Memurun Yakınlarının Vefat Etmesi Nedeniyle Ölüm İzni Memur anne baba çocuk kardeş kayınbaba kayınanne amca dayı teyze hala ölüm izin
657 sayılı Kanun'un "Mazaret izni" başlıklı 104. maddesinde 6111 sayılı Kanun ile yapılan ve 13.02.2011 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklikle; " (...) B) Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hallerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. (...)" düzenlemesine yer verilmiştir.
Çeşitli tarihlerde Devlet Personel Başkanlığınca özellikle babalık izni, evlilik izni gibi durumlarda kullanılacak olan iznin olayın vuku bulduğu tarihten itibaren kullanılması gerektiği yönünde verilen görüşler bulunmaktadır.Devlet Personel Başkanlığı ilgili izinlerin ortaya çıkan mazerete istinaden Devlet memurlarına tanınan bir hak olduğunu ve iznin amacına uygun olarak kullanılmasını ve idarelerce bu yönde uygulama yapılması gerektiği yönünde değerlendirmelerde bulunmuştur.Dolayısıyla örneğin evlenecek olan bir memura verilecek olan izin evlilik olayının vuku bulduğu tarihte memurun yıllık iznini kullanmadan mazeret izni kapsamında kullanması gereken bir izindir.Eğer bu izin evlilik zamanında kullanılmazsa, daha sonraki dönemlerde bu izni kullanmadığı gerekçesi ile memur bu izni talep edemez. Tabiki mazeret izinlerinin kullanılabilmesi için memurun idareye gerekli bildirimleri yazılı olarak yapması ve idarece de bildirimin uygun bulunması gerekmektedir.
Aşağıda yayımlamış olduğumuz Danıştay 12. Dairesine ait kararda ise eşinin babasının vefatı dolayısıyla ölüm olayının meydana geldiği tarihten itibaren beş gün işe gitmeyen memurun ölüm olayını geç bildirmesi nedeniyle kendisine verilen disiplin cezasının iptali için yapmış olduğu başvuru Danıştayca kabul edilmiştir. Danıştay Kararında özetle ölüm olayını zamanında bildirmeyen ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (b) alt bendinde; "Özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek" suçuntan dolayı ceza alan memurun durumunun özürsüz olarak işe gelmemek şartıyla uyuşmadığı,memurun işe gelmemesinin ölüm olayından dolayı meydana geldiği gerekçesi ile memura verilen ceza iptal edilmiştir.
Diğer güncel makalelerimizden haberdar olmak için Facebook Grubumuza üye Olabilirsiniz.
T.C. D A N I Ş T A Y ONİKİNCİ DAİRE Esas No : 2012/4436 Karar No : 2015/6001
......................... TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü: Dava;... kontrol memuru olarak görev yapan davacı tarafından, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (b) alt bendi uyarınca ve bir alt ceza uygulanarak 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 26.10.2010 tarihli ve 2010/238 sayılı işleminin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacının 30.05.2010-04.06.2010 tarihleri arasında işe gitmediğinin günlük olarak tutulan tutanaklarla tespit edildiği, bu tarihlerde işe gitmediğinin davacı tarafından da kabul edildiği, usulüne uygun olarak verilmiş bir izin dilekçesi ve alınmış bir izin de bulunmadığı görüldüğünden, davacının sabit görülen fiiline uygun disiplin cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı tarafından, Mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (b) alt bendinde; "Özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek" fiili kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmış, aynı maddenin üçüncü fıkrasında; geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve iyi veya çok iyi derecede sicil alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanın uygulanabileceği hükme bağlanmıştır.
Öte yandan 657 sayılı Kanun'un "Mazaret izni" başlıklı 104. maddesinde 6111 sayılı Kanun ile yapılan ve 13.02.2011 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklikle; " (...) B) Memura, eşinin doğum yapması hâlinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. (...)" düzenlemesine yer verilmiştir. Dosyanın incelenmesinden; ... kontrol memuru olarak görev yapan davacının, eşinin babasının 30.05.2010 tarihinde vefat ettiği, bu sebeple davacının 31.05.2010-04.06.2010 tarihleri arasında herhangi bir yazılı veya sözlü izin almadan işe gitmediğinin tespiti üzerine yapılan soruşturma sonucunda getirilen teklif doğrultusunda, 26.10.2010 tarihli ve 2010/238 sayılı işlem ile, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (b) alt bendi uyarınca ve bir alt ceza uygulanarak 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bakılan olayda; her ne kadar davacının 31.05.2010-04.06.2010 tarihleri arasında işe gitmediği hususu sabit olsa da, söz konusu tarihlerde işe gitmemesinin eşinin babasının vefatından kaynaklandığı, geçerli bir mazereti olan davacının bu mazereti nedeniyle işe başladığı tarihte izin talebinde bulunduğu, ayrıca 657 sayılı Kanun'un 104. maddesinde 6111 sayılı Kanun ile yapılan ve 13.02.2011 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklikle; memurların kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin verileceği düzenlemesinin getirildiği görülmektedir. Bu durumda; geçerli bir mazereti nedeniyle işe gidemediği ve işe başladığı tarihte mazeretini de belirtmek suretiyle izin talebinde bulunduğu açık olan davacının, 657 sayılı Kanun'un 104. maddesinde 6111 sayılı Kanun ile yapılan ve 13.02.2011 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklikle lehine yapılan düzenleme de göz önününe alındığında, mazeretsiz olarak 5 gün boyunca işe gitmediğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (b) alt bendi uyarınca ve bir alt ceza uygulanarak 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, aksi yönde verilen İdare Mahkemesi kararında da hukuki isabet bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 18/11/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
