Memurun Yıllık İzin Hakkı Merak Edilenler
Kamu kurum ve kuruşlarında görev yapan memurları en çok ilgilendiren konulardan biriside yıllık izin hususudur.Bu yazımızda Devlet personel başkanlığınca çeşitli zamanlarda verilmiş olan görüşler ile memurların yıllık izin uygulamalarına ilişkin yayımlanan Devlet memurları kanunu genel tebliğlerinde yer alan açıklamalar doğrultusunda memurların yıllık izin haklarının neler olduğu,memurun yıllık izin sürelerinin kaç gün olduğu,hangi sürelerin yıllık izin sürelerine etki ettiği,memuriyetten önceki çalışmaların yıllık izine etkisini,askerlik hizmetlerinin yıllık izinde nasıl değerlendirileceği,yıllık izinde verilen yol izni hakkı,memurun yıllık izni ne zaman hak edeceği v.b soruları başlıklar halinde soru cevap şeklinde açıklamaya çalışacağız.
657 Sayılı Kanuna Tabi Memurun Yıllık İzin Hakkı Süresi Kaç Gündür?
657 sayılı yasaya tabi olarak çalışan memurların kullanabileceği yıllık izinlere ilişkin mevzuat düzenlemesi 657 sayılı yasanın yıllık izin başlıklı 102. maddesine yapılmıştır.İlgili madde de yer alan düzenlemeye göre
-Memurun hizmeti 1 yıldan on yıla kadar ise bu süreye onyıl dahil olmak üzere 20 gündür.
-Memurun hizmetinin 10 yılı aşması halinde ise yıllık izin süresi 30 gündür.
Yıllık İzin Kullanan Memurların Yol İzni Hakkı Kaç Gündür Yol İzni Hangi Durumlarda Verilir?
657 sayılı kanunun 102. maddesinde memurun yıllık izin kullanırken bir yılda izne gidiş için ve izinden dönüş için toplamda 4 gün olarak yol izni kullanma hakkı bulunmaktadır.Kanun maddesinde yol izni için zorunlu hallerin varlığından bahsedilmiştir.Konuya ilişkin olarak Memura verilebilecek olan yol iznine ilişkin 62 Seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğin “A – Yıllık İzinler” başlıklı bölümün 3 numaralı sırasında, ”Yasanın 102 nci maddesinde, zorunlu durumlarda memurlara yıllık izinlerine ek olarak gidiş ve dönüş için en çok dört gün izin verilebileceği öngörülmüştür. Bu iznin, bulundukları belediye ve köy sınırları dışında izinlerini geçiren memurlara, çok zorunlu ve çok ender durumlarda yetkili amirin gerek ve uygun görmesi halinde kullandırılması doğru olacaktır.” hükmü yer almaktadır.
İlgili tebliğ hükmünden memurun yol izni kullanabilmek için yıllık iznini memuriyet mahalli dışında geçirecek olması şartı bulunmaktadır.Yine ilgili iznin verilmesi izin verecek amirin takdirine bırakılmıştır.Memur yol iznini toplam yılda 4 günü geçmemek ve amirinin uygun görmesi halinde parçalar halinde kullanabilir.Yıl içinde kullanılmayan yol izinlerinin ertesi yıla devretmesi mümkün değildir.
Memurun Kullanmadığı Yıllık İzinler Ertesi Yıla Devreder mi?
Memurların yıl içinde kullanmadıkları yıllık izinler bir sonraki yıla devreder.Ancak bu şekilde yıllık izni ertesi seneye devreden memurlara en fazla birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir. Bu iki yıllık izin sürelerine İçinde bulunulan takvim yılı ile bir önceki yıldan kalan izin süreleri dahildir.Bu şekilde iki yılın izni birleştiğinde memur yıllık izin aldığında öncelikle ilk olarak önceki yıldan kalan izinler düşülür.
Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse :
Bir memurun , 2017 yılında kullanamadığı 15 gün izni bir sonraki yıl olan 2018 yılına devreder.Memurun 2017 yılından devreden 15 günlük izin hakkı ile birlikte 2018 yılında kullanabileceği izin süresi toplamda 45 gün olacaktır.Bu memurun 2018 yılında kullanacağı ilk 15 günlük izin 2017 yılından devreden izinden sayılacak,15 günden fazla kullandığı izinler ise 2018 yılı izninden düşülecektir.Memur 2018 yılında toplamda 10 gün izin kullanmışsa 2017 yılından kalan 15 günden bu 10 gün düşülecek ve kullanılmayan 5 gün 2019 yılına devretmeyecektir.2019 yılına sadece 2018 yılının kullanılmayan 30 günlük yıllık izni devredecektir.
Memur Yıllık İznini Kaç Parça Halinde Kullanabilir ?
Memurun yıllık iznini kaç parça veya en az en çok kaç gün kullanabileceğine ilişkin yasalda engelleyici bir hüküm bulunmamaktadır.Bu nedenle memurun yıllık izni parçalar halinde kullanması mümkündür.Ancak memur yıllık iznini amirinin uygun bulacağı zamanlarda kullanabileceğinden işyerinin çalışma şekli,iş yoğunluğu,personel yetersizliği v.b somut sebeplerle amirin izinler hakkında düzenleme yapma hakkı bulunmaktadır.
Memur Yıllık İzni Bitmeden Göreve Başlayabilir mi?
Yıllık izin kullanırken memurun yıllık izni bitmeden göreve başlaması amirinin onayına bağlıdır. Konuya ilişkin olarak Devlet Personel başkanlığınca verilmiş olan bir görüşte ilgili duruma açıklık getirilmiştir.Devlet Personel Başkanlığının 29.04.2016 ve 2635 sayılı görüşünde” Yıllık iznin amirin uygun bulacağı zamanlarda verileceği hususu göz önünde bulundurulduğunda, yıllık iznini yarıda keserek göreve dönmek isteyen memurun talebinin karşılanmasında da amirin takdir yetkisinin bulunduğu, mütalaa edilmektedir.” şeklinde görüş verilmiştir
Yıllık İzin Kullanan Memur Göreve Çağrılabilir mi?
Amirin uygun göreceği zamanlarda izin kullanabilecek olan memurun, yıllık izin kullanmakta iken hizmetine ihtiyaç duyulması veya kurumu tarafından yürütülen iş ve işlemlerde yaşanacak aksamaların önlenmesi amacıyla, amiri tarafından göreve çağrılabilir.Ancak amir tarafından göreve çağırma belli gerekçelerle olmalı ve keyfi olmamalıdır.
Memurun Hangi Çalışmaları Yıllık İzin Sürelerinde Dikkate Alınır ?
Memurun yıllık izin sürelerine ilişkin olarak kanunda hizmet yılından bahsedilmiştir.Bu nedenle memurun hizmet yılına hangi çalışmaların veya sürelerin dahil olduğunu bilmek önem arz etmektedir.
Öncelikle memurların fiilen çalışmış olduğu kurumda geçen hizmet süreleri yıllık izinde dikkate alınır.Bunun dışında memurun daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında memur, işçi, sözleşmeli, 4/B, 4/C gibi geçen hizmet sürelerinin tamamı memurun yıllık izin süresinin hesaplanmasında dikkate alınacak hizmet yılında dikkate alınmalıdır.
Ayrıca kamu kurumu dışında özel sektörde yapılmış olan ve kazanılmış hak aylığında dikkate alınan sürelerde mevzuat hükümleri doğrultusunda yıllık izne esas hizmet sürelerinin hesabında dikkate alınmaktadır.
Buna göre
-Avukatlık stajında geçen sürelerin tamamı
-Teknik Hizmetler Sınıfında görev yapanların özel sektör hizmetlerinin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Sağlık Hizmetleri Sınıfında görev yapanların özel sektör hizmetlerinin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Avukatlık Hizmetleri Sınıfında görev yapanların özel sektör hizmetlerinin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Basın hizmetlerinde çalışanların özel sektör hizmetlerinin (en çok 16 yılın) 3/ 4’ü,
-Eğitim hizmetlerinde çalışanların özel sektör hizmetlerinin (en çok 18 yılın) 2/3’ü,
yıllık izin sürelerinin hesaplanmasına esas hizmet yılı hesabında dikkate alınır.
Memurların Askerlik Süreleri Yıllık İzinde Dikkate Alınır mı?
Memuriyette iken aylıksız izin kullanmak suretiyle ya da memuriyete girmeden önce askerlik görevini yapanların, muvazzaf askerlikte geçirdikleri sürelerin (okul devresi ve yedek subaylıkta geçirilen süreler dahil) tamamı yıllık izin sürelerinin hesabında değerlendirilir.
Öte yandan, hazarda ve seferde muvazzaflık hizmeti dışında silah altına alınan Devlet memurlarının silah altında geçirdikleri sürelerin tamamı, yıllık izin hesabına esas sürelerin belirlenmesinde değerlendirilir.
Aday Memurun Yıllık İzin Hakkı Var mıdır?
Aday memurun bir yıllık hizmet süresini doldurmadan yıllık izin hakkı yoktur.Ancak aday memurun daha önceki çalışmış olduğu kurumlarda hizmet yılına sayılan süreleri varsa buna göre aday memurun yıllık izin kullanma hakkı doğabilecektir.Aday memur olarak görev yapan bir kişinin hizmet yılına sayılacak çalışmalarının olup olmadığı veya kazanılmış hak aylığında değerlendirilecek hizmetlerinin olup olmadığına bakılacaktır.
Yazımızın diğer başlıklarında sayılan ve yıllık izne esas hizmet yılına sayılan hizmetlerle aday memur 1 yıl hizmet süresini tamamlayabilirse 1 yıl çalışmadan yıllık izni hak ederek kullanabilir.Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse özel sektörde mühendis olarak çalışan bir kişinin özel sektördeki sigortalılık süresi kişinin kazanılmış hak aylığında 9 aylık bir süreye karşılık geliyorsa bu mühendis aday memur olarak göreve başladıktan sonra 3 ay daha çalışarak yıllık izne esas 1 yıllık hizmet süresini tamamlayarak yıllık izin kullanma hakkına sahip olacaktır.
Memurun Yıllık İznine Denk Gelen Resmi Tatiller İzinden Düşülebilir mi?
Devlet Personel Başkanlığınca verilmiş olan (29.04.2016 – 2635) tarih ve sayılı yazıda yıllık izin sürelerine denk gelen hafta sonu tatilleri ile yıllık izin süreleri içinde kalan resmi bayramların ve idari izinlerin yıllık izin sürelerinden sayılıp sayılamayacağı hususu açıklığa kavuşturulmuştur.
-Memurun yıllık izin süreleri içinde kalan hafta sonları tatilleri yıllık izin sürelerine dahil olmaktadır.Örneğin 16.04.2018 Pazartesi gününden itibaren 10 gün izin alan bir memurun izninin 6 ıncı ve 7 nci günleri 21 ve 22 nisan tarihlerine denk gelmekte ve bu günlerde yıllık izin sürelerinden sayılmaktadır.
-Devlet personel başkanlığının görüşüne göre yıllık izin kullanan memurun izin tarihleri içinde resmi tatil günlerinden olan günler varsa bu günler yıllık izin süresinden sayılmayacaktır.Yani ilgili günlerde memur yıllık izninden kullanmış olmayacaktır.Konunun daha iyi anlaşılması için yukarıda vermiş olduğumuz örneğe bakarsak.16.04.2018 Pazartesi gününden itibaren 10 gün izin alan bir memurun izninin 8. günü 23.Nisan.2018 pazartesi tarihine denk gelmektedir.İlgili gün ulusal bayram olduğundan memurun yıllık izin süresinden sayılmayacaktır.Memurun yıllık izninin 8.günü 24 Nisan 2018 olacak ve memur 10 günlük iznini 26.Nisan.2018 tarihinde tamamlayacak ve 27 Nisan tarihinde göreve başlayacaktır
-Devlet personel başkanlığınca verilen ilgili görüşe göre başbakanlıkça özellikle dini bayram haftalarında verilen idari izinlerde memurun yıllık izin sürelerinden sayılmayacak ,yani memuru idari izin günlerinde yıllık izninden kullanmamış olacaktır.Başbakanlıkça verilen idari izin memur izne ayrıldıktan sonra ilan edilmişse memur göreve yine izin bitiş tarihinde başlayacak ancak izin süreleri arasına denk gelen idari izin süreleri kadarki süre memurun izinlerine eklenecektir.
Aylıksız/Ücretsiz İzinde Geçen Sürelerin Yıllık İzin Hizmet Süresine Etkisi
154 sayılı Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde yer alan hükümlere göre aylıksız izin sürelerinin hizmet süresinden sayılıp sayılmadığı önem kazanmaktadır.Memurların aylıksız izinde geçen süreleri hizmet sürelerinden sayılmamaktadır.Bu nedenle yıllık izin süreleri için memurun hizmet süreleri hesaplanırken aylıksız izin süreleri toplam memurluk süresinden düşülmelidir.Konunun anlaşılması için bir örnek vermek gerekirse 11 yıllık memuriyeti olan bir bayan memur doğum izinleri sebebiyle 1,5 seneyi aylıksız izinde geçirmiş ise bu memurun yıllık izne esas hizmet yılı 9,5 sene olarak alınacaktır.Bu bayan memur 30 günlük yıllık izin süresine 10 yıllık hizmet süresini tamamladığında hak kazanacaktır.Ancak askerlik için alınan aylıksız izin süreleri muvazzaf askerlikte geçen süreler hizmet yılına sayıldığından bunun dışındadır.
Taşeron İşçi Olarak Çalışılan Süreler Genel İdari Hizmetlere Memur Olarak Atanan Kişinin Yıllık İzin Süresinde Dikkate Alınır mı?
Memurun memurluktan önce hangi hizmetlerinin yıllık izin hesabında hizmet yılında dikkate alınacağını yazımızın diğer başlıklarında ayrıntılı olarak anlattık.Buna göre kamu kurumlarında işçi memur sözleşmeli olarak geçen süreler memurun hizmet yılına direk olarak sayılmakta bunun haricinde özel sektörde geçen belli mesleklere ait hizmet sürelerinin izin hesabında dikkate alınacağını açıkladık.Taşeron firma işçisi olarak çalıştıktan sonra genel idari hizmetler sınıfında memur olan bir kişinin bu firmada geçen hizmetleri ilgili konu başlıklarında da analtıldığı üzere hizmet yılına sayılması mümkün değildir.Konuya ilişkin olarak DPB nın Taşeron işçi olarak geçen sürenin yıllık izne esas hizmet süresinde dikkate alınıp alınmayacağı hakkındaki 09/12/2016 tarih ve 7275 sayılı görüşü bu yöndedir.
Memur Yıllık İznini Yurt Dışında Geçirebilir mi?Yurt Dışı İçin İzin Almak Zorundamı?
Memurun yıllık iznini yurt dışında geçirmesine yasal bir engel bulunmamaktadır.Ayrıca Devlet Personel Başkanlığının Devlet memurunun yıllık iznini ve hafta sonu izni ile diğer izinlerini yurt dışında geçirmek istemesi halinde kurum amiri onayı alınıp alınmayacağı hakkındaki 09.05.2013 tarih ve 6643 sayılı görüşüne göre memur yıllık iznini yurt dışında geçirmek için idaresinden onay izin almak zorunda değildir.
Memura Saatlik Olarak Verilen İzinler Yıllık İzinden Düşülebilir mi?
Devlet memurlarına saatlik olarak verilen idari izinlerin toplanarak yıllık izinden veya mazeret izninden düşülüp düşülmeyeceği hakkındaki 02/09/2014 tarih ve 4645 sayılı görüşüne göre " çalışanların izin haklarının kanunla düzenleneceği hususu Anayasamızda güvence altına alınmış ve 657 sayılı Kanunda izinler konusu detaylı bir şekilde düzenlenmiş olup, kurum içi uygulamalar sonucu ortaya çıkan ve saatlik izin olarak anılan konuda ise herhangi bir yasal düzenleme bulunmadığından gün içinde verilen bu tür izinlerin toplanarak her 1 güne isabet eden kısmının yıllık izinden veya mazeret izninden düşülmesinin hukuka uygun olmayacağı" yönünde görüş verilmiştir.
Yıllık İzinde Sağlık Raporu Hastalık İzni Alan Memurun İzin Hesabı Nasıl Yapılır ?
Yıllık izin kullanırken sağlık raporu alarak hastalık izni kullanan memurun göreve ne zaman başlaması gerektiği hakkındaki açıklamalar Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesinde yapılmıştır.
İlgili maddeye göre
(1) Yıllık iznini kullanmakta iken hastalık raporu verilen memurun hastalık izin süresinin, yıllık izninin bittiği tarihten önce sona ermesi hâlinde, memur kalan yıllık iznini kullanmaya devam eder.
(2)Yıllık iznini kullanmakta iken hastalık raporu verilen memurun hastalık izin süresinin yıllık izninin kalan kısmından daha fazla olması hâlinde, hastalık izninin bitimini müteakiben memurun göreve başlaması zorunludur.
(3)Yıllık iznini kullanmakta iken hastalık raporu verilen memurun hastalık izni ile yıllık izninin aynı tarihte bitmesi hâlinde, memur izinlerin bittiği tarihte görevine başlar.
(4)Hastalık izinleri sebebiyle kullanılamayan yıllık izinler 657 sayılı Kanunun 103 üncü maddesine göre kullandırılır.” hükmü yer almaktadır.
Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse
Hastalık İzin Süresinin, Yıllık İzninin Bittiği Tarihten Önce Sona Ermesi Hâli
01.01.2018 tarihinden itibaren 10 gün yıllık izin alan bir memur:11.01.2017 tarihinde yıllık iznini tamamlayarak göreve başlamak zorundadır.Bu memur 02.01.2018 tarihinden itibaren 5 gün sağlık raporu aldığında 02.01.2018 tarihinden itibaren yıllık izni kesilecek ve sağlık raporundan kaynaklanan 5 günlük izin süresi başlayacaktır.Sağlık raporunun bitim tarihi olan 07.01.2018 tarihinden itibaren yıllık izinden kalan 3 günlük yıllık iznini kullanılarak 11.01.2018 tarihinde memur göreve başlayacaktır.Memurun hastalık izni sebebiyle kullanmadığı yıllık izni ise memurun kalan izinlerinin üstüne eklenecektir.
Hastalık İzin Süresinin Yıllık İzninin Kalan Kısmından Daha Fazla Olması Hâli
01.01.2017 tarihinden itibaren 10 gün yıllık izin alan bir memur:11.01.2017 tarihinde yıllık iznini tamamlayarak göreve başlamak zorundadır.Yıllık izninin 8 inci günü olan 08.01.2017 tarihinde 5 gün sağlık raporu alan memurun 08.01.2017 tarihinden itibaren hastalık izni başlayacak 5 günlük hastalık izin süresinin bitim tarihi olan 13.01.2017 tarihinde göreve başlamak zorundadır.Yıllık izinden kullanmadığı 3 günlük izin ise kalan izinlerin üzerine eklenecektir.
Hastalık Raporu Verilen Memurun Hastalık İzni ile Yıllık İzninin Aynı Tarihte Bitmesi Hâli
01.01.2017 tarihinden itibaren 10 gün yıllık izin alan bir memur:11.01.2017 tarihinde yıllık iznini tamamlayarak göreve başlamak zorundadır.Bu memur 02.01.2017 tarihinden itibaren 9gün sağlık raporu aldığında 02.01.2017 tarihinden itibaren yıllık izni kesilecek ve sağlık raporundan kaynaklanan 9 günlük izin süresi başlayacaktır.Bu memurun hastalık izin bitim süresi yıllık bitim süresi olan 11.01.2017 tarihine denk geldiğinden memur ilgili günde göreve başlamak zorundadır.Yıllık izinden kullanmadığı 9 günlük izin geriye kalan yıllık izin üzerine eklenmelidir.
