07.06.2021, …’ye 08.06.2021, …’e 05.06.2021, …’a 09.06.2021, vefat eden M. … adına (mirasçı-varis) eşi …’a 14.06.2021, …’e 07.06.2021, A…’ya 03.06.2021, …’a 10.06.2021, …’ya 10.06.2021, …’e 03.06.2021, ...’a 04.0..2021, …’a 07.06.2021, …’a 09.06.2021, ..’e 10.06.2021, …’e 11.06.2021 ve …’ya 03.06.2021 tarihlerinde duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadıklarından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyaplarında,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “Döner sermaye” başlıklı 58 inci maddesinde:
“c) Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde;
1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 800'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 500'ünü; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 600'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 300'ünü,
2) Diğer öğretim elemanlarına ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel (…) ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personele ek ödeme matrahının; uzman tabipler için yüzde 600’ünü, hastaneler başmüdürü ve eczacılar için yüzde 250'sini, başhemşireler için yüzde 200'ünü, diğer öğretim elemanları ile diğer personel için yüzde 150'sini, … geçmeyecek şekilde aylık ek ödeme yapılır…
Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında gelir getirici çalışmalarından doğan katkılarına karşılık olarak (1) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 50’sini, (2) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 20’sini geçmeyecek şekilde ayrıca aylık ek ödeme yapılır.
…
d) Ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu ve bünyesinde atölye veya laboratuvar bulunan yükseköğretim kurumları ile sürekli eğitim merkezleri, açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları ile düzenli döner sermaye geliri olan yükseköğretim kurumlarında üretilen mal ve hizmetlerden elde edilen döner sermaye gelirlerine katkısı bulunan öğretim elemanlarına yapılacak ek ödemeler hakkında da (c) fıkrası hükümleri uygulanır.
e) Yükseköğretim kurumlarının (c) ve (d) fıkraları kapsamına girenler haricindeki diğer birimlerinde döner sermaye işletmesi hesabına yapılan iş veya hizmetler karşılığında tahsil edilen gelirlerden kanuni kesintiler ile varsa yapılan iş veya hizmetle bağlantılı giderler düşüldükten sonra geri kalan tutar, hizmet karşılığı olarak gelir tahsilatının yapıldığı tarihi izleyen bir ay içinde veya hizmet bedelinin peşin tahsil edilmesi halinde hizmetin gerçekleşme oranına bağlı olarak aylara bölünerek hizmeti veren öğretim elemanına ödenir.
…
f) Rektör, rektör yardımcısı ve genel sekreterlere gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, üniversite yönetim kurulunun uygun gördüğü birimin döner sermaye hesabından yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemenin tutarı ek ödeme matrahının, rektörler için yüzde 600’ünü, rektör yardımcıları için yüzde 300’ünü, genel sekreterler için yüzde 200’ünü geçemez.
Döner sermaye gelirinin elde edildiği birimlerin dekan, başhekim ve enstitü ve yüksekokul müdürleri ile bunların yardımcılarına, gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, görev yaptıkları birimin döner sermaye gelirlerinden yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemenin tutarı, ek ödeme matrahının, dekan, enstitü ve yüksekokul müdürü için yüzde 250’sini, bunların yardımcıları için yüzde 100’ünü, tıp ve diş hekimliği fakülteleri dekanları ile sağlık uygulama ve araştırma merkezleri başhekimleri için yüzde 500’ünü, bunların yardımcıları için yüzde 300’ünü geçemez.
Bu fıkra kapsamında bulunan yöneticilere, mesai saatleri içerisinde verdikleri mesleki hizmetlerinden dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz. Mesai saatleri dışında döner sermaye gelirlerine katkıları bulunması hâlinde alabilecekleri toplam ek ödeme tutarı, hiçbir şekilde yönetici payı dahil ilgisine göre (c) ve (d) fıkralarında belirtilen esaslara göre hesaplanacak tutarı geçemez.”,
18.02.2011 tarih ve 27850 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin “Yöneticilere yapılacak ek ödeme” başlıklı 6 ncı maddesinde ise:
“1) Rektör, rektör yardımcısı ve genel sekreterlere gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, uygun görülen birimin döner sermaye hesabından yönetici payı olarak ayrılan tutardan kanunda belirtilen oranları geçmeyecek şekilde yönetim kurulunca belirlenen tutarda ek ödeme yapılır.
(2) Döner sermaye gelirinin elde edildiği birimlerin dekan, başhekim ve enstitü ve yüksekokul müdürleri ile bunların yardımcılarına, gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, görev yaptıkları birimin döner sermaye gelirlerinden yönetici payı olarak ayrılan tutardan kanunda belirtilen sınırları geçmeyecek şekilde yönetim kurulunca belirlenen oranda ek ödeme yapılır.
(3) (Değişik:RG-8/7/2014-29054) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında bulunan yöneticilere, mesai saatleri içerisinde verdikleri mesleki hizmetlerinden dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz. Mesai saatleri dışında döner sermaye gelirlerine katkıları bulunulması hâlinde; bu katkıları karşılığında yapılacak ek ödemenin hesabında 16 ncı fıkrası hariç olmak üzere 5 inci maddede belirtilen esaslar dikkate alınır ve ilgililerin yönetici payı olarak aldıkları ek ödemede dahil olmak üzere alabilecekleri toplam ek ödeme tavan tutarı, ilgisine göre Kanunun 58 inci maddesinin (c) ve (d) fıkralarında belirlenen tavan tutarlarını ve her halükarda ek ödeme matrahının yüzde 1600 geçemez.”
Hükümleri yer almaktadır.
İlamda bu hükümler doğrultusunda, Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezinde görevli Müdür ve Müdür Yardımcılarına bu birimde elde edilen döner sermaye gelirlerinden “yönetici payı” niteliğinde olduğu düşüncesiyle “koordinatörlük ücreti” ödendiği belirtilmiş, 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (f) fıkrasından hareketle bu merkezlerde görevli müdür ve müdür yardımcılarına yönetici payı ek ödemesi yapılamayacağı gerekçe gösterilerek tazmin hükmü verilmiştir.
Öncelikle, hem Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 3 üncü maddesindeki tanım, hem de işletmelerin tarihsel gelişimi göz önünde bulundurulduğunda; işletmelerin, kamu idarelerine kanunlarla verilen asli ve sürekli kamu görevlerine bağlı olarak ortaya çıkan ve genel idare esaslarına göre yürütülmesi mümkün olmayan mal ve hizmet üretimine ilişkin faaliyetlerin sürdürülebilmesi için kurulduğu, hiçbir şekilde kazanç amaçlı kurulmadığı ve asıl amacın, kamusal nitelikte olan bazı mal veya hizmetlerin arzı olduğu, anlaşılmaktadır.
Bu bağlamda, her kamusal görevin bireysel gelir getirici faaliyet olarak görülmemesi ve yapılan her işin döner sermaye ek ödemesine hak kazandıracağının düşünülmemesi gerekir. Temyize konu tazmin hükmüne olayın bu yönüyle bakıldığında; temyiz dilekçesi ekinde gönderilen dağıtıma esas işgücü formlarında döner sermeye ek ödemesine yüzdesel olarak hak kazandıran ve mesai saatleri dışında saat bazında belirtilen faaliyetlerin; “kurs süresince kursun organizasyonu ve mesai, kursların yapılacağı kurum dışı eğitim salonlarının hazırlanması ve denetimi, kursiyer şikâyetlerinin değerlendirilmesi ve düzeltici işlemler, mezuniyet ve sertifika töreni vb.” Sürekli Eğitim Merkezi Müdür ve Müdür Yardımcılarının asli görevleri kapsamında yapmaları gereken ve yaptıkları faaliyetler oldukları izahtan varestedir.
Koordinatörlük hizmeti olarak adlandırılan tüm bu faaliyetler, Müdür ve Müdür yardımcılarının yöneticilik görevlerinin bir parçasıdır ve maaş karşılığı yerine getirilmesi gerekir. Tazmin hükmü, tamamıyla bu düşünce üzerine kurulmuş olup, bu minvalde de; ödeme emri belgeleri üzerinde yapılan ödemeler için “yönetici payı” ibaresinin geçmemesinin bir önemi yoktur. Yapılan döner sermeye ek ödemeleri, özü itibariyle yöneticilik faaliyetleri içindir ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (f) fıkrasında sayılmayan yöneticiler için bu ödemenin yapılması mümkün değildir.
Öte yandan, sürekli eğitim merkezleri, 2547/58 inci maddenin (d) fıkrası kapsamında sayılan birimlerdendir. Bu fıkra kapsamında sayılan kurumlarda üretilen mal ve hizmetlerden elde edilen döner sermaye gelirlerine katkısı bulunan öğretim elemanlarına yapılacak ek ödemeler hakkında 58 inci maddenin (c) fıkrası hükümlerinin uygulanacağı açık bir şekilde hüküm altına alınmıştır. 2547/58-(c) fıkrasına göre ödeme yapılan bir birimde de 2547/58-(f) fıkrası hükümlerinin yapılan ödemelerde dikkate alınacağı noktasında da şüpheye mahal yoktur. Dolayısıyla, sorumluların “ödemelerin 2547/58 inci maddenin (e) fıkrası kapsamında gerçekleştirildiği” iddiasının da hiçbir hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.
Sonuç itibariyle, …-SEM Müdür ve Müdür Yardımcılarına asli (yöneticilik) görevleri doğrultusunda koordinatörlük hizmet ve faaliyetleri için …-SEM döner sermaye gelirlerinden ek ödeme yapılması, söz konusu kişilerin sadece döner sermaye payı ödemesinden yararlandırılması amacı taşıdığından ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesi kapsamında kamu zararına sebebiyet verdiğinden; temyiz talebinde bulunan sorumluların ortaklaşa gönderdikleri dilekçede yer alan itirazların reddedilerek 161 sayılı İlamın 18. maddesiyle verilen … TL’nin tazminine ilişkin hükmün TASDİKİNE, (Üye …, Üye …, Üye …, Üye …, Üye .. ve Üye …’nin aşağıda yazılı azınlık görüşlerine karşı) oy çokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 16.06.2021 tarih ve 49717 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı oy gerekçesi/Azınlık görüşü
Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …:
İlamda, salt 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (f) fıkrasından hareketle Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezinde görevli Müdür ve Müdür Yardımcılarına yönetici payı ek ödemesi yapılamayacağı gerekçe gösterilerek, yönetici payı olarak görülen “koordinatörlük ücreti” ek ödemelerine tazmin hükmü verilmiştir.
Öncelikle, sürekli eğitim merkezleri, 2547/58 inci maddenin (d) fıkrası kapsamında sayılan birimlerdendir. Bu fıkra kapsamında sayılan kurumlarda üretilen mal ve hizmetlerden elde edilen döner sermaye gelirlerine katkısı bulunan öğretim elemanlarına yapılacak ek ödemeler hakkında 58 inci maddenin (c) fıkrası hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
İlamda belirtildiği şekliyle; sürekli eğitim merkezlerinde görevli yöneticilere gerçekleştirdikleri yöneticilik faaliyetleri nedeniyle yönetici payı ek ödemesi verilemeyeceği noktasında herhangi bir tereddüt bulunmamaktadır. Buna ilişkin sorumlularca da bir itiraz da bulunulmamaktadır. Ancak sorumlular tarafından yapılan ödemenin yönetici payı ek ödemesi olmadığı ısrarla vurgulanmaktadır ki; 2547/58 inci maddenin (d) fıkrasında sayılan birim olarak sürekli eğitim merkezlerinde görevli olan öğretim elemanlarına (c) fıkrası esas alınarak ek ödeme yapılacağından; söz konusu yöneticilere yapılan ödemenin de “yöneticilik” değil, “öğretim üyesi” vasıfları nedeniyle yapıldığını kabul etmek gerekir.
Bu bağlamda, 2547/58 inci maddenin (c) fıkrasının birinci bendinde; gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine ödeme matrahının yüzde 800'ünü, bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 600'ünü geçmeyecek şekilde aylık ek ödeme yapılmasına izin verildiğinden; Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezinde görevli Müdür ve Müdür Yardımcılarına birer öğretim üyesi olarak bu oranları aşmayacak şekilde yapılan ek ödemelerde mevzuata aykırılıktan söz edilemez.
Kaldı ki, dilekçe ve eki belgelerden; kamu zararı tablosunda adları geçen ve …-SEM’de Kurs Koordinatörü ve Koordinatör Yardımcıları olarak görevlendirilen Müdür ve Müdür Yardımcılarının genellikle hafta sonu ve akşam 17:00'den sonra düzenlenen kurslarda fiilen görev aldıkları ve asli görevleri dışında gerçekleştirdikleri somut hizmet ve faaliyetlerle döner sermaye geliri elde edilmesine doğrudan katkıda bulundukları açık bir şekilde anlaşılmaktadır.
Tüm bu açıklamalar çerçevesinde, yönetici payı ek ödemesi almadıkları ödemeye esas belgelerle sabit olan …-SEM Müdür ve Müdür Yardımcılarına koordinatörlük hizmet ve faaliyetleri için …-SEM döner sermaye gelirlerinden ek ödeme yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığından ve bu ödeme 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesi kapsamında kamu zararına sebebiyet vermediğinden; temyiz talebinde bulunan sorumluların ortaklaşa gönderdikleri dilekçede yer alan itirazların kabul edilerek tazmin hükmünün kaldırılması gerekir.
Üye …:
Temyiz dilekçesi ekinde gönderilen dağıtıma esas işgücü formlarında döner sermeye ek ödemesine yüzdesel olarak hak kazandıran ve mesai saatleri dışında saat bazında belirtilen faaliyetlerin döner sermayeye katkı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, bahse konu kişilerin başka faaliyetleri dolayısıyla ek ödeme alıp almadıkları, aldılar ise toplamda aldıkları ek ödemenin 2547/58-(d) fıkrasından atıfla2547/58-(c) fıkrasında belirtilen yasal sınırlara uyulup uyulmadığı hususlarının yeniden incelenmesini ve buna göre yeni bir karar verilmesini teminen tazmin hükmünün bozularak Dairesine gönderilmesi gerekir.