Memur Yakınları İçin Kaç Kere Refakat İzni Alabilir? Bakmakla yükümlü olduğu yakınları için memurun refakat izni almasında sınırlama varmı?
Bilindiği üzere devlet memurlarının 657 sayılı yasada sayılan yakınlarının ağır kaza geçirmeleri veya hayati tehlike içeren hastalıkları durumunda refakat izni kullanma hakları bulunmaktadır.Konuya ilişkin düzenleme 657 sayılı kanunun 105 maddesinde yapılmıştır.
Devlet Memurları Kanunun 105 üncü maddesinin son fıkrasında “Ayrıca, memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.”hükmü yer almaktadır. Mezkur hükümde refakat izninin, kimler için verileceği, hangi hallerde verileceği, ne kadar süre izin verileceği, iznin şartları taşıyanlara verilmesi zorunlu bir izin olduğu ve izin süresince de mali haklara dokunulmadan izin verileceği düzenlenmiş bulunmaktadır.
Uygulamada memurun memuriyet hayatı boyunca kaç kere refakat izni alabileceği tereddütlere neden olmaktadır.Konuya ilişkin olarak çeşitli durumlara göre memura verilecek refakat izinlerini açıklamaya çalışalım.
Aynı Kişi ve Aynı Hastalık İçin Verilecek Olan Refakat İzin Süresi
Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere memurun kanunda sayılan yakınlarının hayati tehlikeye haiz hastalık veya ağır kaza geçirmeleri durumunda memura 3+3 olmak üzere toplamda 6 aya kadar refakat izni verilebilmektedir.Memur toplamda 6 aylık izin süresini tamamladıktan sonra aynı kişi ve aynı hastalık için refakat izni kullanamamaktadır.
Aynı Kişi ve Farklı Hastalık İçin Verilecek Olan Refakat İzin Süresi
Yukarıdaki başlıkta aynı kişi ve aynı hastalık durumunda 3+3 olmak üzere toplamda 6 ay refakat izni kullanılabileceğini ve bu sürenin sonunda refakat izni verilemeyeceğini açıklamıştık.Ancak aynı kişi için farklı bir hastalığın ortaya çıkması veya aynı kişinin sonradan ağır kaza geçirmesi durumunda memurun bu durumu belgelendirmek şartı ile yeniden refakat izni alması mümkündür.Burada da süre 3+3 olmak üzere toplamda 6 ay olacaktır.Dolayısıyla kanun maddesinde yer alan aynı kişi ve aynı olay sınırlaması farklı hastalık ve farklı ağır kazalarda geçerli değildir.
Bir Yakını İçin Refakat İzni Kullanan Memurun Diğer Yakınları İçin Refakat İzin Süresi
Memurun refakat izni kullanabileceği yakınları kanun maddesinde ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşleri olarak tanımlanmıştır.Ancak memurun sadece bunlardan birisi için refakat izni kullanabileceği yönünde kanun maddesinde bir sınırlama yoktur.Bu nedenle memur farklı zamanlarda farklı durumlara bağlı olarak kanun maddesinde sayılan tüm yakınları için refakat izni kullanabilir.Örneğin babası hayati tehlikeye haiz bir hastalık geçiren memur daha sonra kardeşinin ağır kaza geçirmesi halinde de yeniden kanunda belirlenen sürelerde refakat izni kullanabilecektir.
Sonuç olarak refakat iznindeki aynı kişi aynı hastalık haricinde memur gerekli durumların varlığı halinde birden fazla refakat izni kullanabilecektir.Bunun yanında refakat izni kullanacak memurların refakat iznini kullanacağı yakınının tedavisinin evde veya hastanede olmasının ,Refakat izninin verilmesine sebep kişinin memuriyet mahalli içinde veya dışında olmasının refakat izni verilmesi açısından bir önemi bulunmamaktadır. Refakat izni verilen memurun izin sebebinin son bulması halinde derhal görevine dönmesi gerekmektedir.